ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Тоа бил еден од последните настапи на Арто и бил наменет за соочување со сопствениот фантазам на едно дисартикулирано, обдуцирано тело, тело како точка на преместување, подвојување и непрекината флуидност, коешто е чиста присутност и тело без органи.

Арто за таа тн. книжевна вечер се подготвувал мошне сериозно и прикажал агонија на човек што умира од чума, човек што е измачуван, а патем врескал и делирично извикувал, играјќи ја сопствената смрт и распнувањето на крст.

Татко ми во еден од последните разговори, претпостави дека најодговорниот за козјото прашање е можеби надвор од земјата.

БЕШЕ ЕДЕН од последните овогодишни јануарски дни, кога со брзиот воз од Келн пристигнав во Франкфурт.

Низ отворите меѓу штиците на сточниот вагон, Јаков ѕиркаше кон небото на кое наеднаш му се стори дека го виде Шабтај, кој оттаму му се насмевнуваше како тогаш, на првата вечер од последната Ханука, како да се сите дел од некој голем и непознат празник што се одвива далеку, на небото.

Последниот од последните оџачари скопски, меѓу два семафора – брзински расисти, меѓу два контејнера – ѓубрефрлачи...

Ако го најдам, ќе ви постелам бело зглавје за да се доспиете во главата на последниот од последните оџачари скопски, насмеана меѓу устите на покривите и последните снегулки на светлината, кои паѓаат во устите и веднаш се топат, како сладок панаѓурски памук на стапче.

Во мислите, минав низ сиот негов работен век, поттикнат од последните зборови.

Одевме така, не знам колку, оти времето стоеше во таа светлина; брзината беше бесмислен поим во тој пејсаж, во таа атмосфера на гаснење; веќе одевме кон еден од последните свиоци, пред Велес; отприлика беше некаде околу седум или осум часот, и пред нас веќе се појави мостот, а веднаш зад него тунелот; тоа беше класичен железнички мост, со метална конструкција од левата и десната страна, како коридор што веднаш се влеваше во утробата на тунелот, во неговото темно устие; и, во тој момент Земанек зад мене рече: „Гледај“. „Онде, долу“.

Беше целиот во бела прав, но среќен, оти в рака ја држеше плочката од кал со отисокот од последниот збор наназад, а првиот однапред во текстот мерено!

Но, потоа на неговото лице се појавува некаков стратешки израз, потоа засилено-рамнодушен, и вам како да ви е полесно.

Можеби дури ќе успеете и да го заборавите додека се шеткате меѓу несмасните надгробни споменици од осумнаесеттиот век, понекогаш налик на вазни, што можат да се добијат на некоја уметничка лотарија, но почесто личејќи на облаци вкаменета пена од прашок за перење; потоа меѓу надгробните споменици од деветнаесеттиот век, интересни поради мешањето на рускиот класицизам и уште по нешто руско, се чини, духот на апсолутизмот и, најпосле, помеѓу надгробните плочи од последниве децении, неромантични, каков што е обичниот алат.

Некои од седнувањето до станувањето не вртеа лист, гледаа во некоја буква или точка, запирка, извичник или прашалник. Некои од нас читаа.

Таму некои од нас брзо ги прелистуваа книгите од првата до последната страница, па потоа од последната до првата.

И само од последнава се оддели бугарскиот словенски народ, со името Бугари, наврзано на бугарските Словени од несловенските Бугари.

Така, односите на нашиот народ кон Турците и муслиманите воопшто повеќе зависеше од последниве отколку од нас: ако муслиманите гледаа на христијаните како на луѓе рамни на нив, тогаш нема сомнение оти не само ќе беа најарни односите меѓу христијаните и муслиманите, ами може и да немаше востание.

И тие што се од последните, не се да го чуваат и да го подигаат значењето на Бугарија, а да го намалуваат и да го исмејуваат, и себеси и својата држава.

Ако ги погледнеме настаните од последната руско-турска војна досега ќе видиме оти секоја арнотија од Бугарија за Македонците не е ништо, освен една компензација за глупостите што ги има направено Бугарија по нашето прашање.

Го снемало. Кога се вратил (можело да се види дека беневреците му се влажни на колениците) од отворениот гроб се кревале лилави чадишта и уште нешто - мирис на нагорена волна и на човечка тага.

Сѐ уште врз огнот фрлале гранки и се собирале, се стискале еден до друг да се згреат меѓусебно, малку повеќе од последната топлина на мртвиот.

Добра беше таа. Од последниот грст брашно му меси леб, го прекрсти и го натопи со солзи, потоа му го предаде со благослов.

Осмото чудо од последниот рид пловеше в магла.

Знаеше да заштеди од џебните пари кои ги добиваше од татка си, па си купуваше списание на српски јазик „Илустрација“ во кое имаше фотографии од последните модни трендови од центарот на модата и уметноста во тоа време – околу 1938мата - Париз, Франција.

Му беше мачно на идеалите од младоста, на храброста, кога се провлекуваше меѓу урнатините на отоманското царство и темелите на новата република Турција, низ балканските војни и окупацијата од француските сили на родниот крај за време Првата светска војна, за провлекувањето низ фашизмот и спасувањето во комунизмот, да им најде поширока историска и филозофска смисла во доцните години на животот кога требаше да го доврши конечно својот проект на животот.

Во неговиот живот мина близу или далеку крај неколку балкански владетели од последниот султан Рашид V, Мустафа Кемал Ататурк, Кралот Зогу, Енвер Хоџа, на крајот Тито...

Мајка Ервехе сигурно не стравуваше од претпоследната епизода, туку секогаш од последната, најнеизвесната, присутна само во Татковата имагинација.

Се сеќавам, во една пригода, кога, на заминување, му оставив една банкнота на Татко од последниот примен хонорар, Мајка тивко му рече: – Зошто му земаш пари?

Беше време на една од последните екстази на сталинизмот.

И службеното лице задолжено за самиот влез беше излезено и сега следеше како нивниот раководител и Филип Д., граѓанинот со белата покана, бавно се оддалечуваат од последната саемска зграда кон високото снежно брдо што јасно се одделуваше од мракот.

Храната е добра. Минаа десет илјади години од последната храна.

Њ бездруго ќе оздравеше да не се засркнеше од последната лажица.

Ѓорѓија стравуваше од последново и јадеше со голема внимателност, пребледувајќи ако му паднеше малку путер на љубениот чаршаф.

- О! Сега пијав топло чоколадо!