Самува сега Големиот камен запретан во огништето крај тланикот - тајна врата низ која одминуваат ветровите на историјата.
„Две тишини“
од Анте Поповски
(2003)
Доказ дека сето тоа е така.
„Две тишини“
од Анте Поповски
(2003)
Ги приспотна гламните, ги помести малку поназад во огништето, па го распрета топлиот жар.
„Бојан“
од Глигор Поповски
(1973)
Се врати во колибата, провери дали има жар во огништето, го приспотна огнот, па ги зеде грнците и се спушти на изворот по вода.
„Бојан“
од Глигор Поповски
(1973)
Во огништето веќе се црвенееше убав жар.
„Бојан“
од Глигор Поповски
(1973)
Потоа се прибра во сопчето, фрлајќи нови дрва во огништето.
„Бојан“
од Глигор Поповски
(1973)
Огнот беше изгаснат. Пепелта во огништето студена.
„Бојан“
од Глигор Поповски
(1973)
Пред да тргне кон плевната, каде што се слушаше блеењето на овците и мукањето на кравите, уште еднаш влезе во колибата, ги спотна гламњите во огништето и стави една цепеница врз нив.
„Бојан“
од Глигор Поповски
(1973)
На ѕидот наслика огниште како камин, божем изѕидано со византиски тули како сводовите на старите цркви, во огништето верушка со котле, а под него распламтена жар од дабова пенушка, очите да ти светнат ако не прстите да ти се стоплат.
„Синовски татковци“
од Димитар Солев
(2006)
Во огништето крчкаше грнето со грав. Среде соба, на земјениот под, под вршник се печеше леб.
„Маслинови гранчиња“
од Глигор Поповски
(1999)
„Тој прстен, тој прстен, крмнаку нечист“, веќе со турски зборови повторуваше бегот со приковани очи за зелениот камен на Калпаковиот прст. „Го уби, ти го уби?“
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
Но јас онемував и безгласно повторував со крвави усни - таа е нема, таа е нема, таа е нема. Крв сегде, крв во мозокот!
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
И кога Борис Калпак се обиде да се урне со сиот бес што го собирал во грлото, во крвта, во срцето, на предолгиот пат од Кукулино до оваа куќа во која се загнезди нашата коба, во која таа коба стана несреќа на недолжни луѓе, навистина кога Борис Калпак ги крена рацете кон очите на бегот, во истиот миг кога старчето водено од претчувство се склопчи во огништето, еден од слугите ја подаде раката продолжена со црна кубура.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
Тогаш сфатив што сакаше пред стемнување да ми каже Арсо Арнаутче и сфатив дека не можам како Никола Влашки да се пикам по голото старче во огниште и да се покривам со пепел и со надеж дека ќе си поживеам незабележан од душманите.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
„Керам, бегу. Пушти ја. Таа е нема.“ Залипа и повтори: „Таа е нема.“ Не-ма!
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
Го почувствувал студенилото на долгата пушка, воздивнал влакнест како овен.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
„Чекајте, браќа“, викаше тресејќи се во огништето Никола Влашки: „Дајте и јас малку да им ги копам со нокти срцата.“
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
Кога размислувал, пребрзо остарувал: господи, лежи сега под две топли јамболии жена му Фросина и го мисли или го сонува, децата спијат стиснати еднододруго, тлее жар во огништето, трча околу куќата црноглав пес - тој овде е мртов и судија на мртовец со зла крв во жилата на челото.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
Врати се, врати се во огништето старо в родината мила, таму сѐ е слатко таму љубов плени... Ех, спомени, спомени, спомени за минатото...
„Поетски блесок“
од Олга Наумовска
(2013)
И лежам така, гледам во мракот што се стиска меѓу гредите, малку подугрејани од жарта во огништето.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
И еда, одам јас кај Маса Ќулумоска, ѝ кажувам што ми се стори и таа ги зеде плочите, еда, ги запрета во огништето, се усвитија. И после ги крена плочите и зина жената, еда, небаре пештера во устата.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
Влегла целата во огниште, ќе се запали девојчето.
