Колокации | Дигитален речник на македонскиот јазик

Секој се труди да се идентификува со околината која го опкружува, па доколку не најде своја рамка, останува сам како независна планета.

„Ветришта“ од Радојка Трајанова (2008)

Тие мудри суштества кои молкум лазат покрај нашите нозе, така незабележливо, се трудат да опстојат во сенката на стопанот што го одбрале...

„Ветришта“ од Радојка Трајанова (2008)

Мајчинството на мајката Македонија ли нѐ мачеше, што некој нѐ и го признаваа за достојно, па со непочит кон него, се трудеа и најмногу што можат да го доведадат до презир?

„Ветришта“ од Радојка Трајанова (2008)

Една продавачка, жена која цел живот се трудела да ја забележам, ронејќи солзи, со усните сензуално потечени, ми вели: - А не, - ми вели. – Сите ние за него бесплатно делиме цвеќе и свеќи.

„Балканска книга на умрените“ од Мето Јовановски (1992)

И плачам. Ронам едни солзи изобилни и толку слатко горешти што се трудам уште посилно да плачам.

„Балканска книга на умрените“ од Мето Јовановски (1992)

Почнаа и нашите женски разговори. И децата и постарите жени се трудеа да ме имаат покрај себе. Едноставно, им беше убаво со мене.

„Бунар“ од Димитар Башевски (2001)

Излегува спокојно и раскошно го огрева светот кој се труди да го стокми својот план за денот.

„Бунар“ од Димитар Башевски (2001)

И му остана тага на душата и неисполнета желба, што потоа во животот непрекинато се трудеше да ја исполни.

„Бунар“ од Димитар Башевски (2001)

Човек, вели, има само три можности за проценка на човечкиот живот: проучувањето на самиот себе, најтежок и најопасен, но и најплоден метод; набљудувањето на луѓето кои се трудат да ги скријат од нас своите тајни или да нѐ убедат да поверуваме дека ги имаат; и книгите, со претпоставените заблуди што се јавуваат меѓу редовите.

„Бунар“ од Димитар Башевски (2001)

Се обидувам, обратно, да заземам поза на недопирлив, но колку повеќе се трудам, толку е позалудно.

„Бунар“ од Димитар Башевски (2001)

Треба да се сфати, ѝ пишав во едно писмо на Агна, дека јас не се трудам за себе, туку за сите на кои им треба и вода и поука.

„Бунар“ од Димитар Башевски (2001)

„Според тоа, кога ќе стигне и, штом ја сфатиш целта, содржината и прописите на мојот царски указ, да работиш и да постапуваш врз основа на изложеното, да вложиш многу напор да стапи во сила мојата висока наредба и да се трудиш на споменатата раја да не ѝ се прави неправда и да не ѝ се додева.

„Бунар“ од Димитар Башевски (2001)

Секогаш сум влегувал со одважност, дури, богами, кога ќе влезев, не ни ги забележував поединечно. Не се трудев. Тие ме забележуваа. Тоа беше важно.

„Бунар“ од Димитар Башевски (2001)

„Се трудам да се подготвам и, штом ќе биде можно, ќе ти се придружам.

„Бунар“ од Димитар Башевски (2001)

Се трудев, но не ми беше полесно.

„Бунар“ од Димитар Башевски (2001)

Но јас ќе згрешев ако Владета го примев како „надри“, бидејќи од сето што го кажуваше и што особено можев да го заклучам подоцна, тој навистина се трудеше да прави споредби и да користи, што би рекле историчарите, повеќе извори.

„Бунар“ од Димитар Башевски (2001)

Таа мистериозна игра, која јас така почнав да ја нарекувам, продолжуваше да трае сѐ до крајот на работниот ден и многу често ми пречеше во работата, особено кога се трудев да се задлабочам во нешто.

