ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Таа најјасно дојде до израз во епитетите, всушност пцостите со кои го нарекуваше Бабиќ. Dorfkaiser, балкански Trottel, идиот итн.

Во конкретниов случај тој страв го нашол својот израз во, како што и самиот збор вели, стравопочитта спрема институцијата професор, како инстанца на авторитет, кон која студентите се однесуваат исто онолку недискутабилно како што, како општествени субјекти, се однесуваат и кон другите општествени и политички институции.

Сепак сета таа случка остави длабока трага во неговата душа, подлабока од засекот на корбачот преку грбот, ги збрка сосем некои негови тврди претстави за човештината, раздвижи различни чувства, а особено го потстакне чувството на револт, кое не можеше да не си најде и надворешен израз во вид на извесна акција.

Оттука не ни е веќе тешко да заклучиме дека во овие филмови вистинскиот трагичен јунак е остарениот, галантен, но „виновен”, „негативен” татковски лик - мора до крај да бидеме заслепени со холивудската идеологија (што Хичкок тука успешно ја минира), ако не забележиме дека и Дописникот и Озлогласената се изградени на контрастот меѓу „негативниот јунак”, кој е во суштина единствената човечки привлечна личност, и „позитивниот јунак”, кој е сосема банален лик - а во тој контраст секако не ни е тешко да ги препознаеме спротивностите меѓу поединецот на „автономната” етика и „хетерономниот”, „кон другите насочен” поединец.

„Како што можете да видите, MacGuffin е всушност баш ништо.” MacGuffin значи одговара точно на она што во Лакановата теорија настапува како objet petit a, објект - причина за желбата, што само претставува „позитивизација на ништожноста”: чисто причинување, чијашто „реалност” е само во интерсубјективноста, во тоа што го поттикнува случувањето меѓу субјектите, празно место што делува како причина за желбата и е како такво ретроактивно воспоставено од желбата. (Кога сме веќе кај тоа, таа темелна логика на MacGuffin доаѓа уште појасно до израз во друга верзија на истата приказна: „Што има во пакетот на полицата?“

Таа недоверба сега можеме да ја поставиме во посоодветен контекст: се работи за недоверба на стариот, субјективно и линеарно мислечки човек, што е свесен за историјата, кон новиот, што доаѓа до израз во алтернативните светови, што не можеме да ги опфатиме со наследените категории, како што се „објективно“ стварно или „симулација“.

Таа ја подигна главата и ме погледа со таков израз во очите кој ме вкамени. Но веќе имав започнато.

Имено, ова што следува претставува опис на тие девет изрази во нивната врска со филмот, со Дишановото oeuvre, и во врска со францускиот јазик како целина.

Строгата посебност на творечкиот израз во сите уметнички области – издели: „музичко писмо“, „ликовно писмо“, „филмско писмо“, „поетско писмо“...

Ова особено доаѓа до израз во едно писмо што Дишан ѝ го испратил во 1957 на Американската федерација за уметност од Хјустон: „Гледачот го доведува делото во контакт со надворешниот свет преку своето дешифрирање и интерпретирање на неговите внатрешни квалитети и“, вели тој, „допринесува во креативниот чин“.

А и самиот уметник допринесол во конфузијата околу неговите дела, изјавувајќи дека интерпретацијата на секое негово дело треба да се смета за интегрален дел од самото дело.

И како тоа внатрешниот живот на машката хомосексуалност што има израз во општопознатата страсна приврзаност на геј-мажите кон бродвејскиот мјузикл сега изгледа толку чудно, па и чудовишно, во очите на современите геј-мажи, без разлика дали се преживеани од претстоунволската ера или релативно скорешни производи на постоунволската ера или и едното и другото?

Само естетска форма која е толку лукава, итра и настрана како бродвејскиот мјузикл можела да ѝ даде толку силен и трогателен израз во еден, инаку, душмански свет.

Молежливиот израз во очите на непознатиот ме натера да застанам.

97. Израз во рускиот јазик: против својата желба, со тешко срце, со страв.

Станува евидентна, дури и за еден млад ум, во цивилниот живот недоволно нагласената поделба која наоѓа јасен израз во војничката дистинкција помеѓу „офицер“ и „човек“.

