ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Куќата од коџобашијата40) се наоѓаше на крајот од селото.

Детето ги грабна парите и отрча да се пофали дека добило пари.

По пожарот почнаа да се прават куќи од камен и со покриви, најчесто од плочи. Нашата не изгоре.

Јас имам“, вели, „персонал интерес. Ги имам сите документи. Не дозволувам да се продаде куќата од некоја мафија“.

Бабата Цвета како без душа дотрча и се појави на вратата, но кога ги фрли очите во портата и каленцето, имаше што да види: — навртени цевки од пушки.

— Белким не — ја утеши Бајракот и седна на миндерлакот во „убавата" Јорданова одаја, па и се обрна на старата: — Викни го нека излезе побратимот, го бара еден од неговите.

Чаушот нареди да се сардиса куќата од сите страни, а еден од заптиите прати да го известат муљазимот и кајмакамот.

— Ти водам уште еден, бабо Цвето, — промрмори Бајракот и веќе ја отвараше вратата на малото куќарче од Јордан Алимаска, кое одвај се држеше плитар на плитар.

Познато било дека нејзиниот војник исчезнал уште во почетокот на 42-та а моето раѓање се случило токму девет месеци по борбите од другата страна на Сина Скала што се воделе дури при крајот на 43 та.

Дека сигурно знаеле оти војникот што ја донел на коњ во деновите на априлската војна бил отсутен од куќата од под Сина Скала повеќе од година и половина а можеби и нешто повеќе кога почнало да се шепоти оти осаменичката, горе, во планината, не е повеќе сама, туку е носечка.

Немам сила, немам храброст а знаеш љубовта е нема а јас ко чедо на амор се претворив во дух... ќе изградам куќа од зборови и во неа би те затворила со клучот на моето срце би те чувала да бидеш мое гнездо во кое слетува мала птица да бидеш мој дом со отворена мускулна врата за срцето на малата птица лекокрила, многу нежна да бидеш свежо утро но тиха вечер... светилка што искри во мракот во мојата коса, една надеж, небиднина една среќа во ѕидините на срцето што се руши ко стена да бидеш последна љубов дојди, не оди си, дојди!!!

Се трупаше снегот цели четири месеци, од декември до март; кога влезе април, ги ослободи куќите од снежните окови.

Како што се топеше снегот, така се откриваа и морничавите глетки: камбаната биеше непрестајно, а попот Матлија ги читаше молитвите набрзина за да можат што побргу да се погребат мртвите.

Зад мене возбудено дишеше куќата од која излегов.

Откако ќе им ја исцеди и последната капка сила, само повиканата господарка на светот ни ги враќа, остарени и немоќни, вакви какви што сме сите ние, каков што сум и јас.

Еднаш една мачка ја збрка меѓу куќата од Богдан и плевната и ѝ го загради тесниот простор меѓу двата ѕида да не може да излезе.

Куќите од двете страни на улиците беа морничаво неподвижни во муграта.

Тој сега сакаше да раскаже како живеел и што видел во туѓина и што донел во куферите оставени во опустената куќа од која отиде пред неколку години преку мориња кон непознати земји да ја пресметува во себе големината на планетата.

Стварноста ја сочинуваа застојани градови во распаѓање, низ кои потхранети луѓе шлапкаа во чевли што пропуштаат, живееја во закрпени куќи од деветнаесетиот век кои постојано смрдеа на зелка и на нужник.

Отсекогаш ли беа тука овие видици од црвоточни куќи од деветнаесеттиот век, со ѕидови потпрени со искосени греди, со прозорци закрпени со картони и со покриви од 'рѓосана тенекија, со смешни дворни ѕидови накривени на сите страни ?

Сега пријателите и роднините што го подржуваа Танаил во спорот, му доаѓаа на Танаил на честитање. Сега куќата од Танаил се веселеше.

Фонче откако ја прегледа куќата од Китан, вртејќи ја главата како да не верува дека ова е случено со неа, во тужбата наведе дека куќата е оддалечена 150-200 метри од каменоломот; дека кога ја изградил Китан, тужениот Танаил, не вадел камења со експлозив, ами рачно; дека од тие експлозиви куќата добила пукнатини кои со време сѐ повеќе се шират и дека се заканува опасност куќата да се урне; куќата кога ја изградил немала никакви пукнатини, а за тоа можат да посведочат мајсторите што ја граделе; и затоа бара од судот веднаш да му забрани на тужениот Танаил да употребува експлозив и преку вешто лице да направи увид на штетата на куќата и да му ја плати на тужителот.

Полковниците одеа по кметот и учителот и се загледуваа во оние куќи кои беа обележани со црни знаци - чумини точки останати од времето на војните кога се обележуваа заразените куќи од чума.

I Куќите од селото се раштркани која каде: едни крај езерото, други крај реката што слегува од планината и тече низ селото; реката е суводолица: лете коритото е празно, исушено, како оглодана риба; во пролет и есен водата надојдува, плави, луничи, бучи преполнувајќи го коритото и влечкајќи со себе сѐ што ќе најде по патот, се разлева, ги подлокува трапчињата, сокаците, ги урива мостињата и плитарите од плевни и кошари и ги влечка со себе растурајќи ги во езерото каде што се влива; луѓето трчаат по реката и си ги собираат во езерото однесените работи: греди, штици, каци, ношви, буриња, кошови, сандаци, и по некоја живинка што не се удавила; вртат со чамци, ги собираат или ги туркаат кон брегот.

Танаил со жена му и син му со ифрит во душата гледаа кон куќата од Китан - кои луѓе му влегуваат да му честитаат.

Се исполнила куќата од селани, повеќе стари, и секој му велел: „Добре дошол, Аџи Силјане, добре дошол Аџи Силјане.“

-„Море не ви кажувам, бре браќа, приказни, им рекол Силјан, ами ви кажувам вистинско сторење и патување мое, и преѓе ви кажав и сега ви кажувам оти штрк бев и во штркова земја бев, две лета тамошни сум работил полска работа во куќата од штрковите наши што се на нашава куќа.

Луман сега заведе вергија: месечно, рече, секоја куќа од вашето село ќе ми дава по лира, наесен на секои сто брави, овци и кози сакам по пет за мене и десет ока сирење, а за пролет секоја куќа нека ми чува по руно волна, тие што имаат по дваесет овци повеќе – по пет.

1. суша Шарите на желкината кора на земјата немо лежат во грмушките на сонот а под спарушените и глуви усни на мостовите времето носи на грб мали куќи од мов па ги рони за да ги изгради пак на своите крупни рамена без одмор времето се носи себеси

Се доближувам до куќата од кумата, а гледам сите прозорци светат.