„Вител во Витлеем“ од Марта Маркоска (2010)

Не се работи повеќе за индустриски, тешки машини, кои се (беа) објекти на насилство за време на штрајкови и кои, на крајот од едноличната „работа”, налутено ги исклучуваш, ги туркаш од себе и се трудиш веднаш да ги заборавиш; твоето слободно време започнува на другата страна од нивниот работен делокруг.

„МАРГИНА бр. 15-16“ (1995)

Се трудам да го заслужам тој леб.

„МАРГИНА бр. 15-16“ (1995)

Претставата се трудев да ја догледам, зашто очекував нешто понеобично да се случи, но тоа не стана, освен што сѐ повеќе, со сите свои интими на најчувствителното човечко катче, се разголуваше преразголеното човечко тело и анимализмот на снагата.

„Патувања“ од Никола Кирков (1982)

Изгледа дека тие со векови заедно се граделе, заедно растеле, зашто и денес катедралата се чува грижливо за да не ја нагризе забот на времето и луѓето се трудат да ѝ ја зачуваат нејзината младост.

„Патувања“ од Никола Кирков (1982)

„Да, тој е добар, тој се труди, гледам оти имате успех во науката и ми е мило, и ми е мило”, вели кметскиот, се поклонува и се усмевнува со гнилите заби.

„Послание“ од Блаже Конески (2008)

- Тоа ми е многу мило, дека се трудите, - рече кметскиот и мавна енергично со глава.

„Послание“ од Блаже Конески (2008)

Се трудев ракописот да биде како од Јолета, зашто тој. . .

„Дружината Братско стебло“ од Јован Стрезовски (1967)

Наставникот по фискултура имаше двојна улога: и тренер и судија. Се трудеше да биде справедлив.

„Клучарчиња“ од Бистрица Миркуловска (1992)

„Е, да знаеш, овојпат има!“ нервозно извика.

„Клучарчиња“ од Бистрица Миркуловска (1992)

Меѓу нас нема тајни... “ го запраша Дејко, ама Љупчо му го пресече зборот:

„Клучарчиња“ од Бистрица Миркуловска (1992)

Словенските андарти се борат со поголема храброст отколку нивните грчки другари и словенските селани се помалку зборливи и повеќе искрени отколку Грците. Но јас се трудам да го прикријам ова мое лично чувство“.35

„Британските воени мисии во Македонија (1942-1945)“ од Тодор Чепреганов (2001)

Залудно се трудеше да ја ослободи од тие авети, - да ја ослободи од чувството на човек кој залутал во страшна, непреодна пустина, каде што се секнати сите извори, изгубени секакви надежи... Залудно...

„Бојана и прстенот“ од Иван Точко (1959)

Сѐ си има своја памет, свој ред, сѐ се труди да порасне, да се зачува, да остави семе, да остарее. И билка, и дрво, и животно.

„Бојан“ од Глигор Поповски (1973)

Прво слушна силно, непрекинливо кашлање, потоа го виде дедо Иван како седи крај распламтеното огниште и се труди да ја смири кашлицата.

„Бојан“ од Глигор Поповски (1973)

Тоа полека му мина во страст, во навика, па дедо му Димо, ценејќи ја и почитувајќи ја таа убава навика, се трудеше средната греда од таванот во тремот, секогаш да биде слободна.

„Бојан“ од Глигор Поповски (1973)

Како и да е, потиснувајќи ја болката од разделбата со тоа што се трудеше да се убеди дека сето тоа е природно, за разлика од жена му која како мајка ја преживуваше разделбата како доилка што одбила рулче од боска, Гого продолжуваше да слика (зашто ништо друго и не умееше) следејќи го својот темперамент со истиот нагон и снага.

„Синовски татковци“ од Димитар Солев (2006)

Кога му се приближи на половина метар, позиционирано некако отстрана, одеднаш и понатаму не тргајќи го погледот од него, како да се трудеше да има некој сервилен однос кон гостинот.

„Човекот во сина облека“ од Мето Јовановски (2011)

Така и би: се отстранив навреме од патот на Писмородецот, и се трудев со ништо да не го разгневувам; а кога Филозофот седнуваше на столчето крај логотетот, јас помислив дека можеби е време и јас да кажам нешто, во наша одбрана.

