ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

И саноќ само на птиците помислувам со питагорејски молк: оние кои никогаш не запеале во туѓа татковина. Една од овие птици чука со клунчето на прозорецот и вели: ќе си запееме, заедно ќе си запееме... ***

Одново на птиците, помислувам, на грлицата, помислувам, која никогаш на својот возљубен не му ја засенува честа туку, доколку се случи низ животот да остане без него, сама, пак низ цел живот ќе ја брани честа на љубовта: таа никогаш веќе нема да застане на зелена гранка да запее и никогаш веќе нема да се принапие бистра вода.

Бучи огромна, нескротена и разјарена и, удирајќи на карпестите брегови, ги влече распенетите и бистри води.

Волкот в поток скокнува, бистра вода локнува, Волкот риба станува, со опаш замавнува.

Во бистрите води на реката патуваа сенките на разлистаните тополи.

Не се покајав, зошто плажата од хотелот беше прекрасно место со многу бистра вода за пливање и чиста и мирна плажа.

Гледајќи во двете ископачени букви на длабоката резба, чувствата ѝ беа одвоени како вода и масло. Бистрата вода остана на дното.

Как цвете сја сушит в грдаина, Где бистра вода не извират, Так младо во така чуждина Без време сја сушит, умират.

Овдешен не сум; ја сја родих далеко, Во јужна и топла страна, Мене отхрани после мајчино млеко Вардарска бистра вода.

Оставајќи насекаде по малку вода низ полето и ширејќи се, се губи и се доцедува, а само во пролет и во есен, кога има дождови и луни, стасува и се влева во Голема Река носејќи глина и песок и мешајќи се со нејзината бистра вода како добро и зло.

Те фрлив во светов сред лукави птици бистра вода, сенки, умилни песни на сирени бранови и бури, карпи, зрели и сочни жени.

Ги запреа коњите разгледувајќи го одблизу манастирот, восхитени од неговата убавина, кој извишен на карпата над езерото и опкружен со зеленило, се чинеше како да лебди над водата во дланки господови; езерото под него поигрува, одблеснува на сонцето и полека ја заплуснува карпата; лево од манастирот под падината на планината, клокотат огромни извори и исфрлаат изобилство вода која плавно, широко се разлева правејќи езерце што го обградува пошуменото островце пред да го пресече патот под мостот и да влезе во езерото со бучеж; на дното од мирната вода во езерото се прелеваат разнобојни алги фаќајќи ја светлината од сонцето што низ бистрата вода продира до нив; на островцето столетните дрвја ги раскририле гранките спуштени до самата вода во која фрлаат зелени отсјаји; по водата пливаат патки и лебеди, кои вознемирени од тропотот на коњите, се оддалечуваат повнатре во езерото оставајќи долги, меки бразди зад себе; на ледината крај изворите пладнуваат купчиња овци како бели, отворени цветови.

Се наведна и испи неколку голтки бистра вода.

И веднаш порасна.

Најголема разонода ми беше кога напролет ќе надојдеа рекичките со таа бистра вода, а јас ќе седнев на работ на реката и по цел ден си играв со камчињата што ги миеше бистрата вода.

А кајшто е коријата над селото имало седум кладенци со бистри води што ја напојувале плодната земја.

Да сум бистра вода, мори мамо да сум бистра вода, мамо мори мамице јас знам кај да течам.

Греј ми, греј ми солнце златно, течи, бистра водо моја, да избелам бело платно и дарови да навезам ..."

Ој, Вардаре, бистра водо, течи, шуми низ долови, рони карпи и брегови, носи маки и јадови.

Кај Арапанов Камен извира цела една река, и веднаш кај изворите се ниви на Гулакови, а потоа тие чисти и бистри води тргнуваат надолу.

Фаќаше од око најнеочекувани рекурси, се наведнуваше и се искачуваше со камерата како со џебен фотоапарат за семејни фотографии, ги ловеше последните зраци на сонцето по брановите преку камењата, правеше смели швенкови од карпестите врвови до распенетите вирови, се задржуваше со крупни планови по брановите бистра вода што ги преплавуваа изделканите белутраци по свиоците, успеваше да фати и по некој растреперен цвет на колонеж или скриена циклама во цепнатинките на скрките.

Ако сонцето умре, нели на земјата ќе се спушти тежок, вечен мрак, - ќе умрат и дрвјата и убавите треви и, сигурно, не ќе се видува кога птиците ќе летаат, кога бистрите води ќе течат.

Но, кога не би било зима, тоа можеш да си го замислиш самиот, среде разиграните бистри води аждерот би бил не бел, туку синозелен, прекрасно облечен со нежни сончеви зраци со изрезени форми во кои се кријат чудни волшебни тајни.

Го паметам по трите високи тополи што растеа крај рекичката над чиј брег беше големата црква Свети Димитрија и до неа – карпата од чии дамари течеше бистра вода.

Од градовите се прибираат селаните за да ги дотераат своите куќи и да приберат здравје во чистиот воздух и студената и бистра вода што тече од планинските извори и за да ги очистат и средат надгробните плочи и камења и на своите предци и најблиски да им запалат свеќа.

Во бистрата вода рибите се занимаваа со човечки игри: големите кленови ги прогонеа кон вировите неопитните рипчиња и ги лапаа, ѝ робуваа на невидената ненаситност, беа речни киклопи со едно око.

Ѓорѓија стравуваше од последново и јадеше со голема внимателност, пребледувајќи ако му паднеше малку путер на љубениот чаршаф.

Кога се свртев накај шолјата - имав што да видам: до половина беше полна со не многу бистра вода, а на дното една маса тоалетна хартија надуена како падобран ја прикриваше дупката преку којашто идеално целата шолја требало да се испразни.

Возеа неколку километри нагоре по реката и таа не беше свесна дека погледот речиси не го тргна од бистрата вода што не ја гледаше, туку само ја слушаше како жубори, како што ѝ се чинеше.

Оној кој го избра мракот за да слезе по сокакот (а сокакот потсетуваше на извиткана јагула што ќе ја замати бистрата вода штом ќе го зграби пленот на езерското дно); Оној кој ја избра темнината на мрачниот сокак а не гази по калдрмата додека слегува и потсетува на молитва, на порака, или на нејасен збор од тајна болка; Оној кој го избра мракот и слезе по сокакот на посветеноста гласот ни го подари за да ни биде и поттик, и надеж.

Појдовме заедно кон крајречните врбјаци, по сочни лисја и бистра вода.

Можеби ќе се сеќаваат така како што и јас се сеќавам: Љиља помала, а Гоца поголема од мене - трчаме фатени за раце кон езерото, се фрламе во бистрата вода...

Стоеше така занесен крај истекот на бистрата вода, близу старото семејно огниште.

Светлината од свеќата играше по неговата тенка кожа како по пвршина од бистра вода.

Со допирот на сеќавањата сѐ се раствораше во бистрата вода на свеста, во прекрасен процут, во пролетниот развигор.