Според Хегел, еволуција на вселената всушност е еволуција на логиката на „светскиот разум“.
„Значењето на Хегеловата филозофија“
од Кочо Рацин
(1939)
Тој просто сета вселена ја претвори во една логичка конструкција од апстрактни поими, категории, чијашто логичка формула на движењето значи движење на вселената.
„Значењето на Хегеловата филозофија“
од Кочо Рацин
(1939)
Се плете пајажината на векот Во проѕирната душа На вселената И ѕвер рика ноќва И плачам ноќва Цицајќи ѕвездено млеко Од боската на Мајка Јас сам Во самица.
„Век за самување“
од Веле Смилевски
(2012)
13. Во мракот падна уште една ноќ Во самотноста на глувото време што го обвива истечува семето на светот Ни деца ни внуци Само здивот и дланките негови оставиле траги од невени во иловицата на стиховите Отсутноста негова зборува дека дури се денат деновите во пазувите на ноќта тој постои И земјата што заоѓа во темнината подгонета од стожерот свој местото си го наоѓа пак во светлоста на вселената своја И да се развее песната негова како лисјето како песокот катот ќе си го најде во луѓето како водата како ветерот И колку страдалничко да е сеќавањето на гибелта ќе зборува за животот еден и в смртта кога во мраката ноќна огреваа сртовите низ една болка болка
„Елегии за тебе“
од Матеја Матевски
(2009)
Земјата е центарот на вселената. Сонцето и ѕвездите се вртат околу неа.“
„1984“
од Џорџ Орвел
(1998)
Точка-збор кој зрачи Со безброј лачи: Точка - крај, точка бескрај Точка - почеток, зачеток На вселената, на човекот, Точка во човекот, во битието, Точка на секот и пресекот, Точка - зрно на зачетието.
„Сонети“
од Михаил Ренџов
(1987)
На вселената, на човекот, Точка во човекот, во битието, Точка на секот и пресекот, Точка - зрно на зачетието, Колепка со божје ухание, Небесно, свето здание, Могила и ридание, Точка - крик и восклик, очудување, Вознес и восхитување, Точка - најкусо божје послание.
„Сонети“
од Михаил Ренџов
(1987)
Ја бакнував диво по вратот, ја гризев; таа молеше да престанам, да не ја повредувам; ѝ ја зграпчив кошулата и ја повлеков; сите копчиња се разлетаа во темнината и потем, во наредните два-три мига го слушав продолжениот звук на нивното удирање на кејот, како ситен дожд од ориз; на слабата ноќна светлина блеснаа нејзините млади гради, како кај кучка; почнав да ја гризам по целото тело, и одеднаш се најдов со устата врз нејзиниот папок; таа ме удираше со тупаници по главата, велеше дека сѐ е готово после ова, дека сум уништил сѐ, дека сум свиња, дека ќе ме пријави, задолжително ќе ме пријави, дека ќе ме убие, дека Партијата ќе ме убие кога ќе им соопшти, но мене веќе за ништо не ми беше грижа, и јас само го бакнував нејзиниот папок, таа рајска чаша со небесен нектар, тој центар на вселената и почнав да тонам длабоко, да пропаѓам во непознати длабочини;
„Папокот на светот“
од Венко Андоновски
(2000)
Во твојот папок е, Луцијо, оти јас го пренесов центарот на вселената од циркусот во твојот папок; каде и припаѓа, каде отсекогаш и бил, само тоа Земанек не го видел, а и ти не си видела; кажи му дека е обично добиче“, велеше.
„Папокот на светот“
од Венко Андоновски
(2000)
И видов: на средето од собата, Мозаичник некој незнаен и дамнешен, мозаик преубав сочинил од камченца ситни колку прашинки: мрежа дванаесетаголна, со конци совршени, и во средето на мрежата ново среде, второ среде: пајак црн, сонце на вселена мала и уредена, сподобие раскошно, моќно, најсилно на светот, совршено оти од утробата своја плука и раѓа совршеност; и видов; на средето од пајакот, трето среде што беше, нацртан бел крст, и точно местото каде се спојуваа краците на крстот – средето на светот, точката по која копнеел големиот Архимед, најврвната тајна на сите светови!
„Папокот на светот“
од Венко Андоновски
(2000)
Но, над книгата со записот стоеше распната пајакова мрежа, со конци врзани за сите четири агли на собата, кон сите четири страни на светот, кон сите правци на вселената, исток, запад, север и југ.
„Папокот на светот“
од Венко Андоновски
(2000)
И замина за Рим, да бара некој нов папок на светот, нов центар на вселената.
„Папокот на светот“
од Венко Андоновски
(2000)
Се веруваше дека третото среде од трите средиња го означува центарот на светот, односно центарот на вселената, и се говореше дека токму во таа одаја паѓа идеалното среде на целата вселена, точката во која се сечат сите светови Божји.
„Папокот на светот“
од Венко Андоновски
(2000)
И земјата, заедно со ѕвездите, е дребулија на ставата на вселената, како што е и таа веселана ситно животно со некои свои смукалки закачена за друго, секако најголемо чудовиште.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
По ставата на чудовиштето се припиени илјадници пијавици - кој ќе ги напои со крв?
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
Патуваш по границите рани, странични
на вселената – изведена смисла/свет
а таму душата лебди, бдее
бедеми бедни та раскошни
со плимата плиска
со осеката секне
секавично и ведно
гледаш и мижиш во длабините
и самиот длаб
на етерот бладање, сон на сенката
светилник на помрачението
блаженство во јадот
страст за питие
смрт и заборав
за лага и заблуда
за облик, опиум!
„Ерато“
од Катица Ќулавкова
(2008)
Меѓу два оброка, гибаница од луѓе (тесто + пот) фатени за раце (папочен синџир на бесконечноста) во масовен оргазам тонат кон вртлогот на вселената.
„Три напред три назад“
од Јовица Ивановски
(2004)