ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Така направија сите во селото. Сламените покриви на шталата најлесно се подигаа.

И додека ова го сфаќам, оние коњи со онаа колесница и времето во неа, удри покривот на мојата куќа, кровната конструкција попушти, но сепак куќата не се сруши, таванот не попушти под покривот и не предизвика понатамошно уривање.

Беше вечер кога се најдов во „Сите“, и пред „Нотр-Дам“, која ме фрапираше со својот огромен портал и величествените столбови, и на кои се држеше огромниот покрив на црквата, на кој беше потпрена големата камбанарија која, кога ја видов, не сакајќи ми ги одведе мислите на некогашниот нејзин ѕвонар Квазимодо и на неговата Жералдина, од романот на Виктор Иго.

Низ цела Холандија, испресечена со бројни дијагонали вода, не можат да се видат извишувања, освен покривите на висококатниците, фабричките оџаци и телевизиските кули.

Покривот на трлото веќе беше побелен, на гранките од дрвјата исто така се наѕираа бели наслаги, само патеката пред колибата се црнееше.

И не беа помалку изненадени кога ги видоа мажите како, качени на покривот на господарската живеалишна зграда, ги преуредуваат керамидите, како сами ги поправаат чардаците и ги кастрат роните дрвја.

Додека дивечот, (волците, мечките, лисиците, зајаците, јазовците, ласиците, смрдулките и куните) зашто нема кој да го прогонува и лови, се намножи до загрижување, преку цел ден и преку цела ноќ, страв да те фати, слушаш како тулилка, завива, кашла и си ги секне грлата во гората и во полето, птиците, пак, си мисли на барските, (чапјите, норците, галебите, пеликаните, кормораните, дивите пајки и дивите гуски; штрковите следејќи ги старите навики и стариот инстинкт, сѐ уште ѝ се верни на Потковицата, населбата на Станкоски Рид готово ја претворија во колонија на штркови: на покривот на секоја куќа, на оџакот на секоја напуштена куќа, има направено седело од штрк по мелиорацијата на мртвиците и Блатото, сосема, сосема, се изгубија.

Птиците, по дневните жештини, ги напуштаат седелките и сенките, првнуваат од житјата, од тревите, од короните на дрвјата, и гласејќи се една на друга, почнуваат да го надлетуваат просторот над Потковицата, вршките на дрвјата, покривите на куќите; жабите се огласуваат од ендеците, вировите и блатата, некоја осамена ѕвезда заискрува на небото, и гората зашумува и ветар повејува.

За разлика од оние другите, од родот на грабливците, (орлите, соколите, сојките, ветрушките, бувовите, утките, чавките, страчките) па оние од родот на полските (еребиците, дивите кокошки, дропките, тресопатките, потполошките, белоперките, чурлините, чучурлигите, полските врпчиња, дивите гулаби) па оние од родот на шумските, (кукавиците, пупунците, чукајдрвците) па и оние, слаткопојните, (славеите, трнарчињата, сколовранците, гугутките, сипките и другите) кои ги има плипотници.

Сето тоа во душата на човека налева радосни чувства, но тишината, ох, таа, дебела и напластена, без луѓе, без овчарски свирки и довикувања во гората, без момински одзив преку песни и смеа од градините, од бунарите и чешмите, без думани прав од гојда кои се враќаат од паша по Голем Пат, разбудува помисла за тоа колку многу човек е поводлив, кревок и неотпорен спрема сè она, убаво, што се случува надвор од него, во природата, додека останува беспомошен да влијае на својот сопствен живот - не успева, или не му е дадено, или не му даваат, само да го одреди неговиот ток, па се џари во празно со насолзени очи низ самракот, и му се причинува дека тука некаде, над него и околу него, во воздухот, притаено чукаат срцата на отидените ближни, на самовилите, на легендите и преданијата, на војните и војводите, срцето на животот што беше, што се закоренил некогаш одамна тука и се ископачи, па му иде да отрча на Молитвена Вода, да се плесне пред кладенецот и да нададе глас, не против непревдите што му се сторени лично нему, туку против неправдите што му се сторени и што му се прават воопшто на животот... ...

