Тој отфрла многу од старите митови за Македонците кои биле фабрикувани во Бугарија, Грција и Србија, а кои без коментар биле примени на запад.361
„Британските воени мисии во Македонија (1942-1945)“
од Тодор Чепреганов
(2001)
137. Ете зошто, прашањето кое наречје треба да биде општ литературен јазик за Македонците и Бугарите, ако првите и за напред ќе се викаат Бугари, коешто прашање сега не се поставува на дневен ред, зашто умовите на сите Македонци сега им се зафатени со револуционерното движење, еден ден неминовно и без други причини ќе поведе кон едно расцепување меѓу Бугарија и Македонија, со создавањето од страна на последнава свој литературен јазик.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Борбата со српските интереси во Македонија е претешка не само за Македонците, коишто не располагаат со држава и државен буџет, војска, дипломатија и др., но и за слободна Бугарија.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
121. Националниот сепаратизам се должи на српски воспитаници идеалисти што работат под српска маска, а во душата своја се признаваат за Македонци; српските воспитаници, со своето образование во Србија, се образуваа во национален дух, наместо во национален индиферентизам во Бугарија, иако некои од нив целосно не престанаа да се викаат Бугари, но меѓу нив и Македонците со чисто бугарско образование и самите Бугари се отвори една голема пропаст: тие со своето образование застанаа на средината меѓу Бугарите и Србите, т.е. викајќи се по традиција Бугари, тие престанаа да се такви во својата душа: тие станаа Македонци.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Потоа и Македонците фатија да изјавуваат оти тие сакаат „Македонија за Македонците”, оти тие сакаат автономија на Македонија, а не соединување со Бугарија.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Инаку, еден од најзначајните обиди шопското наречје да се издигне на степен на литературен јазик за Бугарите и за Македонците, како компромисно решение, го направи штипјанецот Јосиф Ковачев (1839-1898) со својот „Болгарски Буквар” (1875), наведувајќи дека „шопското наречје”, со центар во Ќустендил, е средно и најчисто зачувано меѓу „севернобугарското или балканското” и „јужнобугарското или македонското”.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Кого мислат да го излажат тие со статиите во ,Право’ и во другите весници оти Македонците ја сакаат Македонија за Македонците?
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
55. Мисирков го има предвид и фактот дека, и покрај тогашната силна романска националистичка пропаганда во Македонија, таа не може да претставува реална опасност за Македонците, бидејќи Романија нема никаков граничен допир со Македонија што да ѝ овозможи евентуално проширување на нејзиното владеење и во овој дел од Балканот.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Но и притоа се надевам оти за Македонците ваквиот јазик ќе биде попријатен и позвучен од јазикот на нашите соседи, со кои ние сега-засега се дигаме наголемо.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Бугарија пак е нужна за Македонците, зашто во неа Македонците ќе добијат место и ќе експлоатираат со нивните „бугарски” чувства.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
51. Ете зошто, еден од најглавните долгови на македонската интелигенција е да се отстранат еднаш за секогаш од Македонија бугарската и српската пропаганда, да се основа во Македонија свој духовен центар за Македонците и тој центар, како и самите Македонци, да нема никакво земање-давање со соседните балкански држави и народи.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
И еве зошто. Досега комитетите му велеа на надворешниот свет оти тие работат само за „Македонија за Македонците” и се готови да им дадат секакви гаранции да не стане присоединување на Македонија со Бугарија.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Но може ли да има поголема несреќа за Македонците од разделувањето или окупацијата?
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Тие си мислеа, доста е едно изјавување оти Македонија ќе биде за Македонците.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Најпрвин треба да се каже оти по македонското прашање нема никаква разлика помеѓу погледите на руското општество и народот, од една страна, и владата, од друга, а има само разлика во степенот на интересот за него: општеството и народот многу помалку се интересираат од владата што се гледа од помоштите за Македонците.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Ами сега колку лажовни ќе излезат тие уверувања и на македонските комитети и на Бугарија, ако и едните и другите, од пасивен однос кон едно ново течење што бара „Македонија за Македонците”, а не за Бугарите, или од иронизирање со него, стапат во борба со него?
