ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Моите боси, извалкани прсти, што збунето се покажаа под кожата на десниот чевел, го налутија воспитачот: „Ти бре, што си чекал ти досега?

Сите се боцкаа точно во вената, освен (а кој друг) Дачис која се боцкаше под кожата.

Но, каде одеа никогаш не знаев. (...) Извесно време и Џерард живееше во Фектори, но тоа не траеше долго.

Сите беа неверојатно слаби, освен, секако, Дачис која беше неверојатно дебела.

Страв голем ги згрчи грлата, ги скрши рацете и колената ги свитка, лицата ги искриви, се вгнезди во очите, проникна под кожата, влезе во коските, го помати умот.

Самарот, тие години, му се беше вовлекол под кожата, поточно му беше сраснал со грбот, со плешките.

Можел да загризе и во врат на ѕвер. И сепак ...

Повеќето беа сити. Се местеа околу огнот да заспијат и се менеа при светлоста на запалените трупци и распарчени стебла, беа и луѓе и призраци, стенкаа, се чешаа, ги сврбеше кожата и ги болеа коските под кожата.

Домаќинот и вториот удар на камшикот го издржа без да отстапи.

По таа вест што ја донеле изѕемнати дрвари со големи шубари и со трпки под кожата, селаните попусто поставале заседи и острозаби стапици, најмногу по врвиците што се спровирале низ северната црногорица.

Раскажуваа дека Неделко Шијак му се пожалил со влажни очи - синовите ќе го остават без каменен крст кога ќе сконча, и зетот му ветил со клетва дека самиот ќе изделка крст поголем и од игуменските во дворот на манастирот Свети Никита, на крстот ископано име со букви - овде лежи божиот човек Неделко Шијак.

Без објаснување во себе и за себе, темен и тромав, неприродно наведнат над живото петно во мантија, со претчувства барал да ја прочита вистината од челото на заспаниот, најпосле, навистина, куќата горела, некој пуштил од дланка пламната птица врз 'ржениот покрив, Гавруш Пребонд или попот Панделиј Каламарис, и тој станал бескуќник; спиел во тесниот дом на шурата Адам Лесновец, јадел негови компири, благословувал на софра со негово вино и осамен бил: не му треба жена, топло месо под ленена кошула и подвижни мали дињи под кожата на градите, му треба мајка на двете негови деца.

Секако дека љубовта на мечката била поголема од неговото искушение; ѕверката не се бранела и не оставила на неговата става ни најмала гребаница.

Но јас веќе знаев кој е со него и дека тој што е со него е изврзан со гнил ремен, ишаран од стапиште со модрици и безумен како и секогаш зашто до мене достаса најпрвин неговиот глас - „Не давај ме, внуку, на никаквециве, ќе ме обесат“ - потоа јасно го видов како се ниша килав пред својот внук и судија и како плаче кикотливо, ја видов таа безначајна празнина во лита и скудна облека на која никнала долгнавеста тиква со влакна, но тоа е сега прикаска што мојава улава старост ја раскажува со чувство на посничка осаменост пред друга, калуѓерска и божја, бездруго свето дрво што размислува над туѓи мисли и се моли над туѓ грев, на оние што веќе ги нема, што се прав како што ќе сум и јас утре прав, јас, Лозан Перуника, дамка од дамките на минатото и вчерашна жива смрт од дружина на мртви луѓе, и тие вчера со гнев и јад во секоја капка на крвта вчера, кога и јас, и сирак и главен терач на туѓа двоколка со сив ѕевгар, сонував и живеев зелено, зелен во една земја што помеѓу топењето на снегот и сушите на болните лета не знае што е зелена пролет, зелен април или зелен мај, и знае или можела да знае што е зелен страв пред чудовиште оплодено од еден друг господ во градината во која се преселиле од рајот женското петле Адам и неговото ребро со женска коса, женски колкови и женско умеење во гревот да посади боцки од кои душата станува жива рана.

Од обете страни на лицето му се протегаа коси линии на насобраната крв под кожата и се губеа кон густината на дивата брада.

Чувствував оган на срам под кожата на лицето: во моето грло како да стружеше црцорец.

