ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Дијагонален зрак, имав обичај без некоја посебна причина да помислам, дијагонален зрак, а потоа: Агна, спиеш ли?, ќе ѝ речев, за таа да се разбуди и така мека и топла да ми седне в скут, да ме прегрне со десната рака околу вратот, и да се загледа во сонцето.

ВО ЕДНО неделно мајско попладне кога сиот Париз беше огреан во сонце, и кога по Сена се влечеа хидроглисери, начичкани со патници и туристи, на кружни патувања околу Париз, и кога на ѕидиштата на оваа голема и прочуена париска река на самиот дофат на „Нотр Дам“, имаше најмногу продавачи на стари книги, геграфски карти, уметнички репродукции, пред една пристара црквичка на „Сен Мишел“, токму во овие кривулести и тесни стари париски улички, кои тоа попладне беа преполнети со шетачи и туристи, вниманието ми го привлече една поголема група млади луѓе собрани пред црквата.

Умот ѝ е во сонцето. - Уште ли го нема?

Кога набљудувачот се гледа себеси, тој гледа најразлични форми: Agostino Remelli, Машина за читање се претвора во сонце, животно, скелет, билка, сѐ со сѐ може да биде споредено.

Цепепко погледна во сонцето, ги размрда гранките на дрвјето и зачекори по нагорнината кон Крушево.

Даниел погледна во сонцето и виде дека нејзината сенка, поради позицијата на сонцето, не паѓа на ѕидот, туку е паралелна со него, и тогаш рече, „Добро може да дојдеш поблиску?“

Кој не верува, нека проба да гледа во сонцето: та нели најголема светлина тоа ни испраќа, и во мигот таков – слепило целосно настанува?

Откога го претворил во сонце, пред него, се појавил еден голем облак, кој го затемнил и му ја прикрил светлината.

Сонцето е најсилно. Претвори ме во сонце“.

Најважната работа што треба да ја сфатиш е дека, без разлика дали си весел или гневот го обзема твојот лик, сјајот на твојата кожа пак има виножито кое се огледува во сонцето, наспроти твојот гнев или веселост – рече старецот.

Чекаше, со поглед вперен во сонцето, да испарат солзите заедно со болката која со години ја притискаше како туч.

Стопаните на Имотот, возрасните, беа собрани на чардакот, гледаше на запад, во сонцето; мажите редеа некакви дрвца, различни фигури, на ишарана табла, а жените везеа на ѓерѓев, додека децата нивни растрчуваа низ дворот.

Погледнуваа скришум во сонцето и колнејќи ги во себе Дамческите, Турците, судбината христијанска, ги наговараа жените да се стрпат и да почекаат додека да се попристемни.

И погледнувајќи во сонцето, посакуваа што побрзо да се стемни за да можат да се приберат дома, сите на куп, и да се замандалат.

Време ручек е, вели загледувајќи се во сонцето кое е застанато точно над оградите имотски и вели Недела е и празник.

Ќе погледаат во сонцето, па ќе погледнат во сенката за да видат колку им е скусена.

Јас лежам и гледам нагоре, во сонцето.

Ама другачките не беа сите такви. Некои само гледаат во сонцето до каде е искачено.

Почнувам да растам, запишувам. Се вртам, Адријан е на колена со затворени очи, испружени раце, ја клати главата како куче, гледајќи во сонцето како да ќе му даде голем подарок.

Небото, езерото, тревата, патките, разните шетачи, сѐ изгледа посвет­ло, почисто, помагично, телата и предметите обвиткани со силна светлост по рабовите, и на некој чуден начин потонати во сопствената тишина и во пределот околу нив. Како да пловат во просторот сами за себе.

Доаѓа Богдан до нивата каде што мајка му го роди и легнува на меѓата под грмушката каде што го пуштил првиот глас и го облева чувство како повторно да се раѓа; ги дише тревките и билките околу себе чувствувајќи ги како мирис на мајчино млеко; гледа во сонцето што се провира низ гранките над него и му блеска в очи како тогаш кога се роди, го слуша пеењето на птиците како да го прославуваат неговото повторно раѓање; слуша крај него кркори браздичка со вода како превртена стомна; слуша во далечина ѕвон на стада овци и добиток, милозвучен што ја разнежува душата; зеленилото му ги исполнува очите со спокојство и милина.

Често, среде игра со своите врсници, во најголемиот занес ќе застанел и, како вкопан, се загледувал во сонцето што заоѓа.

Пријатели... „Јанкуло“ , рече Отец Симеон. „Умееш ли да пливаш?“ „Умеам“ , ги отвори очите Јанкуло. „Пливам како што одам.“ Трепкаше и гледаше во сонцето со омраза на крвен непријател.

Утрешниот ден осамна во сонце и сино небо.

Се наоѓаше во Златната земја, или седеше меѓу огромни, славни урнатини облеани во сонце, со мајка му, со Џулија, со О'Брајан - не правеше ништо, едноставно седеше на сонцето, и разговараше за спокојни работи.

Одново синот на Тајко одеше во шамакот, со часови гледајќи во сонцето што заоѓа.

Така легната наплеќи, подзамижана се загледа во сонцето што веќе го беше преполовило денот. Ѝ се пристори дека откај сртот слуша скрцкави чекори.

- Направи пауза отец Иларион и продолжи: - Душата е корен во човекот; како што од коренот на дрвото се храни стеблото, гранките, лисјата, плодовите - така од неа се храни телото, видот, слухот, говорот, волјата, свеста и сè што човекот има; таа е извор од каде сѐ почнува и сѐ враќа; огледало севидливо; владател и роб; таа е целина како сонцето; сеопшта суштина; сила што обновува како соковите што го обновуваат сувото стебло давајќи му нови израстоци; таа е бунар во кој водата е матна или бистра, мирна или замрешкана; светлост затворена во пештера од крв и месо; зрачи, или потемнува; пламен и пепел; камен гранитен или прашинка; оган кој дур е под контрола е благодет, а потоа пустошник; какво тело носи, таков лик има; со менување на телото, и ликот си го менува; по неа се чита и открива човекот; често е читлива, а често загадочна; некогаш ти допушта да ѝ се вдлабиш и да ја видиш, а некогаш за миг ќе те заслепи како поглед во сонце; некогаш е живо железо што тече, поток без форма; кораб на отворено море; пространство огромно, но и теснец затворен во тајните свои; нѐ држи цврсто како градба, верно нѐ придружува, но не знаеш во кој миг ќе нѐ изневери...

Умот ѝ во сонцето.

Никако не можам да го уверам дека сум жена облечена во сонце. Но, тоа се само мисли.

На зелените ѕидови од небото ги барам капките на водениот поров Низ раце ги испуштив патиштата за студеното време на ембрионот Пена во сонцето се скри со заборавени стаклени стрели што не можев ни да ги чујам ни да ги видам Го горам мојот леб единствената разумна нишка како Јаписов син како дива мисла со листот и бестелесниот предел што знае да биде пуст и суров.

„Како мислиш?“, го праша.

„Погледни ги шините. Поголемиот пар е чист. Тоа возовите го прават.“ Тој посочи кон пругата. Margina #32-33 [1996] | okno.mk 169

Таа застана, се фати себеси како зјапа во сонцето.