„Папокот на светот“ од Венко Андоновски (2000)

Беа сиромашни: Земанек се трудеше и да работи (покрај училиштето), па често одеше да помага во една кафеана; му даваа по некој денар, а тој беше вреден и со ноќи остануваше на работа.

„Папокот на светот“ од Венко Андоновски (2000)

Збровите со кои се трудеше да ме одбраниш умни ти беа, батка, и добро обмислени.: „Афериве што се обидуваме да му ги припишеме на наш Боге, тврдам јас, се обични скалила од чад по кои се обидува неговото машко его да се покачи повисоко од другите.

„Синот“ од Србо Ивановски (2006)

Оттука и бесмисленоста на сите прашања околу некакви намери што се труди да ми ги прикачи иследникот.

„Синот“ од Србо Ивановски (2006)

Но како, и со кои зборови овие размисли ги имам пренесено на хартија?

„Синот“ од Србо Ивановски (2006)

„Ах, не знам. Најдобро е да бидат по оној друг редослед, како во моментот на случувањето. А во тоа ќе ви помагаат како и досега моите потпрашања", настојува тој.“

„Синот“ од Србо Ивановски (2006)

Му велам: „Другар иследник, дали смеам да ги изнесувам размислите по оној редослед по кој ми доаѓаат на ум во овој момент?“

„Синот“ од Србо Ивановски (2006)

Всушност тој ги препрочитува моите недоизречени искази што лично тој ги има дотерувано и сега се труди да ги престори во вистини.

„Синот“ од Србо Ивановски (2006)

Според вашите реакции, другари, во оваа намера нашиот Боге успеал!“

„Синот“ од Србо Ивановски (2006)

Така некако веројатно течеле моите размисли и при вчерашното испитување.

„Синот“ од Србо Ивановски (2006)

Ете затоа дедо Гога се трудеше да ја фати рибата.

„Маслинови гранчиња“ од Глигор Поповски (1999)

Професорот не можеше да ме разбере но и не се трудеше да го дочека мојот одговор.

„Улица“ од Славко Јаневски (1951)

А не се ни трудев да си ги научам студентите како да ја изговорат репликата, се разбира – предметот не ми беше геј- верзија ниту на Пигмалион ниту на Мојата красна леди и не бев некој геј- професор Хенри Хигинс, што зел да ги учи разните Елизи Дулитл од Ен Арбор како да му дораснат на геј- кругот – иако на крајот предавав за карикатурата и се трудев да ги изведам нејзините импликации, како што правам и тука. ‌А какви се тие импликации?

„Како да се биде геј“ од Дејвид Халперин (2019)

Сепак, би ми било навистина многу драго ако успеа да сфатиш дека не бевме ниту деспоти, ниту ненаситни посесивци, туку дека се трудевме да ти овозможиме најдобри услови за безгрижен, самостоен развиток, да ти всадиме широки и хумани погледи кон светот, да ти дадеме скапоцени совети за што побезболно да ги минеш младешките кризи.

„Слово за змијата“ од Александар Прокопиев (1992)

Новаковиќ се трудеше да биде близок и до македонските национални дејци за да може да ги искористи за целите на српската политика и пропаганда, па се среќаваше и со Мисирков.

„За македонцките работи“ од Крсте Петков Мисирков (1903)

Да работи и да се труди може човек и при постеснети политички услови.

„За македонцките работи“ од Крсте Петков Мисирков (1903)

24. Проучувањето на архивската документација и тогашниот дневен и периодичен печат наполно ја потврдува Мисирковата мисла: на ТМОРО во странство и се даваше главно “бугарска” боја, иако поголемиот дел од македонските раководители упорно се трудеа да го оспорат тоа. 25.

„За македонцките работи“ од Крсте Петков Мисирков (1903)

Лично се трудам, каде што можам, некој пак да не ги прилагоди, да не ги смести пак во подрачјето на битието.

