се (зам.) - одбрани (гл.)

Таа препречена брана, брана накосо поставена, за да се одбрани од сето она што животот го носи, од бурната животна река, големата вода, која ако не се одбрани, човекот ќе го завлечка во лош правец.
„Ветришта“ од Радојка Трајанова (2008)
Ме погоди бидејќи го доживеав како израз на некое нетрпение на какво што од неа не бев навикнал. Ова беше реткост. Но, требаше да се одбранам.
„Бунар“ од Димитар Башевски (2001)
Како да се разбудив. Морав да се одбранам од секаква патетика.
„Бунар“ од Димитар Башевски (2001)
Молчиш и здржан си за да можеш да ја дофатиш оддалеченоста што ја создала смртта и во исто време да се одбраниш од нејзината блискост.
„Бунар“ од Димитар Башевски (2001)
Непрекинувана од други звуци, таа песна само уште повеќе ја потенцираше големата тишина и далечната осама, чувството на носталгија, на тага, од кое, ноќум, еве, не може да се одбрани ни еден градител како мене, ни еден копач на бунар, водач на маска, дури и кога големата идеја веќе се овенчува.
„Бунар“ од Димитар Башевски (2001)
„Знам“, вели, но начинот на кој го рече тоа и како одмавна со рацете, кажуваше дека е тоа само обид да се одбрани од моите зборови на кои не веруваше.
„Бунар“ од Димитар Башевски (2001)
Дали СОЗДАВАЧОТ може да се одбрани од чувството на прва и последна (песна)?
„Вечната бесконечната“ од Михаил Ренџов (1996)
Се превртуваше Бојан на леглото, сакаше да се одмори, сакаше да ги изгони непријатните мисли, зашто тие значат само неспокој, болка во душата, но не можеше да се одбрани од нив.
„Бојан“ од Глигор Поповски (1973)
Сега таа како да го моли. Сега Ване се чуди што да одговори, како да се одбрани.
„Било едно дете“ од Глигор Поповски (1959)
- „Било едно дете...“ Дедо Спасе гледа дека не ќе може да се одбрани од здодевното внуче па почна: - Било едно дете, лошо дете и се викало Васко.
„Било едно дете“ од Глигор Поповски (1959)
Но во 17. век Власите сточари, за да отворат пасишта, ја запалиле, а Турците сопственици на чифлизи, за да се одбранат од ајдутите што се криеле во гората, ги насрчиле жителите на околните села да ја исечат за огрев и градење.
„Потковица на смртта и надежта“ од Миле Неделкоски (1986)
Стореното е сторено, сеедно кој го сторил, наш човек го сторил, наш човек го стори, сега да видиме како ќе се одбраниме.
„Потковица на смртта и надежта“ од Миле Неделкоски (1986)
Странските чети, српските и грчките, ако научеа дека некој сој е организиран, односно дека стапил во редовите на Внатрешната македонска револуционерна организација, сите негови возрасни припадници, и мажите и жените, ги исколуваа, ноќе, надопица, на спиење, па сојовите, за да се одбранат од целосно уништување, се делеа на клонови.
„Потковица на смртта и надежта“ од Миле Неделкоски (1986)
А од нивната касарна, таму најгоре на Чауле, како сведоштво за немоќта на војската да се одбрани од ајдутските напади, и ден-денеска се расфрлаат камења и старовремски ќерамиди.
„Потковица на смртта и надежта“ од Миле Неделкоски (1986)
Но зашто и тие, и војниците сместени најгоре на Чауле не можеа да се одбранат од ајдутите, во 1873-та, кога беа изградени општината и училиштето, се симнаа во Потковицата и горниот кат од општината, речиси целата општина, ја претворија во ујќумат.
„Потковица на смртта и надежта“ од Миле Неделкоски (1986)
Преку нив, преку субашите ги поучија другите како да се одбранат од данокот во крв - на новородените да им врежуваат крстови на скришни места, под мишките, или направо на челата.
