ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Строг беше нејзиниот татко, строго ја гледаше во детството, строго ја пазеше во првата младост и така ја изградуваше нејзината судбина, неразделно од својата.

Неговата мајка, бабата Хазбије, од родот на Фетиевци го носеше сѐ поголемото семејно бреме, но и цврсто беше уверена дека еден ден ќе замине кон Турција, кајшто одамна беа заминати нејзината мајка и нејзиниот татко, браќата и сестрите.

Баба замина во 1937 година ненадејно во Цариград, според упатството на нејзиниот прв братучед Али Фети Окјар, тогаш амбасадор на Република Турција во Англија, за во една турска банка да ги подигне парите кои ѝ биле оставени со тестаментот на нејзиниот татко.

За да избега од својот несреќен брак отишла во Париз, каде нејзиниот татко веќе живеел во прогонство.

Родена и порасната во Бразил, Мартинс се школувала на една француска школа во Рио Де Женеиро и течно зборувала француски.

Томо иако ја знаеше адресата на Рада, не смееше да и го прати по пошта, зашто од кажувањата на Рада го знаеше табиетот на нејзиниот татко.

Повеќето брзо се отка­жуваа од искушенијата, од убавата Луција и богатството на нејзиниот татко, а некои губеа и живот и разум, не знаејќи дека девојката нема да му припадне никому.

Не се осмели ни да ја подигне бидејќи од мракот, на четири бучни, потковани нозе, влета нејзиниот татко.

35 Луција веќе беше девојка за мажење, пред три години вулканот на нејзината утроба ја исфрли првата плима темноцрвена и врела кал, а нејзиниот татко упорно ги одбиваше стројниците, барајќи да изведуваат невозможни подвизи какви што има во соновите и старите бајки.

Попродлабочена анализа покажува дека либидиналното јадро на филмот е варијанта на едиповиот триаголник: врска меѓу јунакот (дописникот), неговата девојка и нејзиниот татко, угледниот англиски пацифист, кој во суштина е нацистички агент - нивната врска е полна двосмислени подтонови, одделни постапки, што инаку би можеле да се разгледуваат и на ниво на површинско случување (немоќта и вината на таткото, уценувањето на таткото од страна на јунакот со (лажното) грабнување на ќерката, финалниот самоубиствен гест на таткото итн.), добиваат вистинска тежина дури оттаму што од нив одекнуваат имплицитни либидинални подтонови.

А другиот пак одговара: „Епа, тогаш ова не е MacGuffin!“

Јавното мислење на секретаријатот стоеше на ставот дека Бојана е добар улов кој може да придонесе во напредувањето во кариерата на секој гардист, заради влијанието на нејзиниот татко.

И за Бојана и за нејзиниот татко.

Интересно е да се спомене дека со секој нареден бран на вакви колективни отпуштања, правата на оние работници кои остануваа на улица беа сѐ помали и помали.

Колку за илустрација, ќерката на еден поранешен синдикален лидер се фалеше дека од парите кои нејзиниот татко и ги давал како „џепарлак“, а таа педантно си ги собирала – подоцна си купила стан во Скопје!?

Поради финансиските проблеми оваа фабрика, во која сѐ уште имаше државен пакет акции, влезе во познатиот FESAL II аранжман склучен помеѓу Владата на РМ (чиј претставник беше тогашниот Министер за финансии, а сегашен Премиер –  м-р Н.Груевски) и ММФ, како една од т.н. „12 големи загубари“.

Јосифова, не сфаќајќи ја сериозно ситуацијата, тргнала на работа, а нејзиниот татко отишол да купи нешто.

Сè немаат време со татко ти за кај нас.

Тоа девојче има семејство и пријатели тука, во Скопје, од каде што нема да излезе сѐ додека не стане сама одговорна за своите постапки”.

Дури, во една пригода, нејзиниот татко изјави за „Премиер”: „Нема да дозволам мојата ќерка да ја опкружуваат фоторепортери и новинари, а да биде далеку од својот дом.

А баба Стеве, тетка на мајка ми, сестра на нејзиниот татко, секогаш кога ќе ме види радосно ќе свика: - Кај си, мила моја, онаа мајка ти, кучка една, никогаш да дојде да ја видам!

Јас не го знам нејзиниот дедо, ама се сеќавам на мојот, Димитар Скендеров, нејзиниот татко.

Поминаа многу години од неговата смрт, ама јас се уште се сеќавам на неговиот поглед.

