ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Првин бугарските, во есента во 1915-та, а потоа и германските војски, енергични, откако ги прогонија Србите од Потковицата, веднаш ги зазедоа и Чауле и сите стратешки позиции, а падините на ридиштата, и горе над шумата и долу под шумата, ги ишараа со окопи, направија, замјанка и чекаа.

Кога после, при крајот на војната, српските војски, здружени со француските, се обидоа да ги прогонат, тие цело лето, целата есен и целата таа зима куртулуваа од пешадиските, артилериските и авионските напади.

Со тоа на германските војски им бил отворен поморскиот пат кон северна Африка.

Овој правец е многу силно обезбеден и сега е многу тешко да се нападне“.256 На 25 септември 1944 година шефот на британската воена мисија Bethesda капетанот Милер испратил писма до месните команданти на германската војска во Прилеп, Битола, Велес и Скопје кои биле потпишани и од Тихомир Милошевски - Тиќо, командат на 41.

Во него се истакнува: „2. За да може по еден мирен и брз начин да се реши воената ситуација во југословенска Македонија и со тоа да се помогне нашата акција против германските окупаторски сили на Балканот, треба да се постигне договор меѓу Вас и Главниот штаб на НОВ и ПО на Македонија по што: д) Вие и војската под Вашето командување ќе се присоедини кон НОВ и ПО на Македонија и ќе преземете, под нивна команда, борба против германските војски; е) Или да ја евакуирате територијата на Југословенска Македонија окупирана од Вас, откако претходно ќе ги предадете Вашето оружје и сите воени материјали на НОВ и ПО на Македонија.

На 21 март 1939 Германија од Полска го побарале Данциг и премин меѓу источна Прусија и Германија преку Полскиот коридор; на 26 март полската влада ги одбила тие барања, а по гаранциите на Англија и Франција за заштита на интегритетот на Полска (31 март 1939) Хитлер на 28 април 1939 го суспендирал пактот за ненапаѓање и англиско-германскиот поморски договор.

Под силниот притисок на германските војски на 8 април било заземено Тетово, Гостивар (9 април), а на 10 и 11 април и градовите: Ресен, Охрид, Струга и Дебар.

На 13 април било заземено Кичево како последен град во Македонија кој паднал под германска окупација.

На 1 октомври 1938 германската војска влегла во Судетската област, а во март 1939 целата територија на Чехословачка била под контрола на Германија.

Едновремено, јавноста на САД била запознаена и со формирањето на „локалните владини комитети во Скопје и во Куманово“, непосредно по навлегувањето на германските војски на територијата на Македонија.

Од тие причини тој на Балканот го испратил Вилијам Донован, кој по посетите на Бугарија и Југославија заклучил дека германските војски на Балканот можеле да бидат поразени само во случај: "...ако ги придобијат Југославија, Грција и Турција - ако може и Бугарија - да ѝ се придружат на Англија".

Тие биле прифатени од Британците и сместени во Каиро.

Окупацијата на делот на Македонија во рамките на Кралството Југославија од страна на германските војски, во Бугарија било поздравено со организирање демонстрации во знак на "благодарност спрема Германија поради ослободувањето на Македонија и Западна Тракија".

Капетанот Џулијан Емери, офицер на СОЕ во Каиро, бил во контакт со одделни бугарски политичари кои, по влегувањето на германските војски во Бугарија, биле принудени да ја напуштат земјата.

Со тоа, во периодот од 6 до 10 април 1941 година, и поради прекинувањето на телекомуникациската мрежа, Кралството Југославија била отсечена од надворешниот свет.

33 Секако дека информациите за Македонија имале ограничен карактер, имајќи предвид дека дописниците не можеле да информираат од самото место на настаните, туку своите извештаи ги базирале врз официјалните соопштенија и од свои информатори.

Инфорамцијата на Донован како и информациите од британските разузнавачки служби, само го увериле британскиот политички естаблишмент дека било потребно што поскоро да стапат во акција и да изнајдат начин да ги убедат балканските држави да ги "заборават" своите територијални и национални поделби и да пристапат кон организирање на еден заеднички балкански блок за да можат да се спротивстават на германското напредување.

По навлегувањето на германските војски, сите акредитирани странски новинари, заради својата сигурност, биле принудени да го напуштат Кралството Југославија и да заминат во соседните земји.

Несомнено дека со германскиот напад на Кралството Југославија на Бугарија ѝ се дало можност да ги оствари својот долгогодишен сон и да излезе од долгогодишната „мора“ Македонија да стане дел од бугарската држава.

Тоа беа моите први мајсторски дела направени по заповед на командантот Ѓурчин.

Е, тогаш на нашите им затребаа сандаци.

Се испречија ти е војски среде главниот пат, ни пиле да прелета.

За моја среќа или несреќа патот за Штип и за Криви Дол го затвори германската војска што се повлекуваше од Грција.

Краварката ѝ рекла дека познавала еден Полјак кој избегал од германската војска за да ѝ се причипчи на една Србинка-вдовица; дека таму, кај нив, при крајот на војната се нашле секакви, не само Полјаци, ѝ објаснила краварката.

Ваму германската војска се точка и тече како река и оди за Дебар и Албанија.