ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Меѓу знаците на нашето враќање, Со вили како со огнени крстови Стојат мажите и жените го воспејуваат својот иден плод.

Камбана што ѕвони во коските на селаните и в земи што шетаат со вили како огнени крстови кренати над небесата пеејќи: три Марии нагоре три меча – надолу...

Нови јата риби надоаѓаа и пласкаа во плитката вода крај брегот, прпелкаа како фатени во мрежа: се пикааа во трските, во шеварот, во водните растенија и испуштаа чудни шумови и клобурци над водата; шумеше водата како подземни извори да се креваат; пиштеа галебите и сите езерски птици кружејќи и налетувајќи на рибите; трчаа луѓето, довлечкуваа кошници, сепетки, кошови, вреќи, и ги полнеа со риби; довлечкуваа и магариња, коњи, ги товареа со риби, се грабаа меѓу себе, се караа, се пикаа во езерото, заграбуваа поголеми и попресни риби; ги соблекуваа кошулите, панталоните и со нив фаќаа за да не им се лизгаат рибите од раце; се крвавеа во прстите од нивните перки, од нивните крлушки, удираа по нив со ости, со вили, со виљушки врзани на стап за да ги скротат и да не им бегаат од раце; се мешаше водата со крвта од рибите и од рацете на луѓето.

Сепак Арсо Арнаутче можел да го види Лесново и низ метежот на сеќавањата. Тогаш и уште повеќе подоцна.

Се занишав и се фатив со обете раце за гуњата на очајниот Онисифор Проказник.

Стравочудебното село било куп човечки седалки од кал и со сламени или 'ржени покриви, некои од тие куќи дури и без прозорци и бездруго однатре со залостени врати зад кои ноќе над заспаната челад бдеел домаќинот со секира, со вила или со прешилест чекан за кршење камен ослушнувајќи ги шумовите и стрелушејќи се од душите на мртовците и од арамиите или од организираните одметници на распашаните глутници на башибозукот и на аскерот што станал безредие во безредието на пеколот ширум по вилаетот и исто толку по осоговските масиви на кои некогашниот деспот Оливер мислел дека ќе е исто толку вечен колку што е и господ во заблудените срца на луѓето.

- Не се тргам, гороломнику. Јаков ќе те пречекори издупчен, тоа ќе го стори Јаков, ако сакаш да знаеш.

Иако тежок на чекор, навидум дури и истоштен, Јаков Иконописец не можел да биде слаб во рацете додека со опнати коленици се подавал напред со вилата.

И сите знаеле дека Онисифор Проказник не го сака во тајфата, не зашто бил во работните дни песнопоец, никако заради тоа, туку зашто патем можел да стане товар.

„Чекај. Онисифор Мечкојад е злодеј зашто отиде со исечена жила на челото, затоа, нели?

Не бил ни постар ни помлад од другите и како да наслушувал нечиј глас што веднаш ќе го повтори.

Без да се дознае што еднаш на друм бил тепан од двајца заптии, несреќникот понекогаш ноќе, додека умните и живите седеле зад замандалени врати, одел по селото и замавнувал со вила кон пците и сенките.

„Знам кој боде со вила. Знам...“

Или можеби ти виде дека го боде ајванот со вила, дека ги пали луѓето.“

- Споулавениот и кога живее е мртов. Ние не одобруваме да го казниш со вила. Од таква смрт и крмнакот се повампирува.

Се колнам, видов како душмански го погледна во тој миг, да можеше со вилата ќе го избодеше.

Ќе ја надене ко со вила, ко со вилушка, велеше, ќе ѝ го преврти чкембето, ќе ѝ ги смеша цревата, ќе ја истрбуши.

И ние, со вилите в раце, истрчуваме од вравовите, од гумната, како што трчаше Давиде Недолетниот кога ќе му избегаше подалеку умот.

Трчаа луѓето, фаќаа пусија, замавнуваа со стаповите, бодинаа со вилата, пукаа со пушки, но него некоја среќа го служеше: целото искрвавено ќе одмаглеше во шумата.