ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Имаше во тој нејзин гест, во таа забрана да читам љубовни песни, нејзе посветени (а сепак анонимни, оти во ниедна песна што ѝ ја испратив јас не ѝ го споменував името, и таа добро го знаеше тоа), имаше велам, нешто нечовечко, нешто политичко, оти не можеш никому, со никакви, освен со средства на моќ да му забраниш да ти дава!

Се разбира и нејзе и бев рекол нешто што требаше да значи дека сум зачуден од нејзиното решение да почива токму таму, на тумбата.

Дури и ако сакав не знам дали ќе можев тој нејзин избор, тумбата, да го потхранувам со некои други значења?

Зарем сите вакви постапки не го поткрепуваа оној мој впечаток дека таа го претпочиташе притаениот пат на сенките додека ги водеше своите стравувања низ честакот од дилеми?

Кого требаше да го исплаши или барем замелуши тој нејзин облак на привидувањата?

Накратко, класната, расната, етничката, сексуалната и родовата политика на филмот е прилично ужасна. ‌Тие политички петна, меѓутоа, не го смалуваат естетскиот успех на филмот, особено кога се гледа со правилна дистанција и иронија.

Прифаќањето на Најмила мамичке од страна на машката геј-култура ги поттикнува геј-мажите да ја заземат таа абјектна положба, при што иронично ќе си ја присвоиме, идентификувајќи се со таквата разулавена женственост, истовремено одбивајќи да ја сфатиме буквално – со што ѝ се опираме на склоноста на филмот да ги третира жените како место на некоја чудесна, страшна, демонска другост, како носители на опасна и разорна емоционална претераност која, наводно, им била само ним присушта.

Со други зборови, нема ништо иронично во таа иронија: таа, како што тоа си оди со иронијата, е сосема сериозна.

Барем за машката култура, вистинската политика на филмот лежи во неговата естетика: неговиот стил го надминува она што го пренесува неговата видлива порака.

Ниту, пак, се обидуваше да имитира дрег-кралица кога ја прикажуваше Крафорд, дури ни кога таа нејзина кабуки шминка ѝ го претвори лицето во нешто како маска, ни кога вулканските ерупции на бес, самосожалување, очај и емоционална потреба по правило создаваа толку бизарен и толку недостоинствен телесен израз, што да биде неусогласена со конвенционалното женско отелотворение. Ѝ се оставило на машката геј-култура да ја усвои таа нејзина изведба и ни се оставило да си го запоседнеме за себе тој нејзин спектакуларен неуспех да го додржи сериозниот, моралистички приказ на една длабоко растроена и дисфункционална жена.

Џоан Крафорд сосема доминира со видното поле, а секој нејзин зрачец чувство – незаборавно забележан со беспрекорната глума, со мајсторското осветлување на нејзиното лице и на тој нејзин дивен тен и со сјајните камера и монтажа – веднаш и речовито му се телеграфира на гледачот.

Феј Данавеј, од друга страна, не е дрег-кралица.

ФЕЗЛИЕВ: (Ја гледа. Отспрвин не ја разбира, но кога ќе ја открие нејзината намера и уште повеќе јаловоста на тој нејзин обид, тој ѝ се обрнува веќе мирно и смирувачки.)

Го гледаа како се слеа со полето, како потона во таа ноќ, како се спушти и над него тој нејзин плашт од сината месечина; гледаа кон таму се додека беше возможно да се забележи барем некое најмало движење на она место, каде што се искри од нивните погледи во темното зеленило, а после сите молчејќи се враќаа во своите легла, изморена и претепани.

Управничката на градинката нѐ начека во занималната како се гушкаме, а тој нејзин прекор беше причина мојата прва голема љубов да пукне како балон од сапуница.

Се исплаши ли тој од тој нејзин предлог?

И на сликата ѝ се гледа тој нејзин - душолик: зрачи од него нејзината душа.

Одеше по тој нејзин мирис како дивеч по женка и уживаше во нејзиното бело, како млеко тело, кое многу години не видело сонце и кое сега, ослободувајќи се од панталоните и кучешкото елече на себе, го откриваше сиот свој раскош.

И тој нејзин јасминов мирис сега почесто се мешаше со мирисот на неговото тело што му избиваше од мишките како кај мажјаците при парење.

Од каде можеше судијата да знае во какви услови беше доведена во семејството на тој нејзин маж?

Подоцна, вечерта, ѝ ги галев рацете сè додека не се појави месечината.

Беше подзастаната. Оставаше впечаток дека всушност си ги набројува тие свои предности, а јас, уверен во ваквите нејзини размисли, всушност само ѝ помагав во разлиструвањето на тој нејзин тефтер.

Никогаш не ѝ го простив тој нејзин каприц да се покажува.

Да ги движи нозете надвор од оние крпички што одвај ја прекриваа.

- Секогаш истото! - гласеше тој нејзин излив од далечните темнини: - Кога ќе го сторам тој чекор за кој сум сигурна дека нè приближува наеднаш забележувам дека токму тој нè оддалечил.

Ми помагаше лицето на Катерина. Навистина си вообразував дека нејзино лице е читлива книга!

Таа ме одведе во нејзината соба, го отвори црното тефтерче и ми прочита неколку куси реченици нашкрабани со тој нејзин неразбирлив ракопис.

Јас се восхитив од тој нејзин Љубе-Шеќер.

- Договорено, - се насмеа таа, ја крена главата, погледнувајќи ме право в очи со тој нејзин прекрасен син поглед.

Тета од болести ужасно се плаши, а татко ми има обичај да ѝ рече дека тој нејзин страв е „чиста патологија“.

- Немој Веданче, немој мило, - ме прекори Тета со тој нејзин мек и пријатен глас кој, иако не наредува, не може да не се послуша.

Ми објаснуваше дека тој нејзин маж нема да се врати, па таа останала сама со децата и не сака ни да го види веќе, а камоли да живее повторно со него.

Потем во еден момент го сврте погледот кон него, погледите им се сретнаа, Едо стана свесен за сјајно пепелавата боја на незините очи и се најде во тој нејзин поглед како врз бездна во чии безпределни длабини тонењето е неизбежно...

Сепак чиниш Су подобро го знаеше неговиот јазик одошто тој нејзиниот.

Пелагија, доејќи ја малечката Пелагија само се насмевнуваше и од тој нејзин насмев темникавата одајка стануваше посветла.

Тој нејзин наклон кон жените и јас малку го забележав, ама уште не ми се верува.

Еден понеделник, на неколку дена пред почнувањето на тој нејзин Кански фестивал таа се врати од работа, се пресоблече и седна на троседот во дневната на кој јас се бев испружила гледајќи цртани филмови.

- Престанете и двајцата и кажете ми веќе еднаш што се случило!

- Е, сега претеравте – згрме страшно со тој нејзин глас од кој, кога е навистина многу лута, коските ми се стресуваат.

Не дозволува никој да и го допре тој нејзин „свет”, а секој предмет има своја приказна или историја, со која е поврзан.

Не забележав ништо необично во нејзиното однесување.

- Види каде го имам ставено твојот прстен? Во моето руско скровиште!

Ми се чини дека ако нешто ѝ е важно во животот тоа се тие нејзини слики и цртежи, тој нејзин волшебно возбудлив свет во кој таа е вистински господар.

За среќа се покажа дека Фрањо не бил заинтересиран за нејзината уметност, па откако се уверивме во тоа, повторно се вративме на претходната тема. Темата Мартин.