ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

И утрото, уште со видело, си дојдоа нашите свадбари в село со сите дарови.

Куќите расфрлани насекаде без ред, односно беа изградени таму каде што се нашло малку рамно земјиште, низ удолнините и угорнините, но како целина селото со големите камени куќи беше глетка што при секое доаѓање во него ти предизвикува неповторливи чувства на восхит, убавина, исполнетост...

Под нас беше Маказар, опишано уште од Евлија Челебија и подоцна, во 1858 година, од оној германски патописец по име Јохан Барт, кој велеше: „... Маказар, село со седумдесет куќи и околу 280 жители.“

Наведнат над листот, се напрегав да ја следам мислата и да го дофатам зборот со сиот волумен, широк и дрочен како големата дрочна месечина што виси ноќва над Маказар, „селото со седумдесет куќи и двесте и осумдесет жители“, како што пишуваше во својот патопис Јохан Барт, сместено одамнина крај стариот пат Виа Игнациа.

Ги пречека целото село со пукање на пушки.

Ги чувствуваше сега тие два живота како две напоредни линии, кои ниеднаш не се приближиле ни за една сламка и кои беа секогаш осудени да остануваат најдалечни една од друга, колку што било возможно тоа, колку што го позволувал тоа животот во едно заедничко време и во едно село со доста честите совпаѓања на судбините.

Се собра сето село со секири и вили да го расчеречи, но Делин викаше кон луѓето и не ги оставаше да се доближат до него. Постави и стражар да го чува.

Назад- зад куќарчето планина на која се гледа село со растурени куќи овде-онде е ретка шума.

Меѓутоа, кога се вратил пред еден Бадник со торба лири и со загноена рана на левата рака од туѓа сабја, по селата со восхит се шепотело дека бил ајдутин и одмаздник.

Ги слушав гласовите и пак пловев во треска преку она село со мртви покриви.

Сепак со секој здив минував во соништата секогаш през исто село со мртви покриви и со гробишта зад недарежливи лозја: крстовите беа без сенки и не никнуваа од земја, висеа: ги ослободуваа мртвите од преголема тежина.

Се тресев и секој миг заспивав, станував куп мртви дамари без сетила.

Како подарок донесоа дел од гнила пенушка и се згуснаа околу огнот. Наеднаш стана потопло и пошумно.

Кога бил млад, отишол во туѓа земја да печали пари.

Особено што тоа беа луѓе родени во еден од полските штетли, села со еврејско население, семејство кое судбината го одвои од животот на предците, а трговијата со сточна храна го однесе во Гдањск и пристојно го збогати, овозможувајќи им да скокнат од селската општина во трговскиот сталеж и од грубите ткаенини во префинета градска облека.

Навистина, кога ќе фрлеше поглед на кај планината и покрај тоа што изгледаше како некое огромно животно премрено под белиот кожуф, таа насетуваше матна радост што ја враќаше во родното село со планините околу него оти годините поминати во рамната земја ги имаа израмнето со хоризонтот на нозете.

И така направија. Му дозволија прво на башибозукот, кој и без дозвола почна да се враќа по своите села со богатата пљачка од овци, кози, говеда, коњи, алишта, жито, бакар, маст, сирење и сѐ друго што претставуваше некаква вредност.

Го паметам како многу сиромашно село со куќи градени со плитар и покриени со ’рженица.

Мило ми е што повторно ќе можам да се качам на вовчето да трчам по прозорците додека тоа со клокот и тресок се провира низ планинските процепи или низ селата со куќи построени како стражари крај пругата.

Според нашите податоци, откако имате откриено дека на вашиот добродетел Чардаклија му е изречена и казна, вие се впуштате во проверка на утврдените факти, ги потхранувате луѓето од селото со некои свои вистини, а во прибирањето на податоците не ги заобиколувате ни најблиските на обвинетиот кои сосема разбирливо секогаш ја застапуваат страната на обвинетиот; со еден збор, вршите своја приватна истрага со противдржавна намера.

Некои офицери ќе се опијанат и ќе одат по селата со војниците, ќе крадат, ќе земаат и ќе напаствуваат жени. Жените ќе се драскаат со војниците, ќе припискуваат. 139

А ти може зад селото со гитарата верна би сакал да запееш пак?