ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Со еден радикално конструктивистички гест Ататурк го укина старото писмо, коешто се пишуваше со арапски букви и беше мешавина од персиски, турски и арапски, и создаде нов службен јазик од народниот турски.

Може да биде сосем спротивното на тоа што го реков јас погоре за комитетите, т. е. тие се готови да ѝ дадат на Европа секакви гаранции Македонија да не се соедини со Бугарија, но тие никојпат не ќе се согласат да се упразни во Македонија бугарскиот јазик и бугарското име во полза на централното македонско наречје и името „Македонец”, со други зборови, тоа што го реков јас дека имало само еден чекор од таа положба што Македонците и македонските комитети по македонското прашање се држат кон Бугарија, па до полното отцепување на Македонија и Македонците од бугарските национални интереси, не е право, зашто не еден чекор, ами цела пропаст го одделува едното од другото, и комитетите ќе покажат најсилно спротивставување на новото течење; 2) ако се допушти оти комитетите никојпат нема да се согласат со упразнувањето на бугарското име и јазик од Македонија, а заедно со нив против новото течење ќе биде и целата македонска интелигенција со бугарско образование, тогаш од каде ќе црпи сила за себе новото течење?

Но ако во неговиот јазик има гласови што ги нема во јазикот од којшто се позајмува азбуката, тогаш позајмувачот на туѓата азбука ќе направи некои изменувања и дополнувања на неа, со кои ќе биде означена разликата во гласовите меѓу двата јазика.

Народните интереси ни налагаат, за да ги заштитиме нив, да го браниме нашиот јазик од пропагандите.

„Тие се јазичиња од пламен на неколку километри оддалеченост.

И, занесен, Карев виде како огромни пламени јазици од сите страни ја обградиле Македонија.

Секој обид за чистење на јазикот од семиотичките траги на Другиот во јазичната супстанција, води кон крвопролевање: Во еден од заклучоците на Татко и Камилски, беше забележано дека во историјата на народите, на балканските посебно, според кои и настана поимот на балканизацијата, по етничките чистења на народите, обично следеле и чистења на јазиците од туѓите заемки, а понекогаш редоследот бил и обратен...

Се повикуваат, во одбрана на оваа космополитска теза и врвни авторитети, како Гијом Аполинер, кој бил цврст во ставот дека не може да прифати ваква војна против францускиот јазик која започна во Германија, зашто истото би можеле да го направат Французите во Франција, да се ослободат од германските зборови, потоа Англичаните, па Шпанците.

Но тој тешко можеше да ги поврзе брошурката на француски јазик на Васа-паша Ефенди Рефлексии за законодавството во Турција, објавена во Цариград (1869) со нивниот проект за ослободување на балканските јазици од турцизмите веќе во втората половина на XX век!

XXV Најпосле можеше да биде означен почетокот на мисијата на чистењето на балканските јазици од опасните турцизми.

Татко понесен од овие идеи од своите книги за јазиците, влегуваше скептично во новата мисија, за разлика од Климент Камилски, кој веруваше дека опасните османизми, не само што ќе ги ослободат балканските јазици од непотребната агресивна конотација на некогашната Империја туку ќе отворат и простори да се откријат зборови и кованици за нови значења.

Крајната цел и на Татко и на Климент Камилски била, сепак, да ги ослободат јазиците од некогашните опасности напластени во конотацијата на османските зборови која беше застарена.

Покрај заемките од латинско потекло, Татко не ги изостави и покрактеристичните зборови преминати во балканските јазици преку турскиот јазик од францускиот и од италијанскиот јазик.

Тој зборуваше речиси чисто на јазикот од Сандри, и тоа не го скри, наместо да го заплашува со својот турски.

Ја пренаменивме, велам, умрев за цигара... Ми потече јазикот од молење.

Им го враќаат јазикот од гркланот.

Зборувај, зборувај, ми се здебели јазикот од зборување.

Бидејќи секој систем на писмо, а особено алфабетот, претпоставува имплицитно претходна фонетско- фонемска анализа на јазикот од страна на составувачот на писмото, тогаш секој систем на писмо претставува најстар пример на лингвистичко истражување во конкретниот јазик.

Во принцип, ваквата дејност претставува фонетско- фонемска анализа на јазикот, која се спроведува врз основа на споредбата на фонетската страна на јазикот со фонетски единици, кои во определен редослед се претставени во системот на писмото- прототип. Маргина 37 85

Црни облаци се дигаа од земјата, молскавици од усвитено железо се вбиваа во живите тела на немоќните, град од железо ја толчеше земјата и долги јазици од пламен се истураа од небото и ја гореа и пеплосуваа.