Крушата гордо се креваше над црвените покриви на куќите и над многубројните дрвја околу неа.

„Сега замисли ме како стојам на гредата од покривот на куќата,“ рече Даниел.

И неговите пријатели, кои го сочинуваат неговиот свет, исто така се луѓе како него, водоводџии, малтерџии, молери, дрводелци, електричари, мајстори за покриви на куќи, и луѓе што го снабдуваа со тули, цемент, вар, песок, дробен камен, тер-хартија, железарија и дрвена граѓа.

„Што вика од покривот на куќата?“ „Кажува кој што донел.

Покривите на куќите и на амбарите попуштиле; стадата се задушиле во трлата; овчарите умреле обидувајќи да се откопаат од снежните наноси.

По покривот на нашиот форд тапо и еднолично удираа капките.

Од ударот се откачија уште три столба. Висна покривот на кланицата.“

Помеѓу сламените покриви на куќите и притаените ридишта се протегала пржелика, дива неродница со мравулници, запрена со запрложен џанкарник без цут на гранките - таквите суви почви не држат на себе ни човек ни тревка. Негде со очај се гласела ветрушка.

Ако се наведнев, ќе видев во тој камен мртви покриви на пусти куќи и зелени трупови на една треска. Отстапив еден чекор.

Но и дојденците и староседелците со очи си го пиеле здивот.

Каменот на тешкиот прстен беше згусната капка на моите зелени соништа од ноќта пред тоа.

Таа израсна под покривот на Дојчина и по нешто бргу се прочу меѓу луѓето.

А кога лежев крај тебе под трепетливиот покрив на ’ржените класја мислев дека моите корења длабоко се впиваат во земјата и ги цицаат во себе, во мене, сите незини слатки сокови и дека ти вечно ќе бидеш крај мене, секогаш иста - разбушавена и румена. Врела.“

Јајцевидното сонце со дамки, и тоа некако извртено , се издолжи уште повеќе и со леснотија на гасеница, залази кон својот дом – замок од жива вулканска лава под покрив на созвездија.

Модрата челуст на мракот е безгласна, под влажните покриви на куќите болуваа од жед по него многу девојки со топла кожа.

Под нив, до кај што допираше погледот, покривите на намалените куќи потсетуваа на искрпена черга низ чии дупки се цеди тешка влага.

И пак како онаа бубачка со многу очи виде сѐ што беше околу него - облак, сив и гол полжав, се прикрадува кон високите покриви на трите нови и бели источни згради и некаква матна посребреност на далечните грбави планини, брзи гулаби, згуснати во својот лет над камените ребра на мостот, околу кој се плеткаше лута и матна вода.

Пред тоа сѐ беше како и што треба да биде во еден обичен зимски ден со сиво небо, полна мешина обесена над густите дабови, бессилни да го стресат од себе жолтиот покрив на восочните лисја.

Тие ја надвишуваа околната архитектура толку надмоќно што од покривот на станбената зграда Победа можеа да се видат сите четири во исто време.

Читам во фотелјата и повремено со левата рака ја тргнувам завесата од мојот прозорец и погледнувам како сонцето, млако и сега речиси црвено, полека паѓа зад покривите на градот.

Ми го беше привлекол вниманието облакот кој откако ги пречекори црвените покриви на куќите на Водно веќе наближуваше кон црниот гајтан што се размотуваше од високиот оџак на „Турист“.

Тој гајтан од чад вистински личеше на појас од огромен џин и имав впечаток дека наближува моментот кога ќе се завитка околу вратот на забрзаниот облак.

Само некои чавки и гаврани клечат на покривите на куќите и ме гледаат испуштајќи силни викотници.

Птицата не се претвори во оса туку си остана птица и си одлета зад покривите на куќите.