Колокации | Дигитален речник на македонскиот јазик

Според актуелниот ЗРО – работодавачот, пред да го откаже договорот за вработување од деловни причини, може на работникот да му понуди: 1) вработување кај друг работодавач без огласување, со преземање и склучување договор за вработување за вршење на работи кои одговараат на неговата стручна подго- товка, односно квалификација; 2) стручно оспособување – обука, 286 преквалификација или доквалификација за работа кај истиот или кај друг работодавач; или 3) нов договор за вработување [пред от- каз] (чл. 96, ст.1, т.1-3 од ЗРО). A, пак, во случај на прогласување за технолошки вишок, работодавачот е должен на работникот да му исплати испратнина – како негово неотповикливо право, и тоа според следниве критериуми: а) до 5 години поминати во работен однос = во висина од една нето-плата; б) од 5 до 10 години работен однос = две нето-плати; в) од 10 до 15 год. = три плати; г) од 15 до 20 год. = четири плати; д) од 20 до 25 год. = пет плати и 6) над 25 год. = шест плати.

„Работни спорови - Позитивни примери од судската пракса“ од Димитар Апасиев (2011)

7. Со носењето на законите за работни односи и нивните перманентни рогации во време на транзицијата, со полно право може да се констатира дека најдрастични и, се чини, најмалициозни и систематски, скратувања на правата на работниците имаше кај оние кои, по сила на околностите, останаа „технолошки вишок“ (целиот законски назив кај овие непопуларни, колективни и масовни отпуштања од работа е отказ од деловни причини заради технолошки, економски, организациони и/или слични промени поради кои престанува потребата од вршење на определена работа) – при што треба да се истакне дека станува збор за доста важно прашање, особено за македонски прилики.

„Работни спорови - Позитивни примери од судската пракса“ од Димитар Апасиев (2011)

Во текот на наредните седум месеци (од март до септември 2005) тие постојано истакнуваат дека плата ќе почне кога-тогаш да се исплаќа и дека моменталната ситуација набрзо ќе се надмине.

„Работни спорови - Позитивни примери од судската пракса“ од Димитар Апасиев (2011)

Испратнината се исплатува со денот на престанокот на работниот однос, а барањето т.е. давањето согласност за откажување од правото на испратнина од страна на работодавачот, односно од страна на работникот се ништовни! (чл. 97, ЗРО). 8. Адвокатската тарифа кај нас, согласно Законот за адвокатура (2002), ја носи Собранието на Адвокатската комора на РМ.

„Работни спорови - Позитивни примери од судската пракса“ од Димитар Апасиев (2011)

А, кратко по ова тие потполно престануваат да ги исплаќаат платите на вработените.

„Работни спорови - Позитивни примери од судската пракса“ од Димитар Апасиев (2011)

Имајќи ја предвид лошата ситуација во фирмата и малата веројатност нешто да се промени во тој правец, таа се сложува на ова и „доброволно“ го потпишува решението за технолошки вишок, кое датира од септември 2005 и во кое се наведува дека од денот на престанокот на работниот однос нејзе ќе ѝ се исплати надомест на име испратнина во висина од пет месечни плати остварени во последниот полугодишен период, а исплатата ќе се изврши со денот на престанокот на работниот однос.

„Работни спорови - Позитивни примери од судската пракса“ од Димитар Апасиев (2011)

Симптоматична, и се чини противуставна, е категоричната и императивна одредба, којашто вели дека „против решението не е дозволена жалба“ (чл. 35, ЗМРРС). 14 Решението е правосилно и извршно со денот на доставувањето на страните во спорот – а ако во него е утврдено дека дејствието, кое е предмет на извршување, може да се изврши во оставениот рок, тоа станува извршно со истекот на тој рок.

„Работни спорови - Позитивни примери од судската пракса“ од Димитар Апасиев (2011)

Вошки беа полни сите покривки и облеки, со денови спиеја скриени.

„Ветришта“ од Радојка Трајанова (2008)

Ве очекувавме со денови, но сами, без овие кози. Каде, браќа, со овие кози?

„Времето на козите“ од Луан Старова (1993)

Со денови не ги носевме козите на пасење.

