Колокации | Дигитален речник на македонскиот јазик

Тој беше свидетел кога протуѓерот во придружба на гавазот му го зеде бакарот на Степана Луов, до последното котле, во кое им вареше на децата бакраданик; кога на Митрета Пожарков му ги собра искинатите покровчиња со кои си ги покриваше шесте мали дечиња; на Севдиќевци им ја црпна и последната ока брашно.

„Толе Паша“ од Стале Попов (1976)

Отсекогаш го замислував со црвени заби и канџи и со црна ќулафка што ни ги покрива очите. И не се излажав...

„Две тишини“ од Анте Поповски (2003)

Ѕидниот часовник – предел во кој да ги откриеш тајните лузни на душата; песокта што ги покрива невратените; првата насмевка што се раѓа во крошните; полноќната птица што избега од библијата; прекрасните дождови што патуваат од праискони и чекаат пред портите на пролетта; пеперутките што во својот лет го пишуваат името на мојата татковина; `рѓосаниот меч на воинот; исчезнувањето на зборот; тревата весела како детенце пред да му облечеш кошулка по бањање; ноќта во која исчезнаа светулките и се скрија меѓу цветовите на сината вазна; бесконечните надоаѓања на болката и на огнот,

„Љубопис“ од Анте Поповски (1980)

Беше топло иако лилавиот превез на залезот ги покриваше полека старите куќи.

„Улица“ од Славко Јаневски (1951)

Над мојата глава гореше сонцето - големо, златно тркало со многу зраци околу себе.

„Сенката на Карамба Барамба“ од Славко Јаневски (1967)

Зашто шарената топка почна да расте и да ги покрива белите ѕидови.

„Сенката на Карамба Барамба“ од Славко Јаневски (1967)

Кога пред триесет години ја запозна, тој во неа ја препозна својата Шехеразада – нејзиниот глас, топол, мелодичен и лелеав, како свилен превез ги покриваше зборовите што му ги кажуваше, навидум обични, и им даваше и тежина и леснина, па тие де му ги притискаа градите де го подигаа една стапка од земјата.

„На пат кон Дамаск“ од Елизабета Баковска (2006)

Таа ја имаше онаа древна, подзаборавена женска умешност на освојување со гласот, со зборот, со приказната.

„На пат кон Дамаск“ од Елизабета Баковска (2006)

Изгорената смола на мустаќите им ги покриваше усните. Говореа за себе или за некој друг.

„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)

Сонцето било свртено кон грчот на неговото лице.

„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)

Сега зад колата беа две глави на кол. Со љубопитност гледаа една во друга.

„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)

Сиот вилает, сиот Балкан, станувал сѐ повеќе прогонета волчица скучна од сомневања дури и кон својот род и пород, бил скаменето животно со душа благословувана само од пеколот - се раѓа на камен, живее на камен, ги лекува раните на камен да биде еднаш живот или вечна смрт; лежат кратовските кули на беговите врз прастар вулкански кратер и лежи на ист таков кратер Лесново со својот манастир, истината лава се купите и излеаноста над Мрежичко под Кожув, над Добро Поле под сенката на кајмакчаланските облаци и на Стара Чука кај Стојаково во Гевгелиско, во преспанските води се огледува со тага варовитата Галичица, Крушово е камен на камен; бегале пред исламски зулуми Мијаците од Дебар, оние од Река и Власите од подалеку и кревале своја крепост, се криеле во ниски врби на смирени варовници и по прнари Брсјаците, но и едните и другите, и исто толку и многу повеќе господарите, ги секле шумите, се градело, се горело, им се носел лисник на козите, потоа од планините се урнувале порои скрка и ги покривале неговите житници, на тој лом да се множат жолтогрлени гуштери и црни скакулци со тешки утроби - се шират степски и пустински површини, земјата уште само со прнар се закитува.

„Тврдоглави“ од Славко Јаневски (1990)

И во темниот инстинкт на љубомората, таа ги бараше и ги покриваше неговите очи, устремени во смрачината на заливот.

„Пустина“ од Ѓорѓи Абаџиев (1961)

Неговите очи ги покриваше магла - беа отворени и не можеа ништо да видат.

„Кловнови и луѓе“ од Славко Јаневски (1956)

Со клепките му ги покрива.

„Пиреј“ од Петре М. Андреевски (1983)

баму ја, седиме така во темницата и се плачеме, сакаме да го подзапреме времето, да се оддалечиме од смртта што нѐ чека, јас веќе си ја гледам мршата како ја раскопуваат дождови, како скапувам и се смалувам, се гледам пред себе си, така, како своја слика да држам в раце, само Силе Плевнеш грчи во ќошот, бичи некои глуждови трупци, ама времето кој го запрел досега, го запирале царови, кралови, тепачи, арамии, врачари и јаки луѓе и никој не останал со него и како што седам така, оп - се обзорува, некоја бесшумна светлинка ни влегува на прсти во собата и со светлината влегуваат и војници, оф мори мајко, ајде вика старшијата, Силе Плевнеш уште грчи и старшијата го клоцнува в слабина и овој рипнува, си ги брише слинките околу устата, сакате поп да ве исповеда, јас не сакам, вели Силе Плевнеш, и без поп господ ќе дознае за нас, знае тој дека на правина нѐ земате на душа и после нѐ поредуваат во дворот пред затворот, а Стеван Докуз пак приплакува, ги покрива очите, што ќе му правиш: тој ти е другар во несреќата, „пријателот ти е роднина кого самиот си го одбираш“ велеше Лазор Ночески, а војниците чекаат со пушки пред нас и ете го дојде тој, офицерот, се тетерави 121

„Пиреј“ од Петре М. Андреевски (1983)

Некој го затенаат носот и легнуваат на плеќи во водата. Водата ги покрива, ги завиткува.

