ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Стоеше на тој раб помеѓу свесното и несвесното, таа припаѓаше во исто време и на длабокиот спокоен сон и на околниот надворешен свет во момент кога спиеше, одеше по работ, на тенкиот хоризонт на нејзините очи и чуваше стража на самата себе!

А и да престанам не смеам зашто оној момент кога ќе се смирам на едно место, тоа некако сигурно го знам, во тој момент ќе почнам да тонам како во живо блато.

И Симон е тип на интелектуалец кој оптира со политиката иако декларативно стреми кон универзалното Добро, но и човек за кого не е сосема извесно дали е способен да го почувствува и страдањето на поединецот, дали неговата хуманост и емпатија се наоѓаат само во зборовите, во интелектуалниот порив, но не и во срцето, и дали затоа во оној момент кога тие преминуваат во дела, доживуваат крах.

И не само мислење, нудеше сослушување, совети, рамо за плачење, пречекуваше, испраќаше клиенти, тешејќи ги дека сѐ ќе биде во ред, дека нема да биде залудно нивното барање што го доставиле, дека ќе се случи чудо и дека токму ним ќе им биде помогнато, дека не смеат да изгубат надеж во институциите на системот, дека тој искрено верува ... иако сѐ што му се плеткаше во главата, во моментите кога ги кажуваше овие сказни од земјата на заблудата, беше едно здушено „ееххх, кутри луѓе, штом животот не ви помогнал до сега ... но којзнае...

Ја отворив портата позната, ги собув патиките, си отворив едно ладно, скопско, фридижирано пиво, се истегнав на фотелјата, го вклучив телевизорот, потегнав една добра, долга, рамнодушна голтка и ждригнав во моментот кога на екранот Боги запали цигара, вртејќи му го грбот на авионот кој заминуваше некаде далеку, многу далеку.

Луѓето излегуваа како од конференција: мажите веќе олабавувајќи ги вратоврските за да ги одглават штом ќе излезат и да ги испопикаат по џебовите, пред да седнат во маалската меана на вечерна партија табла, карти или домино; жените одолжувајќи го моментот кога нерадо ќе се приберат дома да ги заменат фустаните за излегување со престилки во кујните.

Постојат моменти кога човек извршува симболично самоубиство, уживајќи во сопственото исчезнување и понижување: тоа се моменти кога човек сака до толку да се понижи, што да падне сосема ниско, а да ги убеди другите дека таму доле, му е сосема добро и дека е задоволен.

Етеризиран без лекарска интервенција. Зар еднаш си заспал без да знаеш?

- Постојат и такви денови: наеднаш ќе испливаш од големите тежини, или ќе помислиш дека си испливал, а всушност тоа е моментот кога клапнуваш а без да си свесен за положбата во која си се нашол.

Меѓутоа Сухов незабележливо ве следи, што би се рекло по стапките, и го демне моментот кога е можно да бидете изненадени.

Можеби дури ќе успеете и да го заборавите додека се шеткате меѓу несмасните надгробни споменици од осумнаесеттиот век, понекогаш налик на вазни, што можат да се добијат на некоја уметничка лотарија, но почесто личејќи на облаци вкаменета пена од прашок за перење; потоа меѓу надгробните споменици од деветнаесеттиот век, интересни поради мешањето на рускиот класицизам и уште по нешто руско, се чини, духот на апсолутизмот и, најпосле, помеѓу надгробните плочи од последниве децении, неромантични, каков што е обичниот алат.

И во моментот кога бев, мерено со микрони, сосем близу целта, одеднаш отпозади, за околу вратникот перверзно ме зграпчи некоја недефинрана сирова атмосферска сила, ме издигна од столицата и едновремено влакнестата горилска шепа ме лансира меѓу ѕвездите.

Искрено ќе ви речам, пишувајќи ја книгава имаше моменти кога пишував и се радував како дете, восхитен од играта со зборовите, од решенијата итн.

Зар не Ви паѓа в очи дека посетите на таа жена паѓаат токму во моменти кога Вие имате средби од - интимен карактер?

Светкавици ко да беа во мракот од струежот на црвените води во моментот кога амор нѐ зближи...