„Времето на козите“ од Луан Старова (1993)

Мајка ми, кутрата, кога ќе насетеше како смртта кружи околу нејзината рожба, немајќи сили во себе, некако ѝ се предаваше на смртта, запаѓаше во смртна треска што ја држеше со денови.

„Времето на козите“ од Луан Старова (1993)

Да, истото она дете кое со Свирчета, со другарчето, дамна во детството, со една книжна двадинарка, со денови, потоа со недели и месеци, се качуваа горе кај онаа стара кооперација, државната селска продавница, за да купат една бишкота, она што денес го викаме, наполитанка.

„Бунар“ од Димитар Башевски (2001)

Беше во состојба со денови да се однесува како немтур и да се обидува да ми наметне вина мене, дека, еве, јас сум била нечовек, штом така грубо, а не нежно, како што беше навикнат, се однесувам со него.

„Бунар“ од Димитар Башевски (2001)

- Што велиш Хана да одиме на кафе? - ја праша жената која со денови наназад седнуваше на седиштето покрај него додека патуваше со автобусот накај работното место.

„Вител во Витлеем“ од Марта Маркоска (2010)

Раскажуваше со денови... за Ермитаж... За Бородинската битка... За Руските војници и кои биле толку многу автентични што им се чинело дека ќе им прозборат...

„Ласа“ од Наташа Димитриевска Кривошеев (2011)

Па во еврејските домови во Скопје со денови се шепоти за интернација; дека еден од овие денови ќе ги соберат и ќе ги однесат на принудна работа во странство.

„Светилка за Ханука“ од Томислав Османли (2008)

Атмосферата во домот беше поведра, иако сите ја забележуваа замолчаноста и отсутноста на Јаков што траеше со денови.

„Светилка за Ханука“ од Томислав Османли (2008)

Ете, кај Дамчевци се настрвил Булиман; нема недела да не дојде со десетина парталковци, маната на лов по Лигураса, слегуваат долу в село и со дни и недели беснеат со таа кучка — ќерка му Ѓурѓа.

„Толе Паша“ од Стале Попов (1976)

Кога бурата долго траеше, и кога целото брдо завиваше со денови и денови, ѝ се нафрлав на теглата шеќер, со црпка или со раце, тоа ми беше утеха, жолтиот, небет-шеќерот.

„МАРГИНА бр. 19-20“ (1995)

Само дождот е здодевен. Никако да запре. Со денови врне.

„Бојана и прстенот“ од Иван Точко (1959)

Со денови се носеа низ ресенските дуќани, куќи и фурни вакви и слични муабети.

„Бојана и прстенот“ од Иван Точко (1959)

Загрижено, со денови, со недели, со месеци и години точеше само незадоволство.

„Бојана и прстенот“ од Иван Точко (1959)

Беше хронично гладен и хронично настинат - ништо не го најадуваше и никогаш не беше дојаден, а од друга страна беше истрениран да трпи глад со денови; зиме - лете носот му течеше, кога мрсули кога водичка, па не знаеше што е тоа да ти биде топло, кога е доволно да имаш нешто на грбот колку да не ти се тресат вилиците.

„Синовски татковци“ од Димитар Солев (2006)

Телефонираше со денови. Ги употреби сите можни врски во Републиката, но предметот, со други парафи, веќе беше стигнал каде што треба.

„Тврдина од пепел“ од Луан Старова (2002)

Со денови, со ноќи, откако извишија ѕидовите, Откако во правта околу нив, под нив Се препознаваше белиот малтер Измешан од сонце, од воздух, од дожд, Мајсторот дигаше, ги потпираше, ги врзуваше Греда по греда, штица по штица, Коваше брут до брут, клин до клин, Сѐ дури не се покажа костурот на покривот Сѐ дури не дојдоа сите да ја даруваат куќата, Сѐ дури не извиши таа повисоко од сите други куќи Од каде можеше убаво да се види месечината Како влегува низ отворениот прозорец И лази под постелата на заспаното детенце во старата куќарка.

„Љубопис“ од Анте Поповски (1980)

Со денови талавме низ песочиштата по степите на Азија И во ѕвездена ноќ стигнавме во грд Во кој ништо не можевме да распосзнаеме.

„Љубопис“ од Анте Поповски (1980)

Со денови, дури и од други синори, домаќините на своите кримилишта довезува земја, црвеница, за газење црепни.