„Пиреј“ од Петре М. Андреевски (1983)

Ги покрива мраз и очај, се барале во ноќта, и можеле да не се најдат, тој Кара-Демир, русокос и благ по душа каков што ќе е подоцна внук му Ибраим Ибраим, и оној Константин, бил распоп, муцач и војник, не оставил ни во црковните книги ни во воените истории спомен.

„Забранета одаја“ од Славко Јаневски (1988)

Наредните денови по доаѓањето, Богдан започна да ја средува куќата, да ја чисти, да го брише правот и пајажината, да ги брише црнилата на прозорците за да влезе светлина, да ја осветли мрачноста внатре; го истружи подот и им го врати на штиците изгубениот изглед и сјај; ги вароса ѕидовите на собата и внесе свеж здив; го измачка со малтер ѕидот кај водарникот што го изела влагата; ги ископа оние влажни, позеленети флеки на некои места на ѕидовите што не ги покриваше и обелуваше варта и кои му личеа и го потсетуваа на земјата што ја врвел и повторно ги малтериса и вароса; ја подмачка вратата да не чкрипат резињата, ги дотера прозорците да се отвораат и затвораат; ги поправи федерите на креветот да не пропаѓаат.

„Животраг“ од Јован Стрезовски (1995)

Но се премисли кога виде неколку жени во униформи, кои ги пречекуваа на вратата од автобусот и им ги покриваа главите со наметки за да не накиснат, а потоа ги поставуваа во ред еднододруго, водејќи ги тивко и со решителен ритмичен чекор.

„Црни овци“ од Катица Ќулавкова (2012)

„Ќе се исуши по пат,“ ѝ рече жената, мавтајќи ѝ од вратата на автобусот, а потоа додаде: „Со среќа!“

„Црни овци“ од Катица Ќулавкова (2012)

Кога Татко ќе го охрабреше некоја нова идеја, читајќи на чардакот, со нескриено задоволство слегуваше во Мајкината градина во која се ширеше миризбата на расцутените црвени каранфили и трендафили, заедно со опојната миризба на жолтите цутови на анамската рака која ги покриваше долните ѕидови на куќата.

„Балканвавилонци“ од Луан Старова (2014)

Родна откако ги потсмирува струите што ѝ шетаа по телото, се подисправа, си ги гледа разголените нозе, внимателно си ги покрива со веленцето, а го поднаместува веленцето и врз својот Петар од другата нејзина страна кој се однесува како да е мртов, ни се слуша неговото дишење ни се гледа, а не се гледа ни мислата што му седи во главата која неговите физички заспани очи широко ги има отворено и со нив како да гледа и преку коската на черепот и преку дебелото веленце што го покрива сосема.

„Исчезнување“ од Ташко Георгиевски (1998)

На Петра ѝ се навираат очите, чиниш извор ќе џвркне, ама пред да потечат солзите ги покрива со прегачот и ги забришува, да не видат внучињата, како да е од некоја настинка, кивавица, и сосила кивнува неколку пати.

„Исчезнување“ од Ташко Георгиевски (1998)

Книгите убаво ги исполнуваа сите рафтови кои ги покриваа ѕидовите.

„Ервехе“ од Луан Старова (2006)

Месечината ги покриваше покривите како со мраз, додека росата блескотеше како снег по тревата во нашиот двор.

„Лек против меланхолија“ од Реј Бредбери (1994)

Де им свиткувам цигарче на ранетите, де им подавам вода, де им ја поправам перницата или ги покривам, ги тешам, слушам што раскажуваат.

„Постела на чемерните“ од Петре Наковски (1985)

На главата имаше голема бела чалма, очите убави помалку заматени и страшни, а брадата му ги покриваше градите дополу.

„Луман арамијата“ од Мето Јовановски (1954)

По куќите, по дворовите каде што го водеше, се собираше сето село; во некои куќи ги криеја децата да не гледаат, а некои жени ги покриваа очите со раце кога бикот ќе си ја запотераше својата работа.

„Свето проклето“ од Јован Стрезовски (1978)

Таквите државички, кога забележуваат некого од оние што ги изработуваат географските мапи, подзаплашени од нивното присуство, веднаш си ги покриваат главичките со снег како со шапка од бела печурка.

„Авантурите на Дедо Мраз“ од Ристо Давчевски (1997)

Шанкерката, девојка од дванаесетина години, со долги нозе, врз кои имаше навлечено стегнати фармерки, со разградна бела кошула облечена врз маица што ѝ ги покриваше градите до вратот, со полузасукани ракави, делуваше штичесто, но енергично поради што нејзините цврсти роглести цициња делуваа нападно.

„Продавница за љубопитните“ од Мето Јовановски (2003)

- Ах, дојде, од кога те чекаме! - извика џуџето со тенко гласче како да пее, плесна со малите раце и брцна во џебот што му беше пришиен на средината од палтото и му ги покриваше целите гради, стомакот и нозете до колена.

„Јас - момчето молња“ од Јагода Михајловска Георгиева (1989)

Мурџо ги покрива забите, лесно скокнува до Пела, се погалува околу неа и си заминува на кај својата куќичка. Бате Дончо, зошто така се пулевте со Мурџо?

„Црна билка“ од Ташко Георгиевски (2006)

Само ги покрива очите и замижува.