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Прво ќе го прегледаме прашањето: во каков однос ќе станат комитетите и македонската интелигенција кон едно ново национално течење сред Македонците, коешто бара не само политичко, ами и национално и религиозно ослободување на Македонија, т.е. кон едно течење што прокламира „Македонија за Македонците” против сите претенденти на Македонија, во тој број и против Бугарија и Бугарите?
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Можеби мнозина ќе се запрашаат: 1) ако досега комитетите имаа играно двојна улога: на Бугарите им имаат велено оти Македонците се Бугари и еден ден Македонија како и да биде ќе се соедини со Бугарија, а на европејците им велат оти тие бараат автономна Македонија само за Македонците, оти немаат никаква мисла за соединување со Бугарија, тогаш од каде јас знам оти комитетите ја лажат Бугарија, а не Европа?
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
И така: стремежот на Македонците да си создадат свој културен центар; тоа што сега Битола се прави престолнина на Македонија; што Битола, Охрид, Прилеп се историски места за Македонците; како и тоа што составуваат тие географски и јазичен центар, – сите заедно прават да се прифати како општ македонски литературен јазик централното македонско наречје.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Мисли ли тој оти Србите му веруваат дека се работи на “Македонија за Македонците”, ако се игнорира прашањето за јазикот на Македонските Словени, и дека тоа прашање лесно и праведно ќе се реши со добивањето на автономни права?
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Организирањето на вечерните училишта за Македонците печалбари, основањето на јадрото од коешто израсна Младата македонска книжовна дружина и остриот судар со бугарските власти на Стамболов, затворањето и потоа бегството во Македонија – зборуваат дека Груев навистина бил „во бројот на сепаратистите”.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
А ако се испразни од Македонија името Србин, тогаш ќе остане за Македонците само името Бугарин што беше политички и етнографски термин уште до турското завојување.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Но оваа година ни покажа оти историските околности никојпат не ќе дозволат да се соедини цела Македонија со Бугарија; сега за Македонците и Бугарите останува едно од двете: или делење на Македонија меѓу балканските државички и со тоа загубување на 2/3 од Македонија за Бугарите и Македонците, или полно пресечување на врските со Бугарите и поставување на македонското прашање врз наполно неутрална, чисто македонска основа.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Со усилбите на Русија тоа недоносче закрепна малку, но при првото осеќавање на своите сили најавува претензии за самостојна политика – извор на несреќи за Македонците.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
105. Сарафов, Радев, Јанков уверуваа оти тие се борат со девизата „Македонија за Македонците”, за сите Македонци без разлика, и оти никогаш Македонија нема да се соедини со Бугарија.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Ако ги погледнеме настаните од последната руско-турска војна досега ќе видиме оти секоја арнотија од Бугарија за Македонците не е ништо, освен една компензација за глупостите што ги има направено Бугарија по нашето прашање.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
За Македонците, згутавени во беда и неизвесност, по плитарски и каменоѕидни куќи скоро без прозорци или по зандани, едни, а други собрани во секакви војски, иднината е нејасна, повеќе матна и разбуричкана отколку привлечна.
„Забранета одаја“
од Славко Јаневски
(1988)
Завршувајќи ја статијата, Г.Пирински ќе заклучи дека „формирањето на слободна Македонија е едно од најголемите постигнувања на Ослободителната војна на народите на Југославија“, што е „потврда за вистинскиот демократски карактер на Титовото народноослободително движење“, изразувајќи надеж дека тоа ќе претставува „пресвртница на патот кон подобра иднина на балканските народи“.
„Македонија низ нишанот на САД и Британија“
од Тодор Чепреганов
(2012)
Понатаму ќе забележи дека „не е на нас и на нашите грчки пријатели овде во САД да полемизираме за идните граници на Македонија“, бидејќи тоа „прашање, без сомнение, може и ќе биде решено од самите Македонци во сите три дела на земјата, преку соработка и со пријателска помош од нова Југославија, нова Бугарија и, (ние се надеваме), нова Грција“, а желба на сите Македонци во САД, како што истакнува Г. Пирински е да се најде „пријателска солуција која ќе биде задоволителна и за Македонците и за сите демократски балкански народи“.
„Македонија низ нишанот на САД и Британија“
од Тодор Чепреганов
(2012)