ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Градовите сѐ уште не ни се изградени, немаме големи населби за сите луѓе.

Не можеа да се изградат предвидените фабрики, училишта, патишта, мостови.

Тогаш јас се сетив дека, кога заминував во С, зедов едно ливче хартија на кое се потпиша Михајло, како претседател на Месната, и уште неколкумина, за случај да ми затреба, поточно да можам да речам, еве луѓето бараат да се изгради водовод, им треба, животот им зависи од тоа.

„Тој човек“, реков јас, „им дал на маказарчани црква, иако сета работа околу црквата не ја финансирал тој, им ставил крст на неа, не еден, можеби два, им обезбедил камбана, учител за црковното училиште, им ископал бунар, а им го поправил и мостот каде што се денес продавниците на Маказар и кој и сега има потреба да биде поправен или да се изгради нов.

Бившиот учител, несреќен заради затворањето на школото, презема на себе да се изгради цвеќарница што ќе помогне да заживее Сарајаново и, еден ден, можеби да се отвори пак училиштето.

Тогај, беше 1858, се зазедов да се изгради нова црква, да се исправи камбанарија со камбана и што е најважно, во црквата се отвори и училиште и подоцна јас го донесов нашиов учител Димитрија да ги учи децата на народен јазик.

Претпоставув дека го имаат предвид остварувањето на некаков развој на секое место откога ќе добие вода, ќе се изгради некој објект, фарма или слично, и така секогаш ќе треба повеќе и повеќе вода.

Јас ништо не реков. Мене тоа, лично, не ми беше важно, важно ми беше да се даде машинерија и луѓе, односно пари, да се изгради водоводот што го имав на ум.

На султанот му побарав да се издаде ферман во Маказар да се изгради црква, а во Кажен, џамија.

А сепак, храмот се изградил и во него свечено бил внесен заветниот ковчег, следен од харфи и цимбала, и од песната на канторите: „Подигнете ги, порти, горништата свои, подигнете се, вечни порти, и ќе влезе царот на славата“.

Со парите од еден споменик можеа да се изградат 5 фабрики, гласеше новата парола на црвените глодари.

Низ трите конфесии можеа да се изградат и мостови на толерантност кон своите различни по вера и кон другите...

Супермаркетите, плацевите за половни коли, крчмите што имаа правоаголни прозорци од стакло и тули, блескаво новите автомобили, што беа изложени и можеа да се видат низ прозорците од дебело стакло, продавниците за електрични апарати, продавниците за мебел, цвеќарниците, козметичко-фризерските салони, целиот нов трговски центар, кој брзо се изгради, едновремено со геометрискиот станбен дел од градот на рамниот терен, сите наизменично се менуваа и не му разбудија ни најмала емоција и тој не можеше да ги препознае.

- И црквата и џамијата што се градени на истата улица, спроти себе, се изградени по паѓањето на комунизмот.

Со текот на времето, ако сѐ биде како треба, ќе даде Бог, сѐ одново ќе се изгради.

Киевското комунално претпријатие почна да покажува знаци на бурна енергија.

Силно возбуден близу претпоставениот гроб со посмртните остатоци на легендарниот херој на Картагина, врховниот борец возбудено молчеше, а потоа силно се расплака. Размислуваше така речиси еден час.

Турците му предложија, наместо да му ги отстапат посмртните останки на Ханибал, на истото место да се изгради голем мавзолеј, кој би сведочел против римскиот империјализам, но во исто време би бил паметник на турско-туниското пријателство.

Виде дека тоа претставува бања; онаа бања која Илко си ја замислуваше да се изгради на брегот по згаснувањето на чадот: брегот беше изнавезан со зелена, жолта кафеава и лилава боја; бањата: ѕидовите, бели, а покривот црвен; по брегот разни дрвја, цвеќиња, клупи за седење, рекичка, мостиња; најдолу пишуваше: ”Јас, Илко Лечоски му оставам за спомен на селово урнек од бањата која ќе се гради на брегот.

- Животот на дедо е сврзан со вулканот, - велеше Богуле. - Не умира додека не го види згаснат за да му се исполни желбата: да се изгради бањата на брегот...

Чадот не е опасен и не пречи да се изгради бањата...

Многу години подоцна, кога во родната земја, со натчовечки сили, се изгради пругата од Тирана до Поградец, односно до самата граница, се крена, од другата страна на границата, и пругата на нашето мало вовче.

Се изградиле нови конаци, чардаци, воденици, амбари за жито, казани за печење ракија, фурни за печење леб за манастирските монаси и многубројните измеќари, гости и сиромаси кои секојдневно доаѓале во манастирот и на кои бесплатно им се давало јадење; околу манастирот се изградиле и посебни конаци на богати верници христијани и муслимани кои повремено доаѓале во манастирот или останувале на панаѓурите кои се правеле кога славел манастирот и кои траеле по неколку дена; засадени биле нови лозја, а се зголемил добитокот со нови грла: овци, телиња, коњи, крави, волови, скопаци.

Се изградиле нови келии за испосници кои тука го проведувале испосничкиот живот.

Сигурно ќе дојде до прекин на патот на јагулите - за да се изгради некаква балканска варијанта на Беломорскиот канал, со прилагодување на реката - на тој подвижен воден мост на јагулите, помеѓу Езерото и океанот.

Се изградија една по друга хидроцентралите „Светлина на Партијата“, „Сталин“, „Маркс- Енгелс“.

Браните што се планира да се изградат на реката - ќе бидат и ѕидови кои ќе нѐ оддалечуваат од Европа, од нашите сојузници...

Другата сериозна противречност што ја поставуваат тие две идеологии е следнава: и демократијата и пазарното стопанство се изградени врз едноставен принцип, а тоа е: кој вели Демократија, тој ја прифаќа и можноста да го промени мислењето, прифаќа менување на можностите.

Било дозволено таа да се изгради, бидејќи таа претставува или одразува некоја институција или доминантна култура.

Како што истакнува Вито Акончи: „Изградената средина е изградена бидејќи било дозволено таа да се изгради.

Потребно е да се изгради филтер - станица за прочиствување на овие води, ама нема средства, иако има изработен проект.

Се планира да се изградат толку и толку електроцентрали, фабрики, рудници. Потребни се.

Остави задужбина да се изгради саат-кула и во Скопје, да се доведе, пак од Сигет, некој добар мајстор за овие работи, тој нека се плаќа добро, ама да го намести саатот врз саат-кулата како што треба, и притоа тој да отчукува и модерно, не само по турски, туку и а ла франка.

И можеби и двајцата мислат дека е тешко да се изгради вистински мост, штом нивните дедовци и татковци не изградиле.