ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Во тие неизвесни времиња, кога сѐ можеше да се измени, да се измеша, како ова мигум наоблачено време на планината, кога лесно можеше да се фрли и да зарти семето на раздорот во заедничката душа на луѓето, да дојде директива од „другото небо”, па сѐ да измени, да зацрни, белата зрачна ведрина на Чанга им остануваше како последна надеж на луѓето...

Од блиските планински предели, селаните што не беа вклучени во „доброволните” работни задруги, доаѓаа во градот со своите верни кози, со надежта на властите дека од овчари ќе станат брзо работничка класа која треба да ја доврши социјалистичката револуција.

Што ќе значи оваа нова рожба во црниот цут на сиромаштијата, кога освен крпената надеж на семејството не му преостануваше ништо друго?

Дуждова Венеција и Италија на Мусолини, се испостави многу брзо, немаа многу заедничко за островјаните на Закинтос.

Не само тоа, туку и другите нововековни непријателства околу превласта на двете држави над просторите на Медитеранот, една од одмаздите на италијанските окупаторски сили на островот, се случи токму врз митрополитот на Закинтос, владиката Хрисостом, виден духовник, интелектуалец, но и човек чија смелост го одржуваше достоинството и надежта на населението.

Дури тогаш, по смртта на татко му, откако почна сам да се расправа со сопствениците, Аргир разбра колку биле празни надежите на печалбарот, кој работи туѓи куќи и кому туѓи луѓе без душа и срце, му го мерат и ценат тешкиот труд...

Нивниот молк возбудува Нивниот поход е тиха побуна на некој замислен молер Зборот е малата надеж на осамените. приказната во него е како семката во плодот.

Свршеницата е таа; Марија, и една надеж на Томе, својот татко стар.

Инаку, да не бил Лазар пијан, поправо да не фател првин облог со нив, никогаш не ќе го сторел тоа, за ништо живо на светов не ќе ги потскажел плановите и надежите на своите луѓе.

Ги обедини надежите на сите поробени, понижени, запоставени, исклучени, отфрлени.

Ни остана, чедо, ни остана голиот живот, болката, маката, чемерот, оболената душа и мачната надеж на чекањето... и овие раце и рамената... со кои станавме дел од бурата што надоаѓаше сѐ побучна и пострашна...

Последните сокови од занесот на Русите, и со тоа и надежите на Македонците на Русија, беа голтнати од Бугарија.

Обидот да се влезе низ металната ограда на менталната поставеност ги истисна надежите на Јужнососедството дека ќе допрат, до рајската градина на едноумието на Македонистите...

- Навистина, ние испративме човек од Кукулино да ви го каже тоа, со благородна надеж на разжабените усни рекол Каменчо Скитник; не можело да се разбере зошто никој не го поканува да ја земе гајдата и да им ги донесе сите птици на дланка.

- А една воденица - ништо. И дете од колепка ќе ти ја урне.

Си имаше свој поредок во спиралата на страдањето, во која до среќата се стигнуваше или никогаш не стигнуваше. се восхитував, но за жал кога повеќе ја немаше на нејзиното херојство да ја одржи надежта на нашите животи и во најтрагичните мигови на егзистенцијата.

Минувавме крај претседателската палата, по авенијата која пред една година, додека владееше стариот Бургиба, беше блокирана поради утринските прошетки на стариот владетел, кој требаше да влее оптимизам и надеж на нацијата!

Но предоцна да спаси некого или нешто, макар што на Балканот продолжуваше големата неизвесност, во Југославија посебно. И во илјадниците телеграми кои ги пишував од мојата речиси десетгодишна дипломатска мисија јас не престанав да трагам по наследената таткова тишина, во која се кријат кодовите на неговите незавршени потраги по балканската вистина, барана низ урнатините на империите, од чии падови се извишуваше надежта на преживувањето.

Сите надежи на баба, за заминување на семејството во Турција и тамошен прифат, почиваа врз моќта на нејзиниот прв братучед Али Фетхи, по мајкина линија, кој по завршената воена гимназија во Битола (со Мустафа Кемал, негов најблизок, доживотен пријател) и Воената академија станува воено аташе во Франција (1911), потоа амбасадор во Софија (1913), крај Мустафа Кемал кој е воен преставник на Османската империја, потоа премиер на Република Турција, кога Мустафа Кемал станува претседател на Турската република, па потоа амбасадор во Франција, амбасадор на Турција во Велика Британија, па Претседател на Парламентот на Турција, Претседател на првата Либерална партија (1930), во обидот да се организира мултипартиски систем во новата Република.

Од сето тоа останаа старите клучеви на куќата и пустата надеж на враќањето, кое, беа уверени Татко и Мајка, никогаш не ќе можеа да го стигнат.

Крепоста му ја крепеше надежта на новиот ден.

Со надеж на исцелител го подал рацете и исправен, и во тврдоста нечујно подвижен, зачекорил несовитлив во половината и во глуждовите.

Секогаш се бараме во некакви небиднини, несоници, во разни прегрешенија мудроста нѐ збудалува, милоста е дар кој најретко го даруваме, богатството на ближниот е наша потреба, и туѓото лицемерие е секогаш поголемо од нашето, а ние невини, насмеани пред сѐ ново и неразбирливо, измешано со надежта на новите намери, го мериме преостанатото време за воскресение.

Од ден на ден оваа мисла Стале ја ширеше по сите околни села и почна редовно да се вртка околу дабот и кладенецот Илинец, каде што сопственицата — сега вдовица, — Трна, секој Илинден колеше по едно имањце како на вакавиште да ѝ го пази свети Илија последното детенце Петка, бидејќи пред некоја и друга година беше умрел мажот и Стале и три постари деца, та Пецето ѝ беше единствената надеж на изгорената мајка.

Игор Лозински сакаше да ја заврши својата голема исповед, пред своите балкански пријатели, да ги каже своите големи тајни за егзистенцијата на ова Езеро и на луѓето околу него, да му го пренесе на Цветана Горски својот морален тестамент, надежта на продолжувањето на неговото дело и вистина, а на Татко да му ја открие пошироката смисла на натамошното следење на патот на јагулите во потрага по излез од својот егзил.

Нејзиното се знае. Ќе самее до крај, крај Езерото, во пригушен довик на сите свои заминати, престорена во жив светилник на надежта на заминатите...

Средба со чудото. Скапоцена надеж на играта.

Надежи на патот за неговото целосно решавање содржеле изјавите на Владата на отечествена Бугарија за нејзината „готовност да ја отстапи Бугарска Македонија“.

Но, на тој пат, како што пишува Г.Пирински, „покомплицирано е прашањето за Грчка Македонија, каде што силниот прилив на Грци од Мала Азија и протерувањето на голем број Македонци очигледно го промени етничкиот карактер на тој дел од Македонија“.