Бев болен и мал момчак чии прсти тогаш не допреле женско месо и можев да знам дека и со маки ќе се исправам, ќе допрам врв на нож до грлото на килавиот Јаков Иконописец што пошол сам од Кукулино по нас да ја одмаздува својата споулавеност и да го прашам кој ќе го одбрани од казната за која треската ме определила, и можев да ги прашам засипнато другите по што се позрели од мене кога не процениле како и од кого горел Круме Арсов и кој е грешниот светец дојден да го убие волот на Цене Палчев или на Чучук-Андреј или на Осип Сечковски, не знам, на еден од луѓево чија желба е да донесе камења, два и тешки, за воденица со мрак под покривот што ќе е светлост само за призраците, и пак не станав од сламата на Никифоровата кола, еднаш со скршена, сега со втора оска, а небото не се уриваше со бучава како што мислев и не летаа ни врани ни пропаски, ни некои евангелски птичиња со црвени вратови и со грпки, само татнеше под нас земјата во која коските на мртвите се кршеа една од друга и нѐ предупредуваа да клекнеме и да се помолиме за црвите во нивната шупливост, и чувствував со ноздри дека ќе испука дамкавиот камен од кој се спуштија Онисифор Мечкојад и Јаков Иконописец и ќе пушти од себе стеблики со горчливо млеко во себе, меѓутоа слушав шушкаво дишење, свое бездруго, останувајќи бессилен под влажни сенки како под кожа на страшно голема гуштерица, и си реков не си веќе жив, сполај му на господа, сонуваш мртов сон обидувајќи се да мрдаш со прстите во опинците, си раскажував, а во тие опинци уште лежеше студот на водата од потокот што го прегазив кога се враќав од Мечкојадовото засолниште во забелот, во тој ден или вчера, пред сто години можеби, и го барав со внатрешниот вид на очите среќниот миг на детството од дните кога со врескање се прерипува баднички оган, наеднаш без возбуда да се сетам дека бев премал кога мајка ми умре заедно со мојата новородена сестричка и кога татко ми отиде и не се врати, едни да докажуваат дека загинал од димискија, други да се колнат дека се преженил кадрав и убав, животворна сила заради која и света Петка повторно ќе можела да се најде на земја.

„Болен си“, бездруго рече домаќинката. „Зошто стануваш?“ Прашав дали сум во Лесново.

Онемете вие еднаш бранови на дивите црвени води, што притискаат под кожата, зашто ќе препукнам веќе и никогаш не ќе се слуша песната на гулабот што одминува...

Бараш утеха во подвижните прегратки, ш’шкавите симулации, брановидните форми, кадите и леѓените. перничињата на прстите се набираат, твоите се лутат, сонцето пече, но ти тврдоглаво го протнуваш телото низ гумениот обрач, и се фрлаш во базенот, ја потврдуваш акватската теорија: кожата ти е мазна ко на делфин, под кожата имаш сало и си се родил обвиткан во Vernix caseosa, поблиски ти се морските цицачи отколку некаков влакнест, копнен мајмун.

Зар не е одвратно тоа да влезеш под кожата на оној што не можеш да го поднесуваш ни со чувството ни со мислата.

Од денот кога еден сѐ уште ѝ ја пиеше крвта на другарка ми, друг полека ѝ се вовлекуваше под кожа, со крајна дестинација... е, таму каде што почнуваат нозете да растат, под здолништето.

- Види мрави да не влегле во маштеницата, викам, од мравите побрзо ќе зоврие, ќе се скисели, викам, мрави, викам, мрави, мрави, од секаде мрави: во очите, под кожата, во маштеницата, види во маштеницата, викам, а Јон ми се одѕива, не слуша, а ми се одѕива, а мене сѐ ме боли и ме онеспособува.

Гледам мртва коска ми излегла кај глуждот од левата рака. Ја фаќам: се мрда, небаре желад да ми влегол под кожата.

Кон земјата што ти се одронила под кожата, под ноктите. ״И смртта наша, на нашиот роден крај се потпира“ - би рекол Лазор Ночески, а ние на смртта секој ден ѝ се доближуваме.

А за да излезам да се сретнам и малку да си позборуваме збор да не станува. Уф! Ќе пукнам под кожава! (Пауза).

