ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Извршител на мобинг може да биде едно или повеќе лица со негативно однесување – без оглед на нивното својство [на пример, тоа може да биде работодавачот како физичко лице, одговорното лице т.е. претпоставениот шеф, раководител или директор или, пак, друг работник т.е „колега“ на вработениот] (в. чл. 9-а, ст.3-4 од ЗРО).

Исти одредби важат и за забраната и ограничувањето на правото на штрајк, со таа разлика што не е наведена забраната за штрајк во полицијата при кризна состојба (чл. 108, ЗП).

Во случај на судски спор, кога е постапено спротивно на забраната за мобинг, товарот на докажувањето паѓа на поединец или група против кој е поведен спорот.

Татко ми, како непартиец, знаеше дека ако купи коза прв би бил на удар, доколку дојде од власта строгата забрана за чување кози.

Во својот извештај Еванс посебно ќе ја потенцира убеденоста на „поголемиот дел од Славо-Македонците дека една од основните цели на Британија е да го врати кралот на Хелените, а кралот за нив значи Метаксас, со неговата забрана за кози и словенски јазик, просветителска практика, како казните, затворањето, рициново масло и прогонство во Бугарија“.

Амандманот XXXIX предвидува надлежност на Уставниот суд да решава по уставна тужба поднесена од физичко или од правно лице, изјавена против поединечен акт или дејствие на државен орган, единица на локалната самоуправа или носител на јавни овластувања со кои му се повредуваат слободите и правата на човекот и граѓанинот, и тоа: еднаквоста на граѓанинот во слободите и правата независно од полот, расата, бојата на кожата, националното и социјалното потекло, политичкото и верското убедување, имотната и општествена положба, правото на живот, забраната за мачење, на нечовечко или понижувачко однесување, на казнување и на присилна работа, правото на слободата на човекот, правото на презумпција на невиност и фер судење, слободата на уверувањето, совеста, мислата и јавното изразување на мислата, слободата на говорот, јавниот настап, јавното информирање, слободното основање на институции за јавно информирање, слободата и неповредливоста на писмата и на сите други облици на комуникација, сигурноста и тајноста на личните податоци, слободата на вероисповеста, слободата на здружување, правото на собирање и изразување јавен протест, почитувањето и заштитата на приватноста на личниот и семеен живот, на достоинството и угледот, неповредливоста на домот, како и правото на слободно движење, кога се исцрпени или не се предвидени други домашни редовни правни лекови за нивна заштита.

Забраната за вршење на работа, доколку работодавачот не ја плати глобата (во предвидениот рок) или не заснова работен однос со затечените лица, се намали од 60 на 15 дена, а за ваквото противправно поведение инспекторот на трудот поднесува барање за поведување на прекршочна постапка.

Дојде до драстично намалување на забраната за вршење на работа од 1-5 години на само 30 дена(!) за работодавачот кој во рок од две години го повтори прекршочното поведение и кај него се затекне лице кое нема засновано работен однос, а надлежниот инспектор на труд, за овој прекршок поднесува барање за поведување на прекршочна постапка (чл. 39 од ЗИДЗРО/септ.10).

Станува збор за забраната за пушењето на јавни места.

- Зборуваш ли за забраната за купување на алкохол после 19 часот?

Другиот ден повторно облекуваа лош кафеавкаст костум и мораа да се задоволат со издавање на забрана за користење на масите за пинг-понг од страна на класно несвесната младина.

(Вака, всушност изгледаше законот за време на прохибицијата, забраната на алкохол во Соединетите Држави, која беше на сила од 1920 до 1933.)

Постои цела низа начини како би можел да се организира легалниот пазар.

Укинувањето на кривичното гонење би ја зачувало законската забрана за уживање на дрога со што веројатно донекаде би се обесхрабрила побарувачката, додека луѓето што се загрозуваат само себеси не би се апселе. Со тоа би се намалило оптоварувањето на полицијата и би се снижиле трошоците за издржување на затворот.

