ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Сметаме дека ќе биде интересно за вашите читатели ако им ги соопштиме имињата на оние бугарски претставители кои по 450 години на 15 март 1871 г. се собраа во престолнината на некогашната византиска слава и величие за братски да се посоветуваат како да си ја уредат својата црква на која до пред десетина години ѝ се закануваше опасност да стане плен на фанариотите; таа и денес од нив страда насекаде во несреќна Македонија.

Од тоа, по Втората балканска војна и Букурешкиот договор од 1913 година првин, и потоа по Првата светска војна и Нејскиот договор од 1919 година, и со жирирање на Англија, франција и Русија, додека италијанската делегација поднесе еден нацрт подготвен од полковникот господин Кастолди со барање да се уреди Македонија како автономна област по образец сличен на оној што е прифатен за Рутенија, односно Украина: Грција зграби 34.456 квадратни километри, односно цела Приморска Македонија, со историската, политичката и културната престолнина на Македонија - Солун, Бугарија 6.798 квадратни километри со културното и политичкото средиште на сиот тој крај Горна Џумаја.

Како што во една држава има државен центар, којшто најдобро е да се наоѓа во средината на државата и кон којшто се собираат сите конци од државниот живот, исто така и во јазиковните или областите од сродни наречја треба да има еден центар, којшто по неговото значење треба да се однесува кон периферните наречја и говори така како што се однесува центарот и престолнината на државата кон крајните окрузи и околии.

И така: стремежот на Македонците да си создадат свој културен центар; тоа што сега Битола се прави престолнина на Македонија; што Битола, Охрид, Прилеп се историски места за Македонците; како и тоа што составуваат тие географски и јазичен центар, – сите заедно прават да се прифати како општ македонски литературен јазик централното македонско наречје.

Трново е град со триесетина илјади жители, еден од најстарите бугарски градови, градови, престолнината на Второто бугарско царство (од 1185 до 1396 година), а во јули 1393 година на тримесечната разурнувачка опсада паѓа во рацете на Турците.

Сега главен град на нова Турција стана Анкара, додека Цариград и натаму ги задржуваше атрибутите на престолнина на светот...

Османлиите, во времето на моќниот султан Сулејман Величествениот и најголемата експанзија, по неуспешните опсади на Виена, верувале дека градот на реката Вардар ќе биде првото нивно упориште на Балканот, еден вид истурено предградие на Цариград.

Во XIV век Скопје ќе стане втора царска престолнина на српскиот цар Душан, а кон крајот на истата година станува дел на Османската Империја.

Се помирив некако со судбината дека ќе живеам во библиската земја што е колевка на културата, престолнина на многу кралеви и мајка на словенската писменост.

Беше 15 мај, топла четврточна вечер, првиот свечен ден на Европскиот месец на културата Љубљана 97, онаа културна манифестација којашто настанува под закрилата на Советот на Европа, политичка творба која својата присутност на светската мапа ја зацртува и за помалите, неважните, зависните, подредените, банана држави.

Големите, пресудни, независни, надредени држави на дванаесеттемината за своите манифестации имаат поѕвонливо, ултимативно име - културна престолнина на Европа!

Ова предизвика многу превирања во медиумите, на кампусот и во престолнината на државата, но не дотурка многу далеку.

Тој ја прегази, речиси, целата Хрватска, го опсади и презеде Сигет од Зрински и допре до престолнината на Австрија.

Брат ми веруваше дека Чарлс Дарвин му го нашол вистинското место на човекот - во животинското царство; тој тврдеше дека со Дарвин започнува вистинското сфаќање на човечкото суштество - како креација на природата настаната во преобразбата од еден животински облик во друг, а не Божја креација од прашина со вдахнат божји здив.

Тоа беше местото каде што се скина тенката нишка помеѓу нас и нашите заборавени претци: ние бевме првите неверници во долгата низа поколенија од времето на Мојсеј до нас, првите кои работеа во сабота, кои јадеа свинско, кои не одеа во синагога, кои не кажуваа “Кадиш“ на погребението и на годишнините од смртта на родителите, кои не го разбираа хебрејскиот; за нас светиот јазик беше германскиот (брат ми веруваше дека германскиот јазик е единствениот кој во потполност може да ги изрази највисоките вознеси на човековата мисла), се воодушевувавме од германскиот дух и правевме сѐ да бидеме дел од него, живеевме во Виена, престолнината на Австро-Унгарија, која беше нарекувана “светата империја на германската нација”, и со некакво чудно воодушевување, со кое го прикривавме зазорот кон својата традиција, ги прифаќавме тогашните навики и однесувања на виенската средна класа.