„Потковица на смртта и надежта“ од Миле Неделкоски (1986)

Црепните почнуваа да ги газат, на Руса Среда, 14 април стар стил, но тоа беше само отварање на црепнарската сезона.

„Потковица на смртта и надежта“ од Миле Неделкоски (1986)

И навистина, почна да ми шепоти за некои скриени нешта по чекмеџињата. Или по фиоките.

„Синот“ од Србо Ивановски (2006)

- Ако сакаш мојата желба да ја поврзиш со нешто многу конкретно или повидливо - појасни таа - тогаш еве, јас ти понудам и други нешта за кои би можела да ти зборувам со денови.

„Синот“ од Србо Ивановски (2006)

Кога ќе ѝ ги спомнев на Таша приказниве што ги имав слушнато за војникот и белиот коњ таа ниту ќе потврдеше, ниту ќе одречеше. Само очите ќе ѝ потемнеа. Ќе одмавнеше и со раката.

„Синот“ од Србо Ивановски (2006)

А се случува богами напати таа вода да се престори и блатиште по кое потоа со денови ќе газиме и ќе си го валкаме умот“.

„Синот“ од Србо Ивановски (2006)

Одеше во предилниците и ткајачниците, и ги убедуваше жените да ѝ се придружат во борбата за исти права со мажите, за право на глас, и за можност за политичко дејствување, а полицијата ја приведуваше; ја осудуваа на лежење во самица сѐ додека брат ѝ не измолеше да биде ослободена.

„Сестрата на Сигмунд Фројд“ од Гоце Смилевски (2010)

Одеше по фабриките и ги поттикнуваше работниците да штрајкуваат за покусо работно време и поголеми плати, а фабрикантите плаќаа луѓе да ја претепуваат толку крвнички што со денови лежеше во бессознание, а потоа, кога ќе се исправеше на нозе, одново одеше по фабриките и ги организираше работниците и одново ја претепуваа.

„Сестрата на Сигмунд Фројд“ од Гоце Смилевски (2010)

Тој час исчезнуваше, час се појавуваше, со денови го немаше, во мигови го имаше. Што правеше, никој не знаеше.

„Захариј и други раскази“ од Михаил Ренџов (2004)

Понекогаш старицата, проклетницата исчезнуваше и со денови ја немаше.

„Захариј и други раскази“ од Михаил Ренџов (2004)

Од македонска страна, пак, тој можеше јасно да им порача на сите тие дипломати што со денови се среќаваа со него дека во моментот не гледа некоја партија што сериозно се ангажира во афирмацијата на мировниот процес, ниту меѓу албанските партии, ниту меѓу македонските, освен, се разбира, неговата.

„На пат кон Дамаск“ од Елизабета Баковска (2006)

Наглас се кажа она што тој со денови го мислеше, неправдата што го гореше, агресијата врз неговиот личен и национален мир која не можеше да ја сфати, како што не можеше да сфати со која своја постапка, како човек или како Македонец, тој придонел да се најде во оваа ситуација.

„На пат кон Дамаск“ од Елизабета Баковска (2006)

Кога заврши пиењето, кога заврши ракијата, селото се смири, започнаа луѓето да спијат со денови, со ноќи, да се излежуваат под сенките на дрвјата како некој да им гмечел на снагата или како лоша треска да ги тресела.

„Свето проклето“ од Јован Стрезовски (1978)

Возот тресе, бревта локомотивата како да боледува од астма и сѐ оди пополека со денови, со ноќи.

„Свето проклето“ од Јован Стрезовски (1978)

Врнеше снегот со денови, со недели, со месеци и затрупа сѐ: сите патишта низ селото, сите дворови и бавчи, сите куќи.

„Свето проклето“ од Јован Стрезовски (1978)

Со денови седам врз долапот а пак таа ме зема в раце само кога брише прав преместувајќи ме од едно на друго место.“

„Градинче“ од Бистрица Миркуловска (1962)

Откри нешто, што те исуши откорен; откри нешто, што помина низ целиот тебе како рофја, те изгоре и те остави да се меткаш со денови по шумата, по беспаќата, а деновите ти беа сосема црни.