Наведуваме шест главни можности: Легализација на помалку опасните дроги. - Откажување од кривичното гонење наместо потполна легализација. - Издавање дрога на лекарска рецепта. - Продавање дрога во државните продавници, како што во некои земји се продава алкохол. -Продавање дрога во приватни продавници, со извесни ограничувања како што се забраните за продажба на малолетници и продажбата со помош на автомати. - Дозвола за продажба без какво и да е ограничување.

Како и многу други приврзаници на легализацијата на тешките дроги, Бендоу постојано, иако без докази, повторува дека поголемо зло претставуваат проблемите кои произлегуваат од забраната за уживање дроги, отколку од самата нивна употреба. Таквиот став ми се чини многу наивен.

Клучниот проблем во врска со легализацијата (која се содржи во тоа што нејзините заговорници ги предвидуваат можните негативни последици, а ги преувеличуваат можните позитивни), претставува тоа што легализацијата на продажба на тешки дроги неминовно би довела до зголемување на потрошувачката, а што најскапо би го платиле најсиромашните и најзагрозените општествени слоеви.

Ги видов и модрите рани од приборот за јадење, забраните за непрактични вљубувања, прередувањата на Тетките со сини измастени пликоа во долги редици пред поштата, натоварувањата на Бабите со тешки товари врз корпата.

Ја спојуваа забраната за убивање жени (иако ги убивале и ги продавале на макрои) со безочните ритуални верски молитви на својата божица, за добар ајдучки лов во злато и рупии.

Но, покрај ова, во 2005 година за прв пат е воведена и можноста оној работодавач кој двапати сторил една иста повреда за која му е изречена забрана за работа, да може да си ја откупи т.е. да ја замени со паричен надомест во износ од 150.000 ден. – по доставување на доказ дека средствата ги уплатил на сметка на Буџетот на РМ (чл. 259, ЗРО/05)!?

Со третото дополнување на ЗРО (2005), она од септември 2009, се воведе уште и стриктна забрана за секаков вид психичко вознемирување на работно место – мобинг.

А, во овој контекст, би било умесно да ги споменеме и новите одредби коишто, за прв пат, предвидуваат обврска за чување на деловна тајна од страна на работникот (т.н. забрана на „инасајдерство“ – чл. 35, ЗРО/05); како и забрана за конкурентско дејствување, која може да се јави во два вида: како законска забрана (т.н.„конкурентска забрана“ – чл. 36, ЗРО/05) и како договорна забрана (т.н. „конкурентска клаузула“ – чл. 37-39, ЗРО/05); в) договор за дополнително работење кај друг работодавач (т.н. „дополнителна дејност“) – кој, за разлика од претходниот, го склучува работник кој работи со полно, а не со скратено работно време, со друг работодавач.

Од друга страна, за време на ВМРО ДПМНЕ, намалено е максималното законско траење на прекувремената работа од 10 на 8 часа неделно и воведена е забрана за психолошко вознемирување на работното место.

Понатаму, законот од 1993 година вклучи одредба со која покрај забраната за исплата на плати од дневен пазар, како и исплата на плати и други надоместоци на плати во бонови и натура, ја прошири оваа забрана и за исплата на дивидендите (чл. 11, ЗИППРМ/93), а во законот ја вклучи и регулира исплатата на пензиите (чл. 6). 4.

Нужно беше да се интервенира и кај правната заштита, па така се предвиде дека, во случај на спор, кога е постапено спротивно на забраната за мобинг, товарот на докажувањето паѓа на поединецот или на групата против кои е поведен спор за вршење на мобинг, освен ако овие докажат дека различниот третман е направен поради претходно споменатите законски категории на лица кои се третираат како „исклучоци од забраната за дискриминација“.

Ама ја прикажаа и онаа друга страна на тоа време: ловот на црвени вештерки, ноќните акции на Кју-Клукс-Клан, конзервативните отпори кон новите уметнички движења, едукативните филмови во кои се опоменува младината на опасностите на новата музика, забраните за носење рокабили-фризури и подвртени фармерки по училиштата...