Посебниот карактер на романската пропаганда се потврди и од блиските настани со настапот на оружената четничка акција на пропагандите, кога романската, како пропаганда на земја што нема заедничка гранична линија со Македонија, во таа форма главно и не се изрази.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
По неколку години од возбудливиот настан со сестра Ангелина, почувствував некоја чудна сила која ме тераше да го пронајдам и извадам портретот, повторно да му се навратам, да го поправам, да си го окајам гревот. Големиот грев.
„Захариј и други раскази“
од Михаил Ренџов
(2004)
Потоа кратко разговараше со шоферот на автомобилот кој пак беше многу вознемирен, многу брзаше и сакаше веднаш да им се оддолжи на дамите за немилиот настан со мала парична надокнада.
„Белиот јоргован“
од Хајди Елзесер
(2012)
Во ноќ токму каква што е оваа Нечија мајка крај прозорец седната осамена, тажна, остарена, сведната мрмори нешто, тажно си реди кој да разбере, што ли навестува? светулка една во ќошот се вгнездува без да сети дека пајакот будно следи (А што ли ќе сменеше да знаеше?) Дал може настаните со ред да ги пререди?
„Сите притоки се слеваат во моето корито“
од Марта Маркоска
(2009)
„Ти кажав. А ти - како што сакаш. Како поминавте во Лесново, што гореше?“
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
Не ме забележуваа. Ги оставив пред Проказник и Никифор Ганевски повторно да го раскажат настанот со попот Грк.
„Тврдоглави“
од Славко Јаневски
(1990)
VIII Живеејќи со години во далните источни предели, бев постојано соочен со почестото верување на луѓето во фаталноста, во судбината, во зборот мактуб (беше пишано, во слободен превод), што го слушав постојано, во различни конотации, во зависност од настаните со кои се соочуваа луѓето, судрени со тешкотиите кои им ги донесуваше животот пред вратите на пустината.
„Амбасади“
од Луан Старова
(2009)
Не би можел сега да објаснувам која беше причината што токму во тој дел од разговоров решив да спомнам дека посредно и јас имам учествувано во жалниот настан со Раде.
„Желките од рајската градина“
од Србо Ивановски
(2010)
Помина некое време. Настанот со праската го заборавивме. Или мене така ми се чинеше.
„Билјана“
од Глигор Поповски
(1972)