„Белата долина“ од Симон Дракул (1962)

Со таа измореност, што му се гнездеше во секој зглоб, и со грчевите глад во стомакот, и со онаа врзаност во своите жили, и со денот, што згаснуваше кротко и трпеливо, сето тоа не значеше навистина ништо.

„Белата долина“ од Симон Дракул (1962)

да не стекла пак реката, да не ги откорна овошките или само алето, е во Америка алињата им се дома, в среде куќа, е па водата нема узда, не се запира со прачка и со викање, а да ја видиш онаа вода што се оди со денови, еднаш ни рекоа денеска морето ќе игра, а кога игра морето, не играјте вие и кога зеде да рипа, да станува и да седнува, леле мајко, потплашена кобила, фучи и се пресега преку бродот и го прескока и 116

„Пиреј“ од Петре М. Андреевски (1983)

Се туфкам така, беспомошна, и бдеам над Здравка. Со денови, со ноќи на стреж. Ни ден ни ноќ познавам.

„Пиреј“ од Петре М. Андреевски (1983)

Старецот потоа берел секакви тревки и ги варел, ја терал снаата да пие, и пак ништо не помогало, селаните сепак не виделе дека таа оди како да носи лубеница под ленената кошула и не ќе го виделе тоа ако и другиот тревар, Пандил Димулев, не се зафатил да ја лекува, секогаш по залез и без сведок, со денови и со месеци можеби, па во некое утро застанало момчето пред својот татко и, копајќи со врвот на опинокот пред себе, сцрвено и бушаво од сон, рекло дека може да се почувствува со рака и уште повеќе да се чуе со уво: русокосата женичка носи под градите живот, ќе биде или внук или внучка.

„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)

И доколку работеле во длабочините на пештерите, во тесен тунел што го започнале нивните дедовци, лежеле на грб и биеле со чеканите при мртовечка и чадлива светлост на факел.

„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)

Но место тоа, тој запеал олцкаво и без зборови, со невиност во срцето.

„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)

Пред десет години Никола Влашки го женел синот и, кога ни по две години не дочекал внук или внучка, сеедно, ја прашал снаата машко ли е момчето и што се случува ноќе кога таа ќе легне со него, ја задева ли, и ги трие ли со дланки јаболката под кошула, легнува ли врз неа, а таа се срамела, бегала од свекорот, но тој и на нива и в куќа сѐ за исто ја прашувал, додека најпосле, еднаш, не му признала дека момчето е машко, повеќе машко отколку што мислела таа за момчињата кога била девојка.

„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)

Тогаш Пандил Димулев заплакал и рекол дека ќе ја покрие јамата со земја и со камења зашто човекот гори со денови: најпрвин кожата поцрнува, полека низ неа да испари крвта, потоа месото се јагленосува.

„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)

Не се грижеле за дробовите и за ноздрите во кои се таложела камена прашина; се чувал видот - понекогаш невидливи парченца камен се забуцувале во очите како раски и се носеле под клепките со денови, секако додека ноќните солзи не ќе ги исцеделе.

„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)

Со денови овие тежини ги ставаше на кантар. Живееше во неизвесност.

„Последната алка“ од Стојан Арсиќ (2013)

Не сум јас никакво јајце за скитнички супи, еден да ме продаде а друг да ме купи.

„Пупи Паф во Шумшул град“ од Славко Јаневски (1996)

- Ќе ти платам со денов што заоѓа. - Се спогодивме. И тие повторно се прегрнаа.

„Пупи Паф во Шумшул град“ од Славко Јаневски (1996)

Ѕвонарот тој ден конечно сосема полуде. Неизлечиво. Со денови не можеше ниту да јаде, ниту да спие.

„Големата вода“ од Живко Чинго (1984)

Нашиот ѕвонар, другарот Анески, еден од некогашните членови на оваа куќа, во свои часови мошне живо си спомнуваше за сето тоа и што беше најчудно секогаш сам почнуваше да раскажува, без некој поголем повод ќе рече: - Луди како луди, ненормални, - велеше, - дај им малку боја и забораваа на сѐ, со денови забораваа и за јадење и за спиење.

„Големата вода“ од Живко Чинго (1984)

И со денови чекаше да се врати птицата, да го побара. Да снесе нови јајциња, да испили пород. Чекаше, но таа не се врати.

