се (зам.) - напрега (гл.)

Тој не можеше на моменти, макар колку да се напрега, да замисли како изгледа таа, тој знаеше само дека ја сака.
„Послание“ од Блаже Конески (2008)
Никола исто се напрега, се мачи да се сети кој е овој што му честита Нова година - со визиткарта.
„Бојана и прстенот“ од Иван Точко (1959)
Пауза. Тишина. Кртот се напрега да го види Курта.
„Последниот балкански вампир“ од Дејан Дуковски (1989)
Пауза.
„Последниот балкански вампир“ од Дејан Дуковски (1989)
Понекогаш непотребно се напрега да се сети: кој ден е денес?
„Животраг“ од Јован Стрезовски (1995)
Но, колку што се напрега да го најде излезот од лавиринтот на спомените, тој толку повеќе останува пооддалечен од вистинските, барани спомени.
„Атеистички музеј“ од Луан Старова (1997)
Се напрега да догледа нешто под себе, под своите нозе издолжени како на обесен човек.
„Месечар“ од Славко Јаневски (1959)
Дури и кога пациентот од петни жили се напрега да ни ја изрази, колку што може појасно, природата на своите стравувања и доживувања, содржината на говорот - структуриран на начин различен од нашиот - тешко се следи. 44 Margina #22 [1995] | okno.mk
„МАРГИНА бр. 22“ (1995)
Дали луѓето заслужуваат да се напрегаш за нив?
„Бунар“ од Димитар Башевски (2001)
Наведнат над листот, се напрегав да ја следам мислата и да го дофатам зборот со сиот волумен, широк и дрочен како големата дрочна месечина што виси ноќва над Маказар, „селото со седумдесет куќи и двесте и осумдесет жители“, како што пишуваше во својот патопис Јохан Барт, сместено одамнина крај стариот пат Виа Игнациа.
„Бунар“ од Димитар Башевски (2001)
Се напрегам да им ги видам лицата на луѓето кои се како под превез, нивните судбини се ломат под фатот од моите прсти како иструлени парчиња од гранка на дрво.
„Бунар“ од Димитар Башевски (2001)
Планините раснат, се напрегаат да ги кренат острите грби, сакаат да видат кој чекори над длабоката модрина на долот, чиј е страшниот извик нечовечен и нејасен, што станува во оваа стуштена и матносребреста наквечерина.
„Забранета одаја“ од Славко Јаневски (1988)
Оние што беа свртени кон југ се напрегаа да ѕирнат зад голиот за да го видат неголемото плодно земјиште скржаво да затвори стотици гладни усти. Судбината - алкохоличар. Како тој.
„Две Марии“ од Славко Јаневски (1956)
СИВИЌ: Премногу се напрегате господине Херцог. Ви треба одмор.
„Диво месо“ од Горан Стефановски (1979)
Црна земјо штура земјо зошто си се отворила како ламја си зинала Попусто песната се напрегала и самата да се крене високо.
„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)
Но игуменијата знаела дека во тој миг земјата испушта влажни воздишки, дека се напрега да се разбуди.
„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)
Неколцина што не знаеле дека Онисифор Мечкојад лежи на земја со пресечена жила на челото, веднаш ѝ се придружиле на гајдата.
„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)
Во исто време некаде стивнувала рапава песна на гладен и безнадежен гавран.
„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)
Едноставно таквите луѓе се полни со страв, се напрегаат над своите способности, живеат во штрек, од ден на ден стануваат сѐ побездушни, послепи.
„Големата вода“ од Живко Чинго (1984)
Десното око уште служи. Се напрега, поцрвенува.
„Кловнови и луѓе“ од Славко Јаневски (1956)
И до оној кој е во опасност има луѓе, само свртени му се со грб, и не можат да знаат што му се случува, затоа што погледот на оној кој е во опасност, и нивните погледи, гледаат во различен правец, кон други пејсажи, кон различни неба.
„Сестрата на Сигмунд Фројд“ од Гоце Смилевски (2010)
Ние зборувавме: „Да се биде луд е исто што и да се биде во опасност, да се прави обид да се викне за помош, а никаков глас не може да излезе од устата – грлото се напрега, и јазикот, и усните, а сѐ е попусто.
„Сестрата на Сигмунд Фројд“ од Гоце Смилевски (2010)
Претполагам дека токму во тоа е неволјата - во ниту еден поглед не бевме ништо друго освен она што сме, не се ни обидувавме тоа да го сториме, додека поголемиот дел од светот се напрегаше да биде нешто друго, понекогаш и нешто сосема друго.
„Лек против меланхолија“ од Реј Бредбери (1994)