Барем сега, додека сум во собата сам, можам слободно да заклучам дека сѐ повеќе наликувам на оној наш Кочко, партизанскиот песнопоец.

Речиси сум сигурен дека не го слушна дури ни ова мое неконтролирано вежбање на гласот.

Никако да ја сфати загриженоста на нејзиниот татко.

А доцна ноќта некој потчукна на вратата од собата каде што спиеше Наташењка; вратата се подотвори, и влезе Матвеј Николаевич, нејзиниот татко.

А Ирина дури и на погребот плетеше џемпер. Така минаа три дена.

Кога првпат се сретнаа, неговиот поглед падна врз неа, ѕиркајќи на шалтерот од киоскот каде што Хана го заменуваше нејзиниот татко, купувајќи го дневното издание на локалниот весник каде што очекуваше да ги најде најновите цени на сточната храна.

Едно доцно попладне, само што таа замина кај своите, кај нас дојде нејзиниот татко.

Пијана од сопственото доброчинство, што и го вдахнал нејзиниот татко Добре, најдобриот човек на светот, доскорешната кукла, а сега највисоката, најкитната мома на сите времиња на светов, Нова Година, една цела недела не се сети на Дедо Мраз.

Сара беше една година постара од мене, и имаше три години постара сестра, Берта.

А можеби, заради мојата приврзаност кон брат ми, ме мразеше мене затоа што беше немоќна да ја мрази онаа заради која нејзиниот златен Зиги се одвојуваше од нас; тој започнуваше друг живот, градеше нов свет во кој ние можевме да бидеме само попатни минувачи, во нашиот свет тој сега избираше да биде само гостин, а мојата мајка, ако ја замразеше Марта Бернајс, не можеше ништо да ѝ стори, отровот кон љубената на брат ми никогаш не би стигнал до неа и би останувал во мајка, и затоа ме избираше мене.

Дотогаш јас ја знаев само како лик кој набљудуваше низ прозорецот, а потоа нејзиниот татко му беше рекол на брат ми дека во нивниот дом сега доаѓа неговиот колега од факултетот, доктор Ернст фон Брике, сликар – аматер кој почнал да ѝ држи часови на ќерка му, и кој побарал на часовите да доаѓа уште некое дете, затоа што така би се постигнала подинамична работа.

Понекогаш се обидував да ја разгатнам омразата на мојата мајка, јас, која бев можеби нешто како дупка во која може да се фрли сопственото црнило, и помислував дека таа во мене го мразеше мојот татко, својот стар сопруг, постар и од нејзиниот татко, можеби со омразата кон мене го гаснеше својот копнеж да има маж на своја возраст уште пред тој копнеж да се распламти, можеби ме мразеше не самата таа туку онаа нејзина дамнешна болка, родена од присилата предвреме да ги прекине своите девојчински мечтаења, и да му се повинува молчејќум на стариот сопруг, да живее во сиромаштија и во таа беда да раѓа и израснува деца.

Доволно е само да се постави прашањето: дали онаа фина загрепска девојка чијашто мажачка за Херцеговецот јавно ја оплакува, заедно со цел трамвај сограѓани, Маргина 35 27 нејзиниот татко, дали таа девојка воопшто заслужила било што подобро од оној суров провинцијален примитивец?

Не можеше да стаса ниту до трошките на наследството што ѝ го беше оставил нејзиниот татко. Беше туѓа во својата земја.

Мајка мораше да се врати од Солун, во Лесковик. Според предвидувањата и информациите на нејзиниот татко, тогашен префект во речиси развластениот Лесковик, од војските кои доаѓаа и заминуваа заедно со туѓите окупаторски режими, во Солун требаше да се очекува големата воена разврска, пресудна за Првата светска војна...

Таа, поради местото што им го препушташе на Татковите кни­ги, се стеснуваше да ги земе кафеавата бунда што ѝ ја по­дари нејзиниот татко и рачната машина за месење и за се­чење резанки која ја купи при последното патување во Италија.

Брзо стасал абер од амбасадорот. Тој ѝ ги дал сите упатства, како да стигне до своите сестри и браќа, до својата рода од Измир до Цариград, до Ерзурум и до други градови. ѝ ја посочил и банката во која се наоѓал последниот аманет на нејзиниот татко, оставен пред смртта.

Во куќата на нејзиниот татко и на маќеата, во Лесковик, откако се вратила од Солун, станувала сѐ потивка.