ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Еве, пред вас, истото морав да го образложувам на еден млад татко чие дете боледуваше од леукемија, потоа на една жена која бараше права што им следувале на инвалидни лица ...

Негативните последици од ваквото право кое можат да го користат само работничките, се двојни и тоа, прво, имаме дискриминација на работниците - мажи во однос на нивното право на родителство и второ, ја поттикнува традиционалната улога на жената како мајка и негувателка, која се грижи за домот, растот и развојот на децата; б) за прв пат се предвиде нова категорија на „специфични ризични групи“ работници кои вршат работи со зголемена опасност по нивното здравје и уживаат посебна заштита и тоа: (1) младите лица; (2) повозрасните работници и (3) инвалидните лица.

Изрично се забрани прераспределба на работните часови за неколку категории на работници и тоа: (1) помлад работник; (2) работник – инвалидно лице; (3) бремена работничка; (4) работник кој постојано се грижи за дете до три годишна возраст и (5) работник – самохран родител кој постојано се грижи за дете помладо од 15 годишна возраст (чл. 25 од ЗИДЗРО/фев.13).

Прво, за вработување на инвалидно лице на неопределено време се доделуваат 20 просечни плати, а за вработување на слепо лице со 97% оштетен вид и телесно инвалидно лице со 90% телесно оштетување – 30 просечни плати.

Работодавецот кој ќе го прекине работниот однос на инвалидното лице или средствата 106 ги добие врз основа на неточни податоци е должен во рок од 30 дена да ги поврати целосно средствата заедно со банкарската камата.

Посебно вреди да се нагласи дека законот пропишуваше во случај кога на одреден конкурс или оглас ќе се пријави лице кое е во работен однос и лице кое е невработено, при ист број бодови, приоритет да има невра- ботеното лице (чл. 47, 48 и 60). •  Правото на надоместок на трошоците за превоз и исхрана за вре- ме на стручно оспособување или преквалификација, како и исто ниво на заштита на правата како и останатите работници (чл. 19 и 73). •  Правото на надоместок на трошоците за превоз и селидба за она невработено лице и членовите на неговото потесно семејство што преку органите за вработување се вработило на друго место и го про- менило местото на живеење (чл. 20). •  Можноста невработеното лице да оствари право на надоместок на трошоците за превоз до организацијата на чиј конкурс или оглас учествува, како и на трошоците за прибирање на определени докумен- ти (чл. 22). •  Обврската организациите да создаваат услови за вработување на инвалидни лица (чл. 65).

Голем број промени претрпеа и одредбите што се однесуваат на доделувањето неповратни средства од Посебниот фонд за вработување на инвалидни лица.

Претходно, работодавецот имаше право на исплата на средства по истекот на три години од денот на престанокот на работниот однос на неопределено време на дотичното инвалидно лице (чл. 18, ЗИДЗВИЛ/јули.05).

105 Членот 16 од ЗВИЛ е едноставен, без комплицирани процедури, и ја регулира процедурата согласно која инвалидните лица кои самостојно вршат професија или дејност, заштитните друштва и другите правни лица кои вработуваат инвалидни лица бараат доделување на средства од Посебниот фонд.

Построжени се и одредбите што се однесуваат на заштитните друштва, при што, меѓу другото, е повишен минимумот за формирање на заштитно друштво од 5 на 10 инвалидни лица.

Оваа промена го навестува големиот број на порестриктивни одредби во начинот на доделување на средствата за вработување на инвалидно лице на неопределено време. 107 Имено, се пропишува дека основен критериум за утврдување на висината на доделените неповратни средства ќе биде бројот на вработени инвалидни лица.

Овој закон, иако е релативно краток, има претрпено сразмерно огромен број на промени, од кои повеќето ги намалуваат правата на инвалидните лица.

Сега, за работодавецот да стекне право на исплата на средства за она инвалидно лице за кое веќе се исплатени средства од Посебниот фонд, потребно е тоа лице, при своето повторно вработување, да наполни пет години работен стаж.

Ако на инвалидното лице му прекине работниот однос пред истекот на три години откако е вработен, корисникот е должен да вработи друго инвалидно лице без можност за повторно користење на средствата за вработување на инвалидни лица.