ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Насловната беше темпирана за “Денот на вљубените”, (Св. Валентајн), и прикажува бакнеж меѓу Евреин - Хасид и Црна девојка (според фризурата, со потекло од Карибите), во време кога во New York се случуваа изразито насилни конфликти меѓу Хасидите и Црнците од Бруклин.

Камилски најде меѓу називите за одделни делови на постелата и неколку карактеристични заемки останати во употреба во балканските јазици до денешни дни како: душек, постела (од турски döşek); јорган (од турски yorgan); јастак, јастаче, јастук (од турски уаѕtk); чаршав (од персиски çarşaf) со поширока употреба како чаршаф за душек, за јорган и покривка на маса и слично; калаф, навлака за перница, а во поново време преслека на тапацирани делови на мебелот (од арапски kalif).

Зборот маало, мало (со потекло од арапското mahalle), ќе биде забележан како една од најраспространетите и најрано запишани заемки, која се употребува и во денешни дни.

На инаетот, севапот и атерот истакна Камилски би можел да се надоврзе зборот аир, со потекло од турскиот збор hayr, а тој од арапскиот khjr`un.

Татко си имаше многу маки да се справи со зборот милет, на турски millet, со потекло од арапски (millmillet) и со значење на народ, нација, религија.

Запре уште на зборовите: чекмеџе, фиока на маса и малечко сандаче со клуч во кое се чувале драгоцености, касета (од турски cekmece); кревет (со потекло од грчки krevet); миндер, послан и подреден со перничиња, (од турски minder); оџак, огниште, димник (од турски ocak); ќумбе, ќумбенце, печка (од персиски kmbet); мангал (од турски mangal), маша (од персиски masa) ќунк, ќунци (од турски knk).

Почести заемки од оваа терминологија биле и: инсан (народ, луѓе), со потекло од арапски (insan), есалет (псалтир), џенем, џевнем, џехнем (пекол), кабаат, кабает (грев во црковните книги, вина во световните книги), со потекло од арапскиот збор kabahat, куртул (спас).

На Камилски посебен впечаток ќе му направат и епитетите што често им се придаваат на Исус, Богородица и светците, позајмувајќи зборови од турскиот јазик.

Потоа ќе бидат забележани и карактеристичните заемки: мегдан, мејдан (од арапски meydan), вид плоштад, во селата и градовите, но и место за одмерување на силите; sokak, улица, но денес се употребува само за означување тесна, калдрмисана улица (од арапски sokak); џаде, друм, државен пат (од арапски cadde); калдрма (од турски kaldirim).

За него поимот милетt во генезата си ја имаше својата непостојаност и променливост, поради функцијата на милетот да има јуриздикција над прашањата од верски и световен карактер, а бидејќи власта не била издвоена од религијата, постоела неодредена синтеза на двата елемента, што придонесувало за немоќта на поимот да ја изрази семантичката променливост на поимот.

Татко, на изненадување на Камилски, пред да го толкува поимот гурбет, се задржа на османизмот srgn, присутен во балканските јазици, со незначителни модификации, но со главно значење на прогонство, односно протерување од земјата: Во времето на османското владеење на Балканскиот Полуостров, но и на сите територии на Империјата, се вршени често принудни, но и доброволни преселби на народи од еден крај во друг.

И така Татко во новата серија турцизми (гурбет, сургун, гајрет, гајле и беља), предност му даде на зборот гурбет, со потекло од турскиот збор kurbet (а тој од арапскиот збор gurbgurbet), присутен речиси во сите балкански јазици со ист корен, а со мали модификации, со широка гама значења: живот и талкање по туѓина, заминување во на печалба, осамен живот во туѓина, егзил...

По мајкина линија водел потекло од семејството на Али- паша Јанински.

Сосетката Стела истрчува во пењоар во потрага по својата загубена чедност и граѓански права, разминувајќи се со мајстор Величков (витален водоинсталатер по потекло од Драгалевци, Република Бугарија), којшто е во дилема дали водата од горниот кат капе затоа што тивкиот Јапонец од апартманот број 8 оставил отворена славина или пак ритуално се самоубил во плитката када.

„Овие редови“, пишуваше во дописот на учителот Димитрија Боте, објавен во „Цариградски весник“, „ги посветуваме на плодното дело на Никола Поцо, добротвор и поддржувач на народната култура и просвета, по потекло од Маказар, село во Монастирската каза.

Петар Димоски, синот на Кираца и Јоргули – чисти Власи со потекло од егејска Македонија.

Романиотите говореле на грчки јазик Sephardim Евреи по потекло од Шпанија и Португалија со говорен јудео-шпански јазик (judeo-espagnol) или ладино.

Таа е веќе три години во Македонија, работи во Светската банка и тука е со маж ѝ, еден дискретен човек, Французин по потекло од Мартиник.

По потекло од областа Преспа, во Македонија, делото ги трогна одблизу.