Да го добиеше во времето кога ги откри сиџилите, можеби ќе успееше да си го обезбеди своето трајно присуство крај овие скапоцени историски документи.
„Тврдина од пепел“
од Луан Старова
(2002)
Договорот е, доколку се работи за значајни историски документи, да го напуштите Судот и да продолжите да работите во Институтот или во Државниот архив...
„Тврдина од пепел“
од Луан Старова
(2002)
Татко задоцнето ги прокоментира последните зборови на Камилски: Тие зборови, мој Камилски, се врзани за нашето минато, а понекогаш само еден збор може да послужи како паметник, мост помеѓу изминатите и сегашните времиња, како незаменлив историски документ и траен извор!
„Балканвавилонци“
од Луан Старова
(2014)
Имаше зборови меѓу турцизмите кои поврзуваа со минатото, понекогаш само еден збор можеше да послужи како монумент, како неодминлив историски документ, како извор, код.
„Балканвавилонци“
од Луан Старова
(2014)
Заради потврда на сопственото дело во сегашноста, тој се потпира на минатото онакво какво што го согледува тој и во тоа настојување тврдоглаво ќе ги пренабрегне не само историските документи туку и фактот дека автентичноста на пронајдениот ракопис, колку и заводливо тој да нуди убедливост, не може да се провери бидејќи носи во себе субјективност на наменски пишуван животопис.
„Бунар“
од Димитар Башевски
(2001)
Романот Бунар од Димитар Башевски на планот на формата е беспрекорно конструиран, речиси геометриски, како низа од хомологии, од совпадливи ликови и случувања кои се огледуваат едно во друго, и како збир од дихотомии во кој се спротивставени историјата - митското, циклично време; колективното, несвесно - индивидуалното, цивилизациско; машко (Симон) - женско (Агна); вековен семеен судир (Симон и Владе); субјективното (животопис) и објективното (историски документи); бунар - водовод; современост - минато.
„Бунар“
од Димитар Башевски
(2001)
Како што животописот на Никола Поцо пишуван со раката на извесен учител носи во себе само привид на објективност кој се открива дури кога Башевски ќе воведе и други, наводно историски документи кои го побиваат ракописот, така и другите субјективни раскажувачи во романот, раскажувачи на кои не може да им се верува докрај, се препознаваат и се проѕираат дури во судирот со другите нараторски гласови.
„Бунар“
од Димитар Башевски
(2001)
Симоновиот ракопис е поткопуван од наративот на Агна, на биографијата на Симоновиот предок Никола Поцо, со посредство на историчарот Владе, ѝ се спротивставени наводни историски документи за историјата на селото, а читателот е принуден да го менува мислењето губејќи ја секоја објективна точка на гледање и потпора која може да пружи конечни одговори.
„Бунар“
од Димитар Башевски
(2001)
И потаму со чадор над глава, човекот со два гласа се спровре меѓу луѓето и застана крај говорникот.
„Пупи Паф во Шумшул град“
од Славко Јаневски
(1996)
Ќелавкото пред него остана неподвижен во својата ролја на историски документ.
„Пупи Паф во Шумшул град“
од Славко Јаневски
(1996)
Истражувањето на историски документи и усната историја се како тунел. Треба упорност дури да се види светлината на крајот.
„Братот“
од Димитар Башевски
(2007)
Во романите на Нил Бартлет Готов да го фати ако падне (Ready to Catch Him Should He Fall, 1991) и г. Клајв и г. Пејџ (1996) се замислува како би изгледале геј-соодветниците на хетеросексуалните додоворувања, романса, брак, сопружништво, семејство, акумулација и пренос на имот, наследување и репродукција; тие романи одново упатуваат, во смисла на средишните поими и преокупации, на веќе постојните хетеросексуални општествени и културни институции.
„Како да се биде геј“
од Дејвид Халперин
(2019)
Геј-културата може да се однесува и на главнотековни дела што ги создале, главно, уметници хетеросексуалци, плус некои настрани што се во плакар, а кои геј-луѓето селективно си ги присвоиле и ги преупотребиле за антихетеронормативни цели.
Ваквава поделба, се разбира, не е ниту водоотпорна ниту апсолутна.
„Како да се биде геј“
од Дејвид Халперин
(2019)
Дури и најоригиналните современи геј-писатели си ги осмислуваат делата во однос на главнотековното општество и неговата историја или започнуваат дијалог со примените културни облици.
„Како да се биде геј“
од Дејвид Халперин
(2019)
Вториов роман дури и цитира и преработува низа вистински историски документи за да ги приспособи кон машката геј- тема.
„Како да се биде геј“
од Дејвид Халперин
(2019)
Слично така, во Летот на една стрела (An Arrow’s Flight, 1998), Марк Мерлис нуди геј-прераскажување на Падот на Троја и приказната за грчкиот јунак Филоктет – иако може и да се разбере дека создава хомерски мит за Виетнамската војна, за геј-ослободувањето и за почетокот на епидемијата на ХИВ/сидата.
„Како да се биде геј“
од Дејвид Халперин
(2019)