„МАРГИНА бр. 1“ (1994)

Имено, во денот кога ги сумиравме резултатите од творечката актива во изминатата година и кога поради тоа што годината ја прогласивме за успешна - славевме, ми пријде еден актер на драма, очевидно вознемирен. (За таквите луѓе Жан Пол Сартр во романот „Тегобност“ има напишано: „Имаше некоја особена злоба која паѓаше в очи и која не можеше да ја сокрие колку и да се трудеше“.) Гледаше во чашата со вино што ја држеше во раката додека ми се обраќаше: - Како уметнички директор можеше многу да направиш за мене, ама не направи.

„Календар за годините што поминале“ од Трајче Кацаров (2012)

После перцепцијата на претставата, сфатив дека режисерот и не морал многу да се труди околу каузалитетот.

„Календар за годините што поминале“ од Трајче Кацаров (2012)

Ленче си го брише испотеното чело, зашто кутнала шест стебла и се труди да пресметне уште колку ѝ останале.

„Градинче“ од Бистрица Миркуловска (1962)

Секогаш се трудеше во секоја од нив да го стави токму она, по што беше посегната таа, а многу често притоа знаеше да забележи дека всушност и тој има едни две сосема исти како оние раце, тоа беше добро видливо секогаш, кога ќе ги добереше до нивните раце што бараа, своите, што подаваа, а после мислеше дека е и тој еден многу сличен човек на сите овие луѓе, што му доаѓаа и со кои работеше.

„Белата долина“ од Симон Дракул (1962)

Додека го празнеа овалот пред себе, Јана се трудеше да го планира утрешниот и наредните два дена.

„Последната алка“ од Стојан Арсиќ (2013)

„Каде работиш?“ „Никаде“, му одговарам како од пушка, и веќе не сум исправена, се подвиткувам и се трудам да заличам на некој кој секој први во месецот оди на завод да се пријави, а не морам - и онака по влечките веќе ме изжали човекот.

„И ѓаволот чита пРада“ од Рада Петрушева (2013)

Па се труди и да те опече и да те помести од место барајќи ги твоите колена, за кои, најверојатно, во неговата глава смета дека ти се ерогена зона бр. 1... меѓу другото зашто само тие ти се подоткриенки, разголенки.

„И ѓаволот чита пРада“ од Рада Петрушева (2013)

А јас, извадена од памет, подзамижано се трудам да видам од мојот кревет и секогаш, ама баш секогаш знаев дека Душанка си играла докторка и дека, по своја стручна проценка, си го засилила течењето во системот.

„И ѓаволот чита пРада“ од Рада Петрушева (2013)

А овој, го гледа Ал Пачино по филмовите и се труди да направи микс во едно од Клуни и Бред, лудиот Макс и Силвестер.

„И ѓаволот чита пРада“ од Рада Петрушева (2013)

Некогаш се гребеше на носталгија, поеднипати се трудеше да даде интересни перспективи за некои секојдневни прашања, друг пат во него ќе се исплукаше еден авторитарен систем, каков што, без претензии кон оригиналност, беше политичкиот систем на СФРЈ.

„Филтер Југославија“ од Константин Петровски (2008)

Човекот во склоп со најдобрите јуначки традиции на неговата нација (Ми јунаци ко сиви соколи идемо напред, а Турци ко курве за нама) се труди да стане најдобар војник.

„Филтер Југославија“ од Константин Петровски (2008)

Се трудев до вечерва кога ја видов ноќта во косата на таа што ја напушити топлата постела.

„Кловнови и луѓе“ од Славко Јаневски (1956)

Не те заборавив. Само се трудев да се уверам дека бојата на косата не е сѐ во животот, дека темното злато на `ржта е изместено.