„Животраг“ од Јован Стрезовски (1995)

Драмата настапи еднаш кога ги понесов клучевите со себе и повеќе не можев никако да ги најдам. Со денови. Вистинска драма! По некој ден ги најдовме во машината за перење како силно одѕвонуваат на металната центрифуга. Овој звук најпосле ме смири. Клучевите беа конечно пронајдени!

„Амбасади“ од Луан Старова (2009)

Фикусот допираше со длабокото корење до одамна закопаните статуи.

„Амбасади“ од Луан Старова (2009)

Едно утро забележал Раиз како фикусот се доближил а со некои гранки ја зафатил во цврста прегратка и половината на палмата. Прегратката траеше со денови.

„Амбасади“ од Луан Старова (2009)

Со денови не можеа да го одвојат од коцкарницата.

„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)

Со денови трагаа по речници на турцизмите и османизмите во балканските јазици.

„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)

„Не знам. Со денови, недели, месеци... мислам дека се месеци.“

„1984“ од Џорџ Орвел (1998)

Целиот процес изгледаше како да се протега бескрајно долго - со недели, можеби - а паузите меѓу сесиите траеја понекогаш со денови, понекогаш само еден или два часа.

„1984“ од Џорџ Орвел (1998)

Со денови седев затворена дома, како полжав во куќичка, надвор одев само кога морав, до гробишта, банка и да купам нешто за јадење.

„Седум години“ од Зорица Ѓеорѓиевска (2012)

Со денови од постела не можеше да стане и да каже што се случило.

„Јанsа“ од Јован Стрезовски (1986)

„Минатата недела купив маса за билијард, ми рече, и јас и Стерл ја пренесовме на раце цели шест блока и тогаш со денови се обидувавме да ја составиме, но тоа никако не ни поаѓаше од рака. okno.mk | Margina #17-18 [1995] 223

„МАРГИНА бр. 17-18“ (1995)

Така, синдикална организација на ниво на работодавач стекнува својство на правно лице со денот на упис во Централниот регистар на РМ; а сојуз на синдикати, односно здружение на работодавачите на повисоко ниво, стекнува својство на правно лице со денот на упис во Централниот регистар – по претходен упис во регистарот на синдикати, односно регистарот на здруженија 30. Четири години подоцна, со четвртата измена на ЗРО (2005), се допрецизираа некои прашања поврзани со содржината на статутите на овие асоцијации (чл. 23, ЗИДЗРО/окт.09). 47 на работодавачи, кој го води МТСП (чл. 23, ЗИДЗРО/окт.09).

„Обезвреднување на трудот“ од Савески, Апасиев, Ковачевски, Василев (2010)

Надвор поштарот одеше од едниот до другиот влез и прашуваше за некоја си Чана, а таа токму тогаш влегуваше во црната уста на влезот и грабнувајќи му го од раце одвај пропелтечи дека таа е Чана и дека ова писмо го чека со денови.

„Исчезнување“ од Ташко Георгиевски (1998)

Притиснат од новите задачи во гимназијата, а и од самите околности кои многу не дозволуваа човек да се одлепува од денот, средбата со учителката од Гаково, на некаков волшебен начин, без воз што татни со денови, ме врати во Гаково за да можам да се видам себе си како во огледало, ама во такво огледало во кое твојот отслик не се менува независно што изведуваш пред него, во него остануваш кадриран и замрзнат.

„Исчезнување“ од Ташко Георгиевски (1998)

По тоа што ги имаше искинато чорапите, а и според излижаното во штиците, од една страна, а и според тоа што не стана свесна дека некој ја откорна вратата, заклучија дека со денови и ноќи можеби таа нема положено снага во креветот.

„Исчезнување“ од Ташко Георгиевски (1998)

Со денови и читам преданија За змевот што летал Над планини и мориња И пак им се вратил На крвавите очи од кои се родил И останал змев за приказ.

„Век за самување“ од Веле Смилевски (2012)

Татко, на крајот, се согласил. Барал со денови по семејните документи, го означил кругот на нашето емигрантско семејство, ја минал духовно границата, ги поврзал другите семејства во стеблото, минал и низ други граници, втасал до Турција, до Азија, дури и до Америка.