ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

На оваа област ѝ се давало предност, а не на Приштина, бидејќи, според британските сознанија: а) “Областа меѓу Тетово, Прилеп, Дебар и Битола е предоминантно српска и населението е пријателски настроено. б) Од Пореч групата можела да се спушти“во долината на реката Вардар под заштита на пријатели“, спуштањето на територијата на Приштина било различно поради тоа што членовите на мисијата ќе морале да патуваат “приближно околу 180 км преку непријателска територија со несигурно население“ в) Се сметало дека Порече би бил “подобра база за операции против рудникот Алатини“. 57

Се потсеќам на зборовите на пријателот, сепак со задоволство загризувајќи го богатиот сендвич со шунка и домати, додека околу мене уважените учесници на собирот „Литературата и општеството“ весело наздравуваат до следната средба. – Колега, јел видите ово јебозовно дупенце – ми се обраќа новосадскиот професор, експерт за културолошки дилеми, но јас веќе отсутен, ѕурам на друга страна, во девојката во црн фустан, што лебдее меѓу потните гости како ластовичка во белузлавата магла на летната квечерина.

Само музикалниот човек – лунарната насмевка на пријателот Хорацио ветува уште една приказна од непредвидливиот живот, во што,пред едночасовното клацкање во разглобениот автобус, веднаш го подржувам: - Навистина, секој заод има своја мелодија...

Сето тоа ме потсети на пријателот. Како и секогаш сегашните ситуации ме потсетуваат на нешто од минатото, луѓе или приказни.

Намерата на пријателот е живото соседство да го претстави, во курзив, како жива опасност.

Заборавил Мише и на пријателите и на семејството.

Лежеше на смртна постела Ефрем Ефремов и вака им зборуваше на пријателите: „Се наведнав да се напијам вода од кладенецот, близу до лозјето мое.

Советот на пријателот гласи: бегај од луѓе додека не си заприлегал на нив и додека не те окупирале.

Му оставил аманет на пријателот да му ја чува вереницата. Поминувале денови.

Пиеја домашна ракија во изнајмениот стан на пријателот, беше доцна вечер, а топлата есен полека одминуваше.

Беше продал досега повеќе такви книги низ целиот Медитеран, и, задоволен многу поради тоа, сега повеќе се посветуваше, и без очигледна желба за корист, на душевните проблеми на пријателот, кои најчесто вешто ги измислуваше и комбинираше, додека да ја дознае неговата вистинска тајна.

Знаењата на Марин Крусиќ стануваа знаења досегливи, знаења на пријател што сака да ти ги предаде, не со нив да те покорува и столчува.

Стариот го чуваше и се подгордеваше, им раскажуваше на пријателите за виорливите денови од војната, најзанимливата и врвна точка во животот негов.

Меѓу публиката се собираа повеќе видни личности, како на пример битолскиот сликар Мелников, познатата глумица Мирјана Будимировиќ од Белград, глумицата од народниот театар во Скопје Мери Потхраски во друштво на колешката Живка Срдановиќ и режисерот Јосиф Срдановиќ, госпоѓата Здравковиќ од друштвото на пријателите на уметноста „Јефимија“ од Скопје – специјално дојдена за тој настан, како и грчкиот, францускиот и турскиот конзул.

И тоа што учел им дојде згодно на пријателите на Борко да го искористат и да можат да кажат Симон да биде чувар. Земаше редовна плата за тоа.

Новите пријатели се кокичиња и качунки, што ја превземаат функцијата и на пријатели и на роднини.

Тој пропис му се допаѓаше зашто му даваше и нему можност да се правда и му ја смируваше совеста пред недоверливите погледи и замолкот на пријателите што таа политика не ја одобруваа, но во напливот на суровите времиња не се ни осмелуваа да ја коментираат.

Но тие не го заборавија кога нему му беше мачно во животот, при неизвесната семејна судбина Кога мораше да го докажува својот сложен идентитет во повоените упростени времиња на црно-белиот режим кој почиваше врз брзи норми на поделба на пријатели и непријатели, на брзи и немотивирани интернации и ликвидации, тој најдобри сојузници имаше во книгите.

Тука беа и пријателството и љубовта и, другарството, и погледот на пријателот и смеата, неговата смеа, желбите и вербата во Големата вода, вистината за Сентерлевиот рид.

А сега наутро – дрн – телефонот и телефонската слушалка ќе ти ја каже лошата вест. Или ќе отвориш весник и сликата на роднината, на пријателот...

Нервозно и скинато расправав и забележувајќи млака иронија во насмевките на пријателите, се каев и ја колнев во себе својата неуверливост.

Кај Зоки дојде гостин. Едно селанче од некое далечно село, дете на пријателот од татко му. Се викаше Толе.

Костумите во неговиот плакар, го загубија редот, на пријателите околу себе можеше да им понуди само огорченост која никој не ја сакаше, така што тие почнаа незабележително да го избегнуваат.

Беше позагрижен можеби од сите, со најодговорна свест, не можеше да му помогне на пријателот на својот живот кога вистински му беше најтешко.

Тој и на пријател и на непријател ќе му каже онака како што мисли.

Наближувајќи кон неа навистина бев во недоумица дали да изигрувам навреденост поради начинот на кој дознав за смртта на пријателот, во она да го наречам кратко и сосема службено искажување, или да настапам итерпејовски: не виденото не е ни дослушнато, значи не е ни разбрано!