Таа е зависна и независна, се „објективизира“ во природата и општеството, по степените од дадените и допрва создаваните појави на природата и општеството, во нивните најразлични, најмногубројни и сѐ повеќе растежни страни и форми.
„Значењето на Хегеловата филозофија“
од Кочо Рацин
(1939)
Пирамида на положби која се одредува по степенот на свесноста.
„Читај ми ги мислите“
од Ивана Иванова Канго
(2012)
Хиерархиски- по степен на функција и хронолошки- по должината на владеење.
„Филтер Југославија“
од Константин Петровски
(2008)
По степенот на развивањето на науката и литературата кај еден народ се мери неговата култура и по нив се делат народите: на културни и некултурни; културните народи владеат, а некултурните робуваат.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)