„Пиреј“
од Петре М. Андреевски
(1983)
Баба Петра пак се крсти до трипати, станува од софрата, откај камарчето во ѕидот - со икона и кандило - зима суво стракче босилек и го фрла врз гламјата во огништето.
„Молика пелистерска“
од Бистрица Миркуловска
(2014)
Отседнал во Корчанскиот конак. Времето било студено и запалиле оган во огништето, јаделе пиеле, се вселеле.
„Злодобро“
од Јован Стрезовски
(1990)
Дома право во огниште го пикнале да го стоплат и штом му се ослободиле рацете и нозете, се пресоблекол и пак со кајакот драснал на лизгалиште.
„Прва љубов“
од Јован Стрезовски
(1992)
И во тишината - надвладува молкот, стежнатите воздишки, прскањето на искрите во огништето, а во нивните глави - цутат мисли и се ројат мали радости, што секој ги има и љубоморно длабоко ги чува.
„Големата удолница“
од Петре Наковски
(2014)
Молк завладеа и само искрите и пламенот во огништето се разигруваат и ту ги лулаат, ту ги издолжуваат и скратуваат сенките раздвижени на ѕидот...
„Големата удолница“
од Петре Наковски
(2014)
Татко го фрли опушокот во огништето, се искашла, плукна во пепелта и рече: Ова и од Турците го немавме...
„Големата удолница“
од Петре Наковски
(2014)
Во огништето ископано во ѕидот на земјанката згасна пламенчето и земјанката заедно со големите сенки расфрлени на ѕидовите, потона во мракот.
„Големата удолница“
од Петре Наковски
(2014)
Во огништето, врз запалените дабови цепеници прскаат искри, разигран е пламенот, баботи во оџакот и блажена топлина одајата, а тој издолжува валкани и засмрдени нозе, ги пика во леѓенот со жешка вода.
„Големата удолница“
од Петре Наковски
(2014)
Во огништето разигран пламен.
„Големата удолница“
од Петре Наковски
(2014)
Пораснува пламенот во огништето и врз ѕидот растат нивните сенки и одвај видливо потулени воздишки ја испрекинуваат тишината...
„Големата удолница“
од Петре Наковски
(2014)
Додека да се свестам, ја видов како гори во огништето.
„Добри мои, добар ден“
од Глигор Поповски
(1983)
Компирите ги испековме во пузата в огниште.
„Крстот камбаната знамето“
од Мето Јовановски
(1990)
Мајка ми се правеше рамнодушна ама беше нервозна и секогаш наосилавена на нас децата; баба ми нешто скришно го караше дедо ми, а дедо седеше сѐ понапикан во огништето со главата наведната и некако свртена кон ѕидот, како чиниш да пушеше кришум од своето луле направено од кочанка.
„Крстот камбаната знамето“
од Мето Јовановски
(1990)
Паметам како приквечерта, додека мајка ми в огниште го ставаше котелот да зоврие вода за да ни ги измие главите, баба ми ме прати да го викнам Килета на поп Донета, мајка ми нему да му ја измие главата.
„Крстот камбаната знамето“
од Мето Јовановски
(1990)
Домаќинот ги остави голашите прекршени на две во огништето и кога седна на столчето крај софрето, таа молкна.
„Будалетинки“
од Мето Јовановски
(1973)
Меѓувремено одеше до ноќвите, отвораше во сирникот, во долапот, паурчето со ракијата го остави на софрето, тавчето со дрвената лажица полна само го остави на перустијата во огништето.
„Будалетинки“
од Мето Јовановски
(1973)
Тетка Фора го запробра огнот во огништето и зацрцори умилно како што ѝ беше табиетот.
„Будалетинки“
од Мето Јовановски
(1973)
Готвачот, малку потаму од заробениците, распали оган во огништето, го крена тенџерето, го однесе некаде зад шаторот.
„Будалетинки“
од Мето Јовановски
(1973)