Но после многу години на борба со проблемот како точно тоа да се стори, Витгенштајн дошол до заклучокот дека врската меѓу реалниот свет и неговиот израз во јазикот не може да се „искаже“ со јазик: таа може само да се „покаже“.

Последното што го најдов испишано од некоја книга, како потсетник за нешто, не сум знаела за што во тој тогашен момент, беше: “... недостигот на лична смисла и суштина го добива својот најсилен израз во едно судбоносно осакатување на животното чувство, на едноставниот секојдневен живот во неговата повеќеслојна и раскошна целина“.

Но, срцето престануваше да ѝ чука кога ќе помислеше на неговиот израз во очите, на лицето, сега пред малку...

Избезумен израз во нив. Неисчешлана црна коса.

Хелвиг ја погледна. По изразот во тој негов поглед, Марија виде дека тој сфати што се содржи во таа нејзина реченица. Таа нејзина воздишка...

Сега тестото го месеше со многу побавни движења, но со истиот среќен израз во лицето од времето кога бевме сите заедно.

Зашто, додека морничавевме од уфрлање вулгарни изрази во беседите - свечените, судбените, великодостојните - додека се противевме на облиците незауздана, сладострасна и мекоплотна речитост нашиот јазик неодложно умираше а нивниот се создаваше, рајскиот!

„Ништо, ништо!“ „Ох, но...“ прошепоти Маргот со беспомошен израз во очите.

Трча по рововите, копа со шепите, ги гледа со накривена глава и со прашалнички израз во очите н кога никој не му прозборува, налутено лае. Внесува смеа, ги расположува.

Друг пат ми рече да насликам крави, “знаеш, тие се така прекрасно пасторални и претставуваат потполно траен израз во историјата на уметноста”. (Иван, инаку, знаеше вака да паѓа во несвест).

На 14 јуни 1986 Борхес почина во Женева, каде што е и погребан.

За време на последните години на војната го завршува лицејот и заминува за шпанија; под влијание на тогашните “ултраисти” (кои, заедно со некои други, пред повеќе од пола столетие одредени историчари на хиспанската литература ќе ги опфатат како “постмодернисти”, што била прва употреба на овој израз во книжевната историја), ги пишува и објавува првите песни.

Потоа следат: Истражувања, Месечина преку патот (1925), Обемот на мојата надеж (1926), Јазикот на Аргентинците (1928), Бележницата “Сан Мартин” (1929), Еваристо Кариего (1930), Расправа (1932), Општа повест на срамот (1935), Историја на вечноста (1936), Класична антологија на аргентинската литература (1937), Антологија на фантастичната литература (1940), Градина со патеки што се разгрануваат (1941), шест проблеми за дон Исидор Пароди (1942), Измислици (1944), Узорна смрт (1945), Ново побивање на времето (1947), Алеф (1948), Видови литература за гаучосите (1950), Стари германски литератури (1951), Други истражувања (1952), Приручник на фантастична зоологија (1957), Маседонио Фернандез, Музеј, Создавач (1960), Други, исти (1964), За шест жици (1965), Хрониките на Бастос Домека, Увод во северноамериканската литература (1967), Книга на измислени суштества (1968), Пофалба на сенката (1969), Бродиевиот извештај (1970), Конгрес (1971), Златото на тигровите (1972), Книга од песок (1975), Длабока ружа (1975), железна паричка, што е Будизам? (1976), Историја на ноќта (1977), Кратка Англосаксонска антологија (1978), Борхес во збор (1979), Седум вечери (1980), шифра (1981), 25 август 1983, Девет есеи за Данте (1982), Атлас, okno.mk | Margina #32-33 [1996] 204 Завереници (1985).

Во 1921-та се враќа во Аргентина и со татковска помош 1923-та ја печати својата прва книга, збирката песни Одушевеност од Буенос Аирес.

Су, со погледот кренат нагоре, со дланките стегнати врз шанкот, го повтори изразот во себе шепотејќи со усните, откривајќи ја убавата низа заби во устата од коишто Едо не можеше да го тргне погледот и потоа се вдаде во Еда: „Што ќе порачате?“ го праша по нашински Еда, а не Марка, како да ќе го чести.