чешма (имн.) - и (сврз.)

— Мори, ка не а мрзе, песјачката една, секој ден да се чешла! — се чудеа жените по чешмата и реката, гледајќи ја често да се чешла.
„Крпен живот“ од Стале Попов (1953)
Тоа, навистина, се должеше на смаленото количество на вода во бунарите и чешмите, но и на недостигот на време и на табиетите на редовниците - жените кои во екот на полските работи бидуваа задолжени да се грижат за домаќинствата, за децата и за домазлакот.
„Потковица на смртта и надежта“ од Миле Неделкоски (1986)
За да не трпат тие за вода, редовниците буквално се натпреваруваа која попрва ќе се снабди со вода, па уште со темници побрзуваа да зафатат ред на чешмите и бунарите.
„Потковица на смртта и надежта“ од Миле Неделкоски (1986)
Како да беа вистински `ртки па душкаа по гумната, по дворовите, на срецелото, по бунарите и чешмите и изгледа тогаш научиле дека Тодејца не е тукашна, туку дека можеби е Еврејка.
„Потковица на смртта и надежта“ од Миле Неделкоски (1986)
Но како никогаш и никоја не стигнуваше да биде прва, имаа такви, лоши, табиети да се извикуваат и во групи, по две или по три, одеа на вода а таму, на чешмата, или на бунарот, ги оставаа садовите, за да им држат ред, и се враќаа дома си.
„Потковица на смртта и надежта“ од Миле Неделкоски (1986)
Човек уште во темни зори можеше да види купови садови за вода (стомни, букари, котли, лонци, грнци, кобли, тенеќии) околу чешмите и во дворовите на домаќинствата стопани на бунари со добра вода.
„Потковица на смртта и надежта“ од Миле Неделкоски (1986)
За миг беше во искушение да влезе во едно од сепарињата со чешми и веднаш да го прочита.
„1984“ од Џорџ Орвел (1998)
Намерата (искажана со невидена мирнотија) е да го реши својот сексуален проблем така што ќе престане да му се згадува сексот со девојките, затоа што со истиот испробан метод престанува да му се гади од татка си, откако ќе појде на чешмата и добро си ги измие рацете... (Што, по ѓаволите?!..)
„Ниска латентна револуција“ од Фросина Наумовска (2010)
Петре, ибн Бајко, иако манастирот беше, што се вели, не само близу туку поблизу и од трепката до окото, веднаш спроти Скопје, над реката Серава, а на ридот што се вика Вергин, одвај дочека да го пратат на панаѓурот со манастирските чоеци, па да слезе во градот како што тој милее, да слезе и да го разгледа градот што ти имал сто и дваесет чешми и сто и дваесет џамии, над четириесет меани и маала, себил анои и амами, за кои беше многу слушал.
„Вежби за Ибн Пајко“ од Оливера Николова (2007)
Веднаш до куќата имаше и една чешма и неколку лимени корита наредени едно врз друго.
„Белиот јоргован“ од Хајди Елзесер (2012)
Нема ништо живо, освен селската чешма и две старици, забрадени со црни шамии до очите и наведнати над водата.
„Небеска Тимјановна“ од Петре М. Андреевски (1988)
„Сум одел само до Кратово. И по друг пат, маскарски, над Џгури кај што се топи во жижници олово и сребро. “ ...
„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)
Уште дедото на некогашниот маскар кој ги минувал овие патишта, еднаш дури и со благородниот патник Челеби од Стамбол, раскажувал во Кукулино за тој град од камени куќи, стари мостови, џамии и беговски кули и прозорци од зелено стакло и со стотици чешми и водоскоци.
„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)
Водите уште посилно бликнале од чешмурките.
„Македонски народни приказни“ од Иван Котев (2007)
Карабеќерица имала само две нешта што сега најповеќе ги сакала и чувала: чешмата и гробнината.
„Македонски народни приказни“ од Иван Котев (2007)
Со голема болка се разделувала од гробот на синот и чешмата.
„Македонски народни приказни“ од Иван Котев (2007)
Тогаш ништо не ми рече, само уште еднаш отиде до чешмата и донесе вода во кофичето.
„Билјана“ од Глигор Поповски (1972)
- Најубава куќа со многу соби, со ходник, со чешма и со клозет! - ликуваше второто дете.
„Билјана“ од Глигор Поповски (1972)