ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Пинончели (Pinoncelli) во Неапол 1974 г. беше фрлен в море во зашиена вреќа со тегови, а во еден свој друг проект тој нападна банка 20 okno.mk вооружан со скратена пушка наполнета со маневарска муниција.

И други уметници ги загрозуваат своите тела, а меѓу нив се Micoch, Le Va, Parr, Fox, Paik, Weibel и Export.

Токму отвореноста и демократичноста се онаа најголема привлечна сила на мејл-артот, а освен тоа важно е што уметникот е во непрекинат дијалог со многумина други уметници, такашто има повеќе шанси да стане покритичен, да се споредува, континуирано изложувајќи го своето дело на проверка.

Нацистите ги палеа книгите и сликите на Пикасо, Фројд, Томас и Хајнрих Ман, Стефан Цвајг, Алфред Доблин, Франц Верфел, Јозеф Рот, Брехт, Дибифе, Нолде, Кле, Дикс, целиот Баухаус, целите уметнички групи “Мост” и “Синиот јавач”, Матис, Џојс, Бекман, Грос, Мунк... и на илјадници други уметници коишто не создаваа според единствените мериторни критериуми за “чисто, здраво, расно и народно”.

Многу други уметници во приближно истото време се служеле со истата техника како и Хјуберт и Јан Ван Ајк но со многу, многу поскромни резултати во апликативните естетски сфери.

Во одредени случаи репликите се направени од друг уметник, но за време на животот на Дишан и со негово одобрување и авторизација (како што се делата во едицијата на редимејдите што ја изработи Артуро Шварц).

Општо земено, терминот “реплика” треба да се користи за предмет направен со намера повторно да се изработи примерок на даден редимејд; предметот треба да биде одбран, или физички конструиран од самиот Дишан со намера за имитирање на изгледот на оригиналот.

Дури ни неговото блиско пријателство не го објаснува мотивот на изборот и испишаната посвета на оваа необична играчка како подарок на својот пријател.

За било кој друг уметник, ваквиот гест лесно би можеле да го пренебрегнеме, но како што знаеме, три години подоцна Дишан ќе почне со трансформација на обичните секојдневни предмети само со обично ставање на својот потпис на нив.

На слични маки се жалат и други уметници и творци од земји кои обично важат за „толерантни” и „еманципирани” во поглед на културата.

Репродуцирана автентичност е прекрасно заокружена уметничка книга која содржи пет слики од Дејвид Б’рн и четворица други уметници што беа конвертирани (сликите!) на 8/1/2х11 инчни слики емитувани од Њујорк во Токио преку телефонска линија со факс.

Дали современиот уметник денес поседува вака широк опсег на изразување? Се чувствувам мошне близок на колажите и на остварувањата какви што се MERZBAU.

Токму оваа изложба помогна да бидат откриени многу техники и уметници. Од многубројните активности на Швитерс (колажи, типографии, поезија и литература, “work in progress”-от од MERZBAU), која ви е најблиска?

Историчарите на уметноста и уметниците го запознаа преку написите и изложбите.

Дотогаш немав сретнато друг уметник кој бил толку комплексен.

Но кога велам дека Швитерс е егземпла­рен уметник за другите уметници, тоа е затоа што тој им е далеку попознат на специјалистите отколку на широката публика.

Во оваа изложба изгледа дека немавте намера да дадете еден историски поглед; вие подвлековте дека ова не е ретроспектива, дека се обидувате да го проширите овој поглед.

Но јас веднаш сфатив дека самиот Бојс, како човек и како уметник ги содржи сите овие квалитети.

Но неговата егземплар­ност повеќе важи за другите уметници отколку за широката публика. 202 Margina #11-12 [1994] | okno.mk На кој начин Швитерс е пример за другите уметници? Уметничкото дело може да предложи оригинални решенија кадри да мотивираат, да нахранат други визии и креации, и тоа најочигледно важи за универзалните уметници какви што се Пикасо и Матис.

„Вешто преработениот билборд... го упатува гледачот да размисли за првичната корпоративна стратегија“131, посочува член на бендот Negativland од Сан Франциско, кој прв го измисли изразот „културно попречување“ во 1984 година.

Против еднонасочниот проток на комерцијални информации, како антипод на суштината на јавниот простор како место за дебата и рационален консензус, културните попречувачи меѓу кои се Billboard Liberation Front, Guerrilla Girls и бројни други уметници, обединети околу списанието „Adbusters“, ја користат субверзивната моќ на ситуационистичкиот détournement, „повторната употреба на веќе постоечки уметнички елементи во нов спој“132.

Секој обид на критиката, медиите, или на другите уметници да ја дефинираат оваа нова визија, беше попречен од уште едниот придонес на Ворхол во историјата на уметноста: неговата личност.

Облици на нова музика во своите дела воведоа и другите уметници, но Кејџовото место меѓу нив е секако посебно: тој со своите радикални и неконвенционални музички мислења и постапки повеќе од било кој друг ги разниша застарените навики и конвенции на дотогашната европска музика.

Сепак е јасно дека Риверс поседува креативно јадро, и дека неговите неуспеси најчесто се резултат на первертирањето на неговата моќ и неспособноста константно да остане во контакт со своето влијание. желбата за признание и награда без сомнение е пречка во развојот на Риверс а неговиот нагон да живее и работи со полна брзина, понекогаш го попречува а понекогаш го свртува неговиот пат од талентиран но дезориентиран почетник, кон значаен оригинален мајстор на модерната уметност.

Но никогаш во својата кариера која сега веќе опфаќа четириесет години, овој уметник не ги маскирал своите намери и не нѐ мамел во врска со својата мотивација.

Воопшто не се сомневам дека третманот на Риверсовите дела од страна на критиката е под силно влијание на реакциите на критичарите на неговата личност, и дека неговиот намерен публицитет и спремност јавно да ги признае мотивите и целите што другите уметници исто така ги имаат но ги чуваат во својата приватност, го обои вреднувањето на неговата уметност...

Во една кариера обележана со периодично напуштање на успешните техники и методи на работа, со постојани обиди успешно да се обедини формата со значајната содржина и со една лична блескавост која што често се закануваше да го затемни креативното достигнување, не е лесно да се лоцира адекватниот центар на енергија од којшто целата извонредна креативност се ревитализира самата себеси.