ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Сенката се прикрадува, девојката се свртува, вриснува.

Сценариото веќе беше напишано, и јас едноставно го земав и го снимив.

Седнаа на една клупа, сенките се нишаа по нив како да беа на гранка, од далечината се отимаше писок на задоцнет воз.

Излезе на чистинката, на снежната белина, па чучна за малку, очекувајќи ги и своите следбеници, па кога уште неколку сенки се измолкнаа од под сенките на дрвјата, волкот претпазливо, лесно газејќи по замрзнатата површина на снегот, се упати кон плевната.

Но тие, жените, кучињата, што лајно беа, како да ѝ поверуваа, сенките се згуснаа во облак кацнат на земја, облак што потоа почна да се развласува и да се растргнува.

- Ќе ти избега, - му реков чувствувајќи дека сенката се обидува да се извлече од под мене.

Сенките се исклучително важни за Дишан, кој не само што ги користел како метафорички модел за да го изрази постоењето на четвртата димензија, туку и цел живот ја задржал фасцинацијата со сенките што ги фрлаат неговите редимејди.

(3) Во Линдевата реплика на „тркалото“ столчето и тркалото изгледа како да прават сенка на ѕидот, но повнимателните набљудувачи забележуваат дека сенката е всушност илузија, внимателно нацртана со молив на ѕидот од страна на Андре Рефреј, француски уметник кој пред 15 години подготви серија од 12 илустрации во гваш-техника, кои го прикажуваа животот на Дишан, а кои беа наменети за ретроспективнта изложба во центарот Помпиду.

Седнавме под кралскиот бронзен јавач, запаливме една цигара и пушејќи сите од неа го гледавме слабо осветлениот плоштад по кој врвеа минувачи и трепетливи сенки и ту луѓето во сенките се заплеткуваа, ту тие во луѓето.

Зад темните сенки се наѕираше врзоп светлина.

Занесена во средувањето на расфрланите мисли, не забележа како една црна сенка се спојува со нејзината. Ѝ се причини како две канџи се подготвуваа да се заринкаат во нејзиниот врат.

Се слуша офкање и газење. Гледам само сенки се меткаат околу тебе.

Не, никако не било во прашање неовоземно чудо, како што можело да се претпостави со делче на пулсирањето во разбуричканата свест.

Зелената брада на сеништето без сенка се криела под куп молци и други лапливи бубачки а прстите му биле продолжени со сури нокти. Кутриот Просинек се ванѓелосал.

Со засипнат глас од кој и мртвите сенки се морничавеле, му раскажал што се случило. И паднал со пена на усните.

Еднаш, во шталата во која спиел на душек, Илчо Просинек се сретнал со повампирениот пакосник.

Слепо во споулавеноста барајќи пат кон тишини во кои не ќе зататни ни пушка ни топ, по богтизнае колку замаглени дни и студени ноќи, се сретнал во безживотен дол со калуѓер.

Некоја магија и во мрак му го осветлила лицето.

По гласот погодија кој е. Почнаа да се стрчнуваат кон него, да го удираат со веленца и со шубари, да го тркалаат. Од него летаа светулки.

И тој и тие што дојдоа и што доаѓаа до пеколот на ревење и на пламења, сите, ти велам, се слеаја во една сенка, сенката се распливна, избега низ ноќта.

Онисифор Проказник со воздишка се ослободил од возбудата: од движењето и од облеката на сенката се вообличувало недорасната девојка, русалка во селско што сега нашла што бара и клекнала наведната и неподвижна над некој од заспаните.

Се удрил со тупаница по крвавата празнина во устата за да не зареве со грло на млад волк кој не ја проколнува сегашнината туку со сиот бес на својот вид ѝ се заканува на иднината.

2 Темни и молчаливи, не само со секири или вили туку некои и со пушки скриени под колите и некои со кубури и јатагани во длабоките појаси, тие дваесет и осуммина продолжиле по покопот да ги влечат чкртавите двоколки по никакви патишта, оние по кои можеле да минат незабележени, и по беспаќа на кои сенките се кинеле со тајна.

Но опсената не можела долго да трае. Пак сенките се лееле во сенка.

Двајцата, стиснати еден во друг, како сенки се мушнаа меѓу двете бакалници на аголот на Корејска улица и чикмакот што завршуваше со висок ѕид од бетонски тули, и брзо се вратија назад, разделувајќи се со обострано тапкање по рамената.

Наоколу само ликови, сенки, зборови... итаат секаде а јас само таму некаде... каде се спојуваат бесконечноста и мигот... каде сенките се сенки и во ноќта... во одаите на скриените спомени во ходниците на копнежите... таму и она ништо е сѐ... а тоа сѐ е она што ти дава сила... за денот, за ноќта, сонот, за некаде каде никогаш не ќе појдеш, каде еднаш некаде... Едноставно, а незаборавно...

Сенките се издолжуваа; пред ноќта небото неочекувано побелуваше.

Ми се стори дека некоја сенка се префрла од едно место на друго кај задниот агол од куќата, но можно е да беше тоа сенка од гранка на вишната.

Улицата беше тивка и нема, долга и празна, само неговата сенка се движеше како сенката на јастребот низ полето.

Се трудев да ѝ ја објаснам мојата положба, непријатностите со сенките, мислам дека го спомнав и недоветното будалесто смеење на Јана, на твојата пријателка Јана, (токму така ѝ реков), но Катерина се преправаше дека ниту нешто слушнала, ниту нешто видела; (постојат такви моменти кога мојата Катерина в очи ми се руга, а лицето ѝ е невино, невино, како на палаво годиначе кое тукушто проодило), а притоа сепак, најприсутно барем во моите размисли беше она нејзино одречување, дури и спротивставување (како сум смеел да си претпоставувам дека таа дружи со сенки, а посебно со сенката на некоја Јана), а посебно ме изненади нејзината забелешка дека неа никогаш не ја интересирале русокосите фолиранки, и наеднаш ме заплисна некоја заедничка смеа, смеењето на двете жени, на Јана и на Катерина, кои како сенки се оддалечуваа по некоја спирална скала, а јас (тоа беше навистина за чудење) открив дека се наоѓам во ходникот, дека сум седнат на бетонот, и тоа пред врата што веројатно беше нашата, а притоа вратата беше заклучана.

Се провирам под сенките, а мислам под својата сенка се провирам.

Таму и на својата сенка се пука, што се вели, мртва зона.

Сонцето веќе паѓаше над брестовата шумичка. Сенките се издолжија.