„Кловнови и луѓе“ од Славко Јаневски (1956)

Дури и во оние часови кога наполно згаснува петербуршкото сиво небо и целото чиновничко племе се најало и завршило со ручекот, кој како можел, во сообразност со платата што ја добива и со сопствената желба,  кога сите веќе се одмориле од канцелариското чкрипење, трчање, од својата и туѓата работа и од сѐ она што доброволно, дури и повеќе отколку што е потребно, си го поставува никогаш несмирливиот човек – кога чиновниците брзаат да се препуштат на уживање во преостанатото време: кој, од поиницијативните, брза в театар, кој в град, да го потроши времето за да се изнагледа секакви шапчиња; кој на вечеринка – да го потроши на комплименти на некоја згодна девојка, ѕвезда на неголемиот чиновнички круг; кој, и тоа се случува најчесто, оди едноставно кај сличен на себе на четвртиот или на третиот кат, во две помали соби со претсобје или кујна и со некакви модерни претензии, ламба или некој друг предмет, што чинел големи жртви, лишување од ручеци, од излегувања, – со еден збор, дури и во тоа време, кога сите чиновници се губат по малите станови на своите пријатели за да поиграат бурен вист, сркајќи чај со евтини кекси, повлекувајќи чад од долгите чибуци, раскажувајќи за време на поделбата на картите, некаква интрига што стигнала од високото општество, од коешто никогаш и во никаква состојба рускиот човек не може да се откаже, или, дури кога нема за што да се зборува, прераскажувајќи ја вечната анегдота за командантот, кому дошле да му кажат дека му е потсечена опашката на коњот од споменикот на Фалконе, – со еден збор, дури и тогаш кога сите се трудат да се забавуваат, – Акакиј Акакиевич не ѝ се предаваше на никаква забава.

„Црни овци“ од Катица Ќулавкова (2012)

Впрочем, тој се трудеше да си ја засили значајноста со голем број други средства, имено: го воведе правилото пониските чиновници да го пресретнуваат уште на скалите, кога тој доаѓа на работа; никој да не смее директно да влегува кај него, туку сѐ да тече според најстрог ред: колешскиот регистратор би му реферирал на губернискиот секретар, губернискиот секретар – на титуларниот или, пак, како ќе му дојдеше, на некој друг и, веќе на овој начин, работата да стигне до него.

„Црни овци“ од Катица Ќулавкова (2012)

Не те заборавив. Само се трудев да вечерва кога ја видов ноќта во косата на таа што ја напушти топлата постела.

„Забранета одаја“ од Славко Јаневски (1988)

Не сум тоа јас. Се трудам да се вратам во старата димензија на дух и тело.

„Читај ми ги мислите“ од Ивана Иванова Канго (2012)

Насекаде има куршлуси. Се трудам да воспоставам ред во тој неред.

„Читај ми ги мислите“ од Ивана Иванова Канго (2012)

Зошто тогаш се трудиш да ме измачуваш ? помисли Винстон со моментална горчина.

„1984“ од Џорџ Орвел (1998)

„Се трудам околу тебе Винстоне“, рече тој, „затоа што ти вредиш да се трудам.

„1984“ од Џорџ Орвел (1998)

Некои од нив се занимаваат едноставно со планирање на логистиката за идните војни; други изумуваат сѐ поголеми и поголеми ракетни бомби, сѐ помоќни и помоќни експлозиви и сѐ понепробојна оплата за блиндираните возила; други бараат нови, сѐ посмртоносни гасови или порастворливи отрови, што ќе можат да се произведат во доволно големи количества за да се уништи вегетацијата на цели континенти, или сорти на вируси што ќе предизвикуваат болести, а ќе бидат имуни на сите можни антитела; трети се трудат да произведат возило што ќе си го пробива патот под земјата, како подморницата под водата, или авион што ќе биде исто толку независен од својата база, колку што е бродот на едра; четврти ги истражуваат дури и подалечните можности, како што е фокусирањето на сончевите зраци преку леќи што ќе бидат поставени илјадници километри далеку во вселената, или предизвикувањето на земјотреси и бришечки бранови преку заробување на топлината од земјаното јадро.

