ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Бојана ја опнала новата алова кошула што ѝ ја купи Ристе од манастирот, море — нов прегач, нови алови чорапи, саѓиа, килим, грлниче, па дури нов појас од осум оки.

Петко пак, како манастирски слуга, ѓак, му носеше на владиката мед, ореви, сирење, маст од манастирот; го придружувале на враќање до Битола, бидејќи владиката неколку лета летуваше на овој нов манастир, та и тој беше познат во митрополијата.

Поп Петко разбра од пазарџиите дека си дошле во Прилеп и дека си кинисале, од други разбра дека се вратиле во Дуње; од трети дека ја поминале Црна, а последните му рекоа дека се вратиле од манастирот да запалат по една свеќа и веќе се зададоа здола Сидорка.

Дотрчаа полковниците, отец Иларион, калуѓерите и другите од манастирот.

Луѓето од манастирот се обидувале да го згаснат огнот, но попусто.

Ги запреа коњите разгледувајќи го одблизу манастирот, восхитени од неговата убавина, кој извишен на карпата над езерото и опкружен со зеленило, се чинеше како да лебди над водата во дланки господови; езерото под него поигрува, одблеснува на сонцето и полека ја заплуснува карпата; лево од манастирот под падината на планината, клокотат огромни извори и исфрлаат изобилство вода која плавно, широко се разлева правејќи езерце што го обградува пошуменото островце пред да го пресече патот под мостот и да влезе во езерото со бучеж; на дното од мирната вода во езерото се прелеваат разнобојни алги фаќајќи ја светлината од сонцето што низ бистрата вода продира до нив; на островцето столетните дрвја ги раскририле гранките спуштени до самата вода во која фрлаат зелени отсјаји; по водата пливаат патки и лебеди, кои вознемирени од тропотот на коњите, се оддалечуваат повнатре во езерото оставајќи долги, меки бразди зад себе; на ледината крај изворите пладнуваат купчиња овци како бели, отворени цветови.

Некои веднаш избегаа од манастирот и фатија дома. Меѓу нив и Наќо.

Потоа пројавија интерес и за животописот во гробната капела на св. Наум каде што се прикажани неговите чуда: го направил неподвижен монахот што сакал да го открадне неговото тело од гробот; го направил неподвижен крадецот што сакал да го украде коњот од манастирот; ги излечил разните душевно болни луѓе изгонувајќи го од нив злото и бесот и им ги исцелил нивните душевни страдања, вадејќи им го нечистиот низ устата.

Вечерта кога заврши, богослужбата, сите луѓе со запалени свеќи и кандила и масалчиња, тргнаа за дома носејќи го светлото од манастирот како благослов да им свети дома.

Се затвори и манастирот. Игуменот никого не пушташе ниту да влезе, ниту да излезе од манастирот.

Кога Тодора го најде таков, бел како изваден од варница каде несреќно се струполил, крвавата чалма веднаш не ја препозна: таа ѝ заличе на покровот Христов од манастирот Нерези, со кој пред векови му ги завиткаа светите рани на божјиот син.

Како да ја поврати Калија од манастирот во Кожле?

Ама ако ти кажам дека тој е избеган од манастирот Свети Ѓорѓија-Горг, сѐ ќе ти биде јасно.

И, куц-куц, ајак-ајак по снегот и по мразот, вртејќи крај големата панаѓурска сергија со грнци, вино, месишта и лебови од манастирот, Петре си коваше еден свој план.

Тоа беа зборови што ги беше прочитал во еден напис зачуван меѓу книгите од манастирот Свети Ѓорѓија-Горг.

Пред да излезе од манастирот, новиот игумен му рече: „Имај на ум, Петре, неколку работи.

Подобро да не се натега повеќе со него, си рече, туку со арно да го мавне од манастиров.

Стравот да не биде еден ден сепак донесен пред игуменскиот суд на Свети Ѓорѓија-Горг, затоа што пред години избега од манастирот - можеби тој подаде глава?

Си летнал од манастирот и си ошол пак на село.

ПАНАЈОТИС: (На вратата од манастирот) Виножито. Знак божји дека нема да има нов потоп.

ЈАКОВ: Запалете ме. Фрлете го пепелот од манастирот Свети Канео Охридски во езеро.

Францускиот поет Андре Френо (од генерацијата на Кено, Тардје, Мишо, Понж, Гилвик), при една посета на манастирот Свети Наум, беше загледан во лицата на светците од фреските на манастирот, речиси го запамети секој израз на лицето, играта на боите, нијансите.

И потем, излезен од манастирот, гледајќи во бескрајната синевина, слегувајќи на брегот, сретнуваше луѓе во августовската жега.

Ништо не зборува, Потоа го изведоа надвор од манастирот.

Татко после нѐ глави кај калуѓерите од манастирот и си замина пак во Преку.