„Наплати ги трите!“ е реченица од сопруг кој ја љуби жената своја, ама и некоја друга едновремено и паралелно, а таа, во моментот кога ѝ ги подавам ќесите веќе му простува, а не му била ни лута, и таа во некоја друга куќа е втора.

А сите надвор, со чиничиња подготвени чекаат по парче од колачот, за кој веќе знаеле дека ќе го јадат уште од моментот кога си се растропала со жицата во ванглата.

Италијански драмски писател, романсиер, автор на бројни кратки раскази, поет и добитник на Нобеловата награда за литература во 1934 година.

Неговите авантуристички раскази за американскиот југозапад, Тексас и Централна Африка станале популарни меѓу читателите од моментот кога првпат биле објавени по дневните и неделните весници.

Тој можеше да се преправи во тој брат од простата причина што вистинскиот брат по некој случај останал во Амакава во моментот кога „црниот брод“ со духовничката дружина испловил на морската шир.

Пред сè, од Патувањатасе добива впечаток дека целата земја е покриена со злато, а тој никаде не можеше да види ништо слично.

Не се симна на Сен-Силпис, тоа го знаев уште пред возот да почне да кочи, тука е онаа подготвеност на патниците, особено на жените кои нервозно ги проверуваат пакетите, го затегнуваат капутот или гледаат отстрана кога стануваат за да ги избегнат колената во оној момент кога губитокот на брзината ги врзува и заглупува телата.

„Во моментот кога тоа се случува“, беше рекла таа, „ти навистина мислиш така“. Тој мислеше така.

Во групата луѓе околу столовите завладеа тишина во истиот момент кога видоа како доаѓа црниот комбинезон на еден член на Внатрешната партија.

Од моментот кога машината за првпат се појави, исчезна потребата од човечкото ринтање, па според тоа во голема мера и потребата од нееднаквост меѓу луѓето.

А сепак, истиот момент кога им дозволи на мислите да му залутаат, неговите нозе го доведоа тука по сопствена волја.

Но постоеја, исто така, моменти кога имаа илузија не само на безбедност, туку и на постојаност.

Од моментот кога се најде во Министерството на љубовта - и да, дури и во текот на оние неколку минути додека тој и Џулија стоеја беспомошно, а металниот глас од телекранот им кажуваше што да прават, тој ја сфати сета лесноумност, сета површност на својот обид да застане против моќта на Партијата.

Во моментот кога Лилица почувствува дека јазичето на Азра ѝ се лизга првин сплоснато и плавно во движењето по широко отворените залисци, а потоа собрано, зашилено и тврдо како кучешки кур се вовлекува меѓу нив, најде начин да се повлече по креветот наназад, ја потпре главата на ѕидот, си ги фати со двете раце нозете на задниот дел од колениците, ги крена високо и почувствува како Азра многу полесно влегува во неа со јазичето зашилено и тврдо како кучешки кур, за да го лизга нагоре и надолу и во исто време почувствува како најдолу, уште подолу од распенетиот дел по кој скокаше јазичето, показалецот и средниот прст на девојчето со брз ритаам и длабоко се вовлекуваат во неа, додела Андон офкаше од сласт или од тегоба држејќи ја Азра со рацете од по страните за да не се одвали, бидејќи во тој миг таа беше потпрена или, поточно, обесена на неговата машкост, беше закачена како торба на закачалка.

Кога почнав да работам на подготовката на изложбата за јубилејот на браната, најдов една фотографија на која се гледаат Борко и Симон, само двајцата, сликани во некој момент кога Борко ја посетил браната во екот на градбата.

Те замолив да ги соблечеш алиштата со кои беше на лов и да облечеш чисти, но ти се инаетеше и рече дека нема тоа да го направиш, во тој момент кога јас сакам.

Најстрашен е моментот кога ќе се пушти Пајдушко. Људска драма!

Од деталите раскажани во врска со овој мој постојан сон толкувачот на сонови од оваа барака извлекол заклучок дека прогонувачот постојано се движел праволинејно а притоа и прилично брзо за да може да изведе и таква операција каква што е наведнувањето.

Дури потоа уследи и објаснувањето: - Сега тоа ми се чини смешно - го објаснуваше Катерина моментот кога Јана ѝ го грабнала младичот - иако станува збор за неприличен акт.