Ми навираат под кожата и ме чешаат по целата снага. Да сум заљубена, тешко.

Богдан чувствува како со секој ден сѐ повеќе малаксува, сѐ повеќе го губи апетитот за јадење, сѐ повеќе креветот го држи закован за себе, сѐ повеќе ја губи волјата да стане и да појде во градината; воздухот чувствува сѐ поредок му е и со мака го дише; под кожата крвта му се згрутчува како црвени кристали, како да му се замрзнува, сиросува; гледа: со животот го сврзува само уште тенка нишка што се мачи да ја одржи; го чувствува нерамномерното чукање на срцето, и во мигови кога помислува дека ќе запре, ги трие градите за да го потсили или да го сниша како часовник што подзапира.

Пронајде русокоса, здрава историчарка, темна од сонце и со растопен корал под кожата.

Така ли е?“ „Така е“, избрза и сфати жестоко пламнувајќи под кожа.

Одеше по рибјите движења на девојката и ги слушаше наковалните во разбиената рака. И тихото липање на болните кончиња под кожата.

Под кожата песочно закрцка крвта и накостреши вепар. „Ракија и подвизи“, за`ржа. „Можеби тоа.“ „Се разбира“, не го сфати Мирон. „Ти си брат“, а тој почувствува нечиј поглед на тилот и се сврте.

Еј, Никола, крваво крикна под кожа. Кажи ми нешто за твојот хируршки нож. Кажи - што беше тоа живот?

Како да му влегла под кожата.

Преку зимата му влезе под кожа на отец Арсенија Гледајќи го Сталета, отец Арсенија се гледаше сам себе во своите млади години и му се свиде оваа волја на младото момче да стане како него.

Петра исто така тој ден го виде Дине, ама не му се приближи, не му проговори, како да чувствуваше дека под кожата му се тркалаат костенови ижувини, нејзе ѝ беше мило што е надвор, што ја прикрпува бараката, што може да го удри чиста ава, што околу него се трчкаат неговите и дечињата на Тронда.

Се надлетуваме со орелот И му велам, И си велам: Крвта на твоите нокти Е одглас на стадо јагниња Што се белее во ноќта И се вселува под кожата на векот.

Зашто ова попладне има прсти од блискост од свое в месо да ти се вовлече капнато да се протега под кожа во коски во сѐ што си и што не си. И не стој се искачи рекава го мина брегов ќе плисне врз тебе ти трчај да не те стигне сево попладне зад себе што го оставаш дур не го изгасне. Трчај гори попладнево.

Има ова попладне прсти од блискост од свое. В месо да ти се вовлече и да молчи тешко и изморено, капнато да се протега под кожа во коски во сѐ што си и што не си.

А што се однесува до оној твој злосторник што те следи од најраната младост – ја промени наеднаш темата Пеперутката – не смееш да одложуваш.

Дури и да ми сошијат под кожата постава од оловни прачки нема да успеат да ме задржат во ова време…

Ќе ти влезе во свеста ќе ти се пикне под кожа ќе забега во зоната на интимата и оп, еден ден ќе му појде од рака да го состави она што ти си го скршила да го препише она што ти си го избришала да го ископа она што ти си го потиснала длабоко во тебе, со луд ум на лавина да го открие она што си го забранила за јавна употреба;  ќе ги размрсува и повторно ќе ги замрсува знаците-јазли на твојот личен и на македонскиот синдром ќе си поигрува со преобразбите од дамнини до иднини од лично до колективно ќе ги претвора софистицираните искази и поетските евокации во егзистенцијални слики за да ја долови речито сочноста на твоите исконски мори на твоите детски занеси на твоите судбински застранувања;  можеби ќе те надмине со помош на вродената смисла да глуми да ја игра улогата на другиот да се губи во другиот небаре голтнат од ништото.

Му се загубила плавта, што се вели, крв не му тече под кожата.

Изморени и капнати од целодневното одење, легнуваат на влажните лисја и слама - една додруга, тело до тело, притиснати, гушнати; си дишат в лице, в чело, в грб, превиткани од студенилото и влагата што влегува под кожа.

Дечко ми не ми олесни многу, освен што ме вклопи со мајка му кога ми кажа дека таа е психијатар. Тоа некако ми влезе под кожа.