ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Пред многу години, кога стапив на просторот на бугарскиот театар, тамошните театарџии ме пречекаа во театарските бифеа во кои гласно и јасно ми ја повторуваа сентенцата „Ние сме актери, кафеаните се наши!“

Пред многу години, присуствував на разговорот помеѓу двајца наши еминентни писатели.

Во овој стар Солун, кој е ист како што бил некогаш, пред многу десетици години, во кој се водела старата трговија на ќепенци на тезги, се среќава еден куриозитет: трговија со отпадни делови на фрлени и катастрофаирани автомобили и тоа од секаков вид и речиси од сите светски марки.

Зашто, според преданијата, Будим потекнува од една аласка, рибарска населба, односно од оваа тврдина, која пред многу векови ја издигнале некогашните рибари на Дунав.

Порано пред многу години, кога немаше кибрит, во џебот носев, трат од камче, така со триење едно со друго, го палевме огнот...раскажуваше таа...

Рака на срце, тогаш таа беше со разобличено тело, со мев до заби но, сепак, сметаше на својата препознатлива широка насмевка заради која тогаш, пред многу години, доби комплимент токму од Снежана.

Мајка на патот го бараше просторот каде што пред многу, многу години, тогаш во обратен правец, со едно прастаро вовче кое исчезна со тесната пруга, со Татко и со нас децата патуваше кон Скопје, крај реката Вардар каде што останавме засекогаш, во друга земја, со друг народ и дел од нашиот.

Водата се смири и раскажува (на оние што сакаат да слушаат), а Огнот, кој на денешен ден пред многу години го запалиле, една грда издупена кофа, со малку заматена „водичка“ го изгаси.

Не знаете дека пред многу години, Граматик Граматик влегол во одајата со тајниот запис, за да го растолкува и проклетството да го укине, да го симне печатот на судбината од нас.

Беше чуден; само се смешкаше и повторуваше дека е можно да се врати човек назад, во минатото, и дека е можно уште еднаш да изживее еден ден кој веќе изминал, пред многу години.

Правена е по план, донесен од Германија, каде што тако му работеше како слаткар: куќата е со висок стрмен покрив кој не држи снег, и на кој, на сите четири страни, има тавански прозорчиња што го осветлуваат просторот под покривот; на сите четири ѕида од куќата: и на долниот и нагорниот кат, има мали дрвени балкончиња и тесни врати кои излегуваат на нив; над нив има гипсени украси: развлечени триаголници што се испакнуваат од фасадата; по рабовите на куќата, исто така, се спуштаат гипсени бордури; куќата е обградена со зеленило што ја прави уште поубава; пред куќата нема градина како пред многу други куќи, туку е посеана ниска трева која како зелено кадифе го покрива сиот простор; низ тревата постојано се разлева една браздичка со вода и ѝ дава свежина и силно, блескаво, зеленило; пред куќата, под лозницата што е разгранета на дрвени потпирачи, се белее гроб направен од мермер; околу него цвеќиња и масичка и столчиња направени од преполовени костенови стеблаци; оградата на дворот е од мазни дабови плотици со куси врвови исшилени како запци од шара.

И едниот и другиот Онисифор побрзале да клекнат и да го испијат со коленици сето студенило на влагата.

- Пред многу години, пред вие, парталковци, да бидете родени, можеби и пред вашите татковци или дедовци, живеело на земјава човече со тртка на носот.

Возам по истиот пат – не пат. Кратко се задржавме во Подгорје, каде се распрашавме дали некој памети за многу луѓе кои пред многу години поминаа по тука.

Уште пред многу години можев да сторам нешто за неа.”

Во тој домен беше и нејзината постојана идеја, митот за враќањето и за минувањето на границата која ја бевме преминале пред многу години и поради која останавме трајни емигранти на животот.

Дојде, кутрата, на за­копот на нашиот најстар брат, само така можеше да ја добие црвената виза за да го мине балканскиот ѕид кој Мајка го мина со иста таква виза, пред многу години.