Но таа вечер, кога го грабна оној мој билмез за рака и го поведе кон кејот, бев бесна и преполна со очај.

Многу недели подоцна , кога ме сместија во Установата за душевно неурамнотежените, и кога му раскажав на човекот од бараката број три за прогонот на Непознатиот на Слатински ливади тој постојано ме подучуваше дека требало да се поднаведнам во моментот кога ме престигнувал.

Не сум сигурен во врска со светлината што сега ќе ја спомнам, (мене сѐ ми се чини дека ја видов) затоа некој од моите блиски ако потврди дека чудна светлина огреала од лицето на тетка Боса Сотирова во моментот кога сфатила дека син ѝ нејзе ѝ се обраќа од темнината на ноќта, јас сум спремен да прифатам дека несомнено беше така.

Што се однесува до постапките на Раде кон мене, одамна имав заклучено дека се однесува со внимателна наклонетост, иако, според неговите сфаќања, ние, луѓето од перото, бевме претставници на некоја чудна фела, недоволно дефинирана во ставовите; млитава во односите; недозволено либерална во постапките, и тоа токму во моменти кога ни бил потребен поцврст фат!

При распитот што инспекторот го извршил во гостилницата Црвен рид, а во врска со посетата на М. Ѓурев на гостилницата, беше наведено: Гостилничарот изјави дека тој лично бил на џамлакот и го следел доаѓањето на градскиот човек М. Ѓурев уште од моментот кога тој се појавил на ритчето, значи уште пред да почне да се спушта по патеката покрај редицата тополи.

Во моментот кога тргнал да се врати во родното место, Мијато Акиносуко се разбудил.

На, гледај...“ ги вади од долапот и ги фрла пред неа; прва фотографија: Профим со жена си Профимица; таа е со испупчен мев, трудна; крај нив се сите четири ќерки: Царјанка, Девица, Венера, Андромеда; облечени која како се нашла во моментот кога сликарот дошол; зад нив: плот со оретчени плотици на кои стојат наврени празни грнчиња, стомни, чупки; дрво што се превиткало и со едниот дел влегло во фотографијата; Профим со поднакривена шубара и исшилени мустаќи подвиткани нагоре; едната рака ја држи префрлена на рамото од Профимица, а со палецот од другата рака притиска на малото џепче од копоранот; Профимица е забрадена со шамија тргната над очите, како да се затскрива од сонцето или како да се срами; втора фотографија: Профим и Профимица, сами; Профимица е со доста потпорастен мев; фотографијата е направена одблизу како за на ѕид или надгробна плоча; жена му ги држи рацете скрстени на мевот, а тој ја држи под рака; зад нив се наѕира вратата на чија клучалка висат потки од дрен и кукурек и дел од детската глава нацртана со креда на вратата и чијашто уста е развлечена во смеење; трета фотографија: пак сите заедно, но сега Профимица ја држи во рацете долгоочекуваната принова на куќата - бепчето Скрче; се гледа: фотографот имал голема мака додека успеал да го фати овој момент кога бепчето ги отворило очите, при што насмевката на Профим, од долго местење и стоење, останала како сиросана, како скаменета; девојчињата од пресилно блескање на сонцето, замижале и изгледаат како да спијат! четврта фотографија: Скрче качен на коњ.

Таа сигурно нешто ќе заборавеше пред тргнување, ќе се враќаше да ја заклучи вратата, да провери дали го исклучија плинскиот шпорет или можеби ја заборавила цигарата неизгасена во пепелникот и ќе стигневме токму во моментот кога возот тргнува.

- Мамо! - ѝ довикнав во моментот кога влегуваше внатре.

Во паузата што по овие зборови ја направи, авторот си рече: Сега дојде моментот кога заради рамнотежа ќе ги репне левучарите во корист на грчката десница.

Во моментот кога двајцата беа свесни еден за друг, Елефтерија ја крена раката од надколеницата на десната нога поткрената на столот пред неа и во која, меѓу двата прста, ја држеше цигарата.

Настапи момент кога Томчо требаше да донесе важно решение: да го понесе ли зајачето со себе или да го пушти на слобода?