ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Вистина, тоа ти бил цел сноп, завиткан околу наоколу со самолеплива хартија, па морав да ги подослободам кога ги палев, инаку не можеше да се потпалат оти, заедно со писмата што ми ги праќаше од Маказар, па и еден број што сум ги собирала уште од кога служеше војска, се собра големо купче.

Влегувам во канцеларијата и при тоа го извршувам сето она рутинско „добро утро”: ги палам светлата, разгледувам дали има пропуштено повици, си подготвувам кафе (со малку грижа на совест поради типичниот македонски почеток на работниот ден), а потоа со часови се нурнувам во компјутерот и се препуштам на долго, бескрупулозно, бескорисно, безидејно, безпотребно, без исав сурфање на интернет, кое во последнава година само ми го доослабна и онака слабиот вид.

Ги пали ѕвездите небесни да ни покаже дека не сме сами!“

Илустрација: Andrew Hem Маргина 35 77 Зоран Анчевски ОВДЕ И НАОКОЛУ (лирско ноктурно за крај на веков) Балкан Клоака е на ереси и еретици што Европа ги пали и гасне по своите клади ги развлекува на прокрустијански постели и нехристијански им го жигосува гревот в мозок Јазол е од светло и темно што по правило само со нож се разврзува Крст-о-пат е од бесилки гумно од (к)оски вод-о-пад од солзи. . .

ПОД големиот мост во Келн, на оној мост што служи и за железницата и за пешаците, под чии сводови минува автомагистралата за Бон, речиси на дофат на монументалната Келнска катедрала и на главната железничка станица, а покрај павирните кејови на Рајна, од каде што, како ехо, допираат звуците на бродските сирени, кои овде како густи јата ја сечат реката во обата правца, во близината на трговскиот центар, се наоѓа „црвениот“ Келн, кој своите светлини ги пали во првите вечерни часови, а ги гасне во првите мугри...

Решение: Сонцето со оган ми ги пали очите, итн.

Арапските бунтовници врискаат и рикаат, на луѓето им ги сечат мудата, им го вадат дробот, ги прскаат со бензин и ги палат.

Во тие денови дури и ја мразеше, ги мразеше сите ралупести буки и му доаѓаше мисла кај што ќе ги најде да ги пали.

Сигурно се прашуваше кој ги пали и што ќе му се толку многу ѕвезди.

За него старите велеа дека било остаток од некогашната црквичка, божем чадот бил направен од свеќите што ги палеле во црквичката предците на денешниве жители на Потковицата, а боите остатоци од фреските насликани во неа.

Не можејќи да откријат кој ги организира луѓето да не даваат продукти за војската, да не ги извршуваат нејзините заповеди, командантите ги претепуваа или ги истепуваа повидните мажи, ги палеа куќите и копите, ги грабеа добитокот и живината.

Мажественоста, барем во некои од своите отелотворувања, по правило ги пали геј-мажите.

Наближувам кон капиите на Градот. Ги палам трите златни влакна.

Додека стоеше крај дирата, загледан во прекрасниот ден за лов, во чијашто мека виделина дрвјата беа огромни, воздушести и бели, и во кој владееше една прекрасна тишина под млечнобелото зрачење на небото, Змејко, и не мислејќи на тоа, си ги исцрни со неколку јагленчиња од кибритот своите подочници, а после, кога очите можеа слободно да гледаат по таа светната белина наоколу, тој мирно ја допушти својата цигара, - една од ретките цигари, што ги палеше само при некој свој празник, - а потем го настега магацинот од својата долга француска пушка со фишеци, ги престегна опинците и замина.

Свеќи ќе купам во разни бои, за по дома да ги понесат, пред спиење да ги палат и да си ги чуваат, па да ми ги вратат изгорени и да ми се пофалат што сѐ убаво им се случило, а, ако колата низ брдо тргнала, секогаш можам да им речам дека, ете, сега месецот и ѕвездите ќе делуваат врз нив и дека моите предвидувања ќе почнат како лавина да се случуваат. Ама, од утре!

Ги палиме за душа на мртвите и за своја душа.

- Крстен е, повторил и Онисифор Проказник. - Ние никогаш не сме ги палеле мртвите. Изделкајте крст.

Или можеби ти виде дека го боде ајванот со вила, дека ги пали луѓето.“

- Сетете се, околу Ѓурѓовден по гробиштата селски лазат змии.

„Чекај. Онисифор Мечкојад е злодеј зашто отиде со исечена жила на челото, затоа, нели?

Врелиот воздух му ги пали ноздрите и не го заситува.

Враќајќи се од своето прво истражување на околината, треперејќи од збунетост, глад и необично брзото стемнување на крајот од необично долгиот ден, во дворот на замокот виде како момче со темна кожа и блескава како старо седло, гол од половината до црните локни залепени од потта, поубав од ѓаволот во книгата која никогаш не ја видел, носи полни раце ронливи и шушкави струготини, ги реди и ги пали, а потоа покриен со синилото на мракот, со позлатено лице и гради на кои потта врие и ‘рти во чад, со празните раце го фрла својот ден на клада.

Кога ќе го видеа дома облечен со алиштата од умрените, го соблекуваа уште во дворот, не му даваа да влезе во куќата, му ги фрлаа алиштата в река или ги палеа, а него го ставаа во корито со вода и го капеа.

Во некоја вечер пред тоа, обиколен крај огнот со ѕвездесто распрснати сенки, им објаснуваше: „Некогаш вештерките ги топеле во смола и ги палеле со помамни славопејки за крстот.“ Смоларите не му веруваа; се подбуцнуваа кришум со лакти и се клештеа кон месечината.

Мајка ми ги пали последните ѕвезди на Канаан во моето огледало и го положува Својот превез врз мојата последна песна...

Ќе најде храброст да ги задржи солзите и да со обрати на толпата со зборовите, небаре преземени од својот син: Тој е син на сите вас!

Во парискиот Лувр ја видов сликата на Еусташ Ле Суер, на која се гледа како апостолот на скалите пред храмот собрал верници нови христијански конвертити како носат пагански книги, таблици, ролни, кои потоа ги палат...

Пак Оруш збесна, им свика на мајсторите да слезат од чатијата, да запрат; зеде неколку пакетчиња динамит што ги имаше за кршење камења за варницата, и почна да ги пали и да ги фрла во куќата.

Вчас, змејот го заобиколи ридот. Неговото чудовишно жолто око, настрвено на нив, ги палеше нивните оклопи со црвен блескав сјај.

Покрај свежо, покриениот гроб, стуткана седи Костовица и ги пали свеќите чии пламенчиња треперат во нејзинатаг дланка...

Воловарчињата најмногу ја имале таа можност зашто секаде наоколу се просторни ридишта со богати пасишта врз кој овој летен ден сонцето припечуваше, а ветерот го повиваше чипецот и им ги палеше обравчињата на децата.

Со натегање, еден по еден, Даскалот нè натера сите да ја кажеме прикаската, па дури и бате Јоле кој ги испомеша сонецето, месечината и дедо Господ така што испадна дека сонцето ја направило месечината, а Господ испадна како да е некој питроп в црква што ги пали кандилцата, поради што слатко се изнасмеавме.

Кошулата со илјадници бубачки и тревки ја понел со себе, огништата што ги палел есени по ливадите обраснале како никогаш и ништо да не било: - сега таму, најбрзо од сè расте заборавот.

Свеќите тој ги палеше, ламбата, ќумбето исто така.