„Потковица на смртта и надежта“ од Миле Неделкоски (1986)
Малкумина луѓе знаат да се одбранат од нив: повеќето чувствуваат дека нешто чудно има се случува, но не знаат да си го објаснат тоа.
„Мудрецот“ од Радојка Трајанова (2008)
Во тој случај примателот треба да се затвори, за да се одбрани од нив. Тоа е големо учење.
„Мудрецот“ од Радојка Трајанова (2008)
Ставивме картонски кругови на една ограда на село. Најчесто ги погодувам.
„МАРГИНА бр. 32-33“ (1996)
Кога се преселив да живеам сама, брат ми ми купи пиштол затоа што кога жена живее сама треба да знае да се одбрани. Нишани во колениците!
„МАРГИНА бр. 32-33“ (1996)
Некоја темна желба да се истури гневот, да се одбрани, по навика да се удри, нападне или убие, лудост која напнуваше до дебелите камени ѕидови, но, не можејќи да ги турне, се уништуваше самата себе.
„Пустина“ од Ѓорѓи Абаџиев (1961)
Нозете и рацете ми беа модри, грбот ме болеше како скапан, а од муви не можевме да се одбраниме.
„И ѓаволот чита пРада“ од Рада Петрушева (2013)
Одвај се одбранив за да не збирам муви по мене.
„Пиреј“ од Петре М. Андреевски (1983)
Ќе се одземе човекот и во раце и во нозе и не може ни да се закопча, ни да се почеша, ни од муви да се одбрани.
„Пиреј“ од Петре М. Андреевски (1983)
Цела снага ти ја јавнал. Никаде и никако не можеш да се одбраниш.
„Пиреј“ од Петре М. Андреевски (1983)
Најпрвин не ги разбирал. Во него несовладливо бучела крвта.
„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)
Освен тоа, ако можело да се памети, секој од нив носел под арапската антерија скриено крвче од седеф.
„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)
- Не сум ја терал да оди по мене, сакал да се одбрани. - Таа самата...
„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)
Со дланка се одбранив од капките светлост што ме удираа по очи. Со грб се залепив до ѕидот.
„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)
Птицата на младоста сепак немала нокти да се одбрани од ноќта.
„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)
Го видел расонувајќи се невозможно изменетото лице на Ганка, на таа негова возбуда и казна и, без здив, со болка во некој 'рбетен дел под вкочанетиот тил, се склопчал, се намалил да ја сокрие возбудата.
„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)
Никола спомена болест што доаѓа кога човек ќе се најде под игли на темнолилав дожд среде планина, нешто што е и мраз на коските и срам на слабост во месото, но јас, како да не сфаќав за кого се говори, не прашав какво име има таа болест и која света трева ја извлекува со пот од болниот, ти велам: бев само сам, самјак, осаменик, се грчев под тежина и се сеќавав на жената што ме најаде или се обиде да го стори тоа пред да ѝ го видам грбот во отворената врата на собата во која се влегуваше преку чардак.
„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)
Со возбуда ја кренал главата чувствувајќи ги ударите на срцето во сите свои жили.
„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)
Потоа, не тргајќи се од некое танко брчење што се движело околу неговото уво со лет на недозгреан комарец, не можел да се одбрани од зборовите.
„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)
Потоа, минувајќи како сиромашни муслимански аџии, им објаснувале со турски зборови на Турците дека се со кулаклии а најстариот со наџак за да се одбранат од арамии и, штотуку дошле во својата куќа, се наметнале пак со кожуви.
„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)
Во некој момент сигурно забележала, застанала молкум да ме набљудува како и самата нешто да очекува; веќе беше невозможно да не ме издаде напорот да го продолжам тоа затишје, да не го прифатам тоа пак да се вратат наспроти Мари-Клод, против Мари-Клод која не можеше да разбере, која молчешкум ме гледаше исчекувајќи; да се пие и пуши и да се зборува со неа, за до последниот момент да се одбрани слаткиот интеррегнум без пајаците; да се запознае нејзиниот едноставен живот работа-дома и сестра студентка и алергиите; да се сака, така да се посакува тој црн прамен што ѝ го чешла челото, да се сака таа како цел, како стварно последна станица на последниот метро во животот, а тогаш - бунар, тоа растојание од мојот стол до онаа клупа каде што можевме да се љубиме, кадешто мојата уста можеше да го испие првиот мирис на Мари-Клод пред во прегратка да ја однесам до нејзината куќа, пред да се качиме низ оние нејзини скали и најпосле соблекувајќи ја од себе толкавата облека и толкавото чекање.