„1984“ од Џорџ Орвел (1998)

Ние се трудиме од петни жили - сакаме да направиме незаборавна претстава.

„1984“ од Џорџ Орвел (1998)

„Ти си мислиш“, рече тој, „дека со оглед на нашата намера целосно да те уништиме, така што ништо од она што ти ќе го кажеш или ќе го сториш нема ништо да измени, - зошто, во тој случај, се трудиме толку многу прво да те сослушуваме? Тоа го мислеше, нели?“

„1984“ од Џорџ Орвел (1998)

„Не си морал да се трудиш за да го чувствуваш тоа што си го чувствувал, ако навистина си го чувствувал.

„Полицајка в кревет“ од Веле Смилевски (2012)

Сега сум среќна ако те боли од мене.

„Полицајка в кревет“ од Веле Смилевски (2012)

До сега се трудев никогаш да не почувствуваш болка.

„Полицајка в кревет“ од Веле Смилевски (2012)

Така стутулен, со здебелен нос и сцрвенети очи, тој изгледаше поинаку: сето негово суштество, пресвиткано и солзливо, молеше понизно за помош, сеедно што неговите зборови се трудеа да му го задржат поранешниот углед.

„Вежби за Ибн Пајко“ од Оливера Николова (2007)

Знаев дека Симон не се труди гробот да биде брзо готов.

„Братот“ од Димитар Башевски (2007)

И дури сега, по толку време од првото предупредување на сопствената потсвест, седам сама во станот, зад пердето, и се трудам да ги поврзам сите поединости и да го најдам одговорот.

„Братот“ од Димитар Башевски (2007)

Јас продолжив да го гледам. Се трудев да не биде тоа презрив поглед, туку само прибран.

„Братот“ од Димитар Башевски (2007)

Јас се тргнав. Сега осетив страв и затреперив. Се трудев да не ме издаде тоа тресење.

„Братот“ од Димитар Башевски (2007)

За тебе во зелен мундир За пролетните пољани цветни За полжавот што по дожд се буди За милозвучните кларинети За мрзеливиот и оној што се труди За славните химни и сонети За оној што љубов ќе понуди За старите ковани монети За оној што неправедно суди За луѓето – марионети За констелациите чудни За сладоледи во корнети... 2008

„Сите притоки се слеваат во моето корито“ од Марта Маркоска (2009)

„.. За мрзеливиот и оној што се труди, За славните химни и сонети, За оној што љубов ќе понуди, За старите ковани монети, За оној што неправедно суди, За луѓето марионети, За констелациите чудни, За сладоледи во корнети...”

„Сите притоки се слеваат во моето корито“ од Марта Маркоска (2009)

Пролетта пукна и сѐ оживе. Во Старчевото градинче пчелите заработија и како да им зборуваа на децата: „Гледате ли ние колку се трудиме?“

„Крпен живот“ од Стале Попов (1953)

Се трудеше да го апстрахира и да не го есапи многу, ама џабе.

„Тибам штркот“ од Зоран Спасов Sоф (2008)

Затоа се трудеше да им ги запамети гласовите за да ги разликува по нив и затоа безволно се бореше: „Зошто мене ме прашувате? јас сум лекар, хирург. Мобилизиран сум.“

„Две Марии“ од Славко Јаневски (1956)

Не му беше смешно што бившиот богослов се труди да оди по такт на неговите чекори.

„Две Марии“ од Славко Јаневски (1956)

Патем се трудиме да не го извалкаме тепихот. И тоа дејствува, нели?

„МАРГИНА бр. 34“ (1996)

Околу таа црвена дамка само уште денес, и можеби најдоцна до утре, ќе се збираат неизлечивите љубопитници: ќе стојат со рацете во џебовите и одвреме-навреме со малку смртна трема ќе погледнуваат угоре обидувајќи се да го измерат тој пат на ужасот од работ на терасата па сѐ до врвовите на нивните чевли, и притоа ќе се трудат да останат на разумна оддалеченост од грдите белези на смртта.