„МАРГИНА бр. 6-7“ (1994)
Ние мораме да се одбраниме од него задржан длабоко во нас.
„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)
„И со овие заби ќе умеам да се одбранам ... Така - а? - була в јачмен. Пред големиот Бајрам.“
„Забранета одаја“ од Славко Јаневски (1988)
Мораше да е тоа само изјава за да се одбрани себе си од стравот, од она што тој го сметаше за опасност.
„Братот“ од Димитар Башевски (2007)
Тоа беше нешто слично како во оној цитат што го бев запишала од една книга: соочена бев со наплив на нешто од што, во мојов случај, сепак, сеќавав, дека морам да се одбранам.
„Братот“ од Димитар Башевски (2007)
Марија не успеваше да се одбрани од неговите бакнежи... ...
„Омраза - длабоко“ од Драгица Најческа (1998)
Се раскрекал по улица, стопанкин петел, та едвај се одбрани од пците. Ќе го удавеа за големо чудо!
„Крпен живот“ од Стале Попов (1953)
Се браниме од секакви чинки Се браниме од лоши соништа И од лоши толкувачи се браниме А еве сега нѐ учат да се браниме и кога никој не нѐ напаѓа И којзнае дали ќе се одбраниме Ако Господ не нѐ варди и одбрани Првин од нашите сопствени лажни сонувачи И препродавачи на измислени соништа Кои не знаат дури и да танцуваат со соништата Без да им го повредат ’рбетникот од прекумерно стискање
„Сонот на коалата“ од Ристо Лазаров (2009)
Мајкините солзи беа најтешките капки на судбината кои таа, по цена на силно внатрешно страдање, ги задржуваше потиснати длабоко во себе, во својата мајчинска суштина, како силни знаци на страдањето и на издржливоста, со крајна цел да се одбрани семејството, како тивка победа над поразот на кој бевме осудени во егзил.
„Ервехе“ од Луан Старова (2006)
Лицето му поцрнело во синиот блесок на жицата; се одбранил од електрицитетот со силен удар на крилјата наназад, и паднал.
„Лек против меланхолија“ од Реј Бредбери (1994)
Толку заумен и посрамен, што не му ни текна да се одбрани, да рече дека така морал, како што им велеше на другите луѓе.
„Луман арамијата“ од Мето Јовановски (1954)
Не можеше да смисли макар што за да се одбрани од што и да било.
„Луман арамијата“ од Мето Јовановски (1954)
Не можеше да се одбрани од ритамот, немаше контрола над играта, а и да ја имаше, не ќе ја користеше.
„Пловидба кон југ“ од Александар Прокопиев (1987)
Не можеш да се одбраниш.
„Небеска Тимјановна“ од Петре М. Андреевски (1988)
Всушност требаше Егејска Македонија да се одбрани од Македонците.
„Небеска Тимјановна“ од Петре М. Андреевски (1988)
Ех, не знам како да се одбранам од твојата убавина која е неповторлива! - Благодарам, благодарам.
„Авантурите на Дедо Мраз“ од Ристо Давчевски (1997)
Една мала, топчеста бригадирка, преврзана со бела шамија, кога усети дека ја блисна студена вода и и’ се разлеа по градите, цикна преплашено и го испушти чанчето на земја; Мече се засркна од смеа, а после нацрпи во црпалото пак вода и уште неколку пати ја плисна бригадирката, која што беспомошно се обидуваше да се одбрани со раце: – На, сакаш уште!
„Бегалци“ од Јован Бошковски (1949)