ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Умерените предлагаат мирољубив договор со козарите. Други се за остри санкции.

Тие не се за твоите нозе, тие се правени како за некој поголем”. - „Не, реков јас, добро ми стојат“.

Пророштвата не се за оние кои не веруваат, велеше Тој, и чекор по чекор им се доближуваше на остарените стебла, се поздравуваше со нив, и никој и не забележуваше како се разретчуваа честаците, та не остана ни гранка ни стеблика кои не ги помилува и со душа и со раце, и со кои не поразговара.

Ќе седите овде, a јас ќе отрчам до Орле да осигурам јадење, оти виа пезевенци Чанивци како непара се за вера.

А сакам да ви пригода по некој сомун за пат, оти веќе време е да се разделиме и секој да си а гледа работичката, кога веќе му се издутнаме на Бахтијара вчера.

Велеа: човекот не е птица. Авионите се за летање, а децата се за да викаат: Чичооо, пушти летки! Лет, лет буба маро...

Всушност, ѕвончето е звучен патоказ на главниот пат кон ѕвездите а за патарината се знае кој ја наплаќа, како што се знае кој има канџи и дека тие не му се за свирење клавир.

Јаготките за мене не се она што се за тебе, чедо.

Едните се за вооружено ослободување на Македонија и изгонување на пропагандите, а другите за мирно разрешување на македонското прашање преку преговори со Турција и со големите сили”.

Знаете ли што мислат тие што се за понатамошно спротивставување? – Едно, имаат надеж за замешување на силите; друго, се надеваат на конференција, и трето, велат дека ако не биде ни едното ни другото, тогаш ќе направат Турција економски да пропадне со долгото одржување голема војска.

Ех, Шими! Такви луѓе не се за жена.

Готово. Да, готово. Кучињата секако не се за арно на овој свет.

Мене очиве ми капат од срам. Не знам кај да гледам. А и нему очите не му се за гледање. Му излегле ко пукала, надвор ќе му испаднат.

Бељата е тешко заменлив збор во балканските јазици: има луѓе кои бељата си ја бараат, други се за беља родени, трети постојано куртул бараат од поголема беља!

В

Марамите се за мама и Атинчето, тие нека си решат која за кого да е.

Еднаш, тие и двајцата со Неби-ага му појдоа на церибашата Осман-ага во уќуматот, сега без работа, и пак не излезе дека тие не го почитуваат церибашата, или чувај боже, не му го ценат скапото време, туку баш дека го редат како поважен и од субашата, штом пред него зборуваат работи што не се за уши на еден чауш.

Наведуваше примери: кучето е способно за полово општење во втората година, а живее просечно дванаесет години; коњот, кобилата, говедата, способни се за полово општење во третата година, а живеат просечно дваесет години.

Тие што се за бодињање, ќе си бодињаат, а овие што се за сериозност — ќе се „кремшат“. ***

Не ги додржа солзите дури на крајот кога човекот ја извади петолирката и ѝ рече: - А овие пет лири аманет ти се за среќа на Трајанка.

Таквите обувки не се за по маало.

Понекои од нас толку многу ги имаат што без престан ги расфрлаат околу себе.

Зборовите се за арч. Само за тоа. Не се шегувам. Постојат такви зборови.

Убави се додека се меки. Но кога ќе се стврднат, само волчи вилици се за нив.

„Животот е како дрвото - ако го кастриш, повисоко ќе расте...“

црвената: пламливи, избувливи луѓе: што на ум, што в срце - тоа на уста, за една болвосерка - туриваат каца со мед; им пререче ли нешто, им се пикна во зборот, не ги поддржа, не им одобри - повеќе за тебе не држат, те замразуваат; додека имаат мака на алтан-терезија те држат, кога ќе им помине маката, за старо тенеќе те даваат; само тие како да постојат во селото; соседите ги тераат да ги врзуваат кокошките, а тие кучињата свои ги пуштаат кај што сакаат; кога ќе се впипрат во лицето - запелтечуваат; ако ти е фрлена шега, подбив, мунѕа - од нив е; се зафатија ли со нешто, наумија ли нешто - или ќе го сторат или раката ќе си ја отсечат; жолтата: колебливи во очи, во држење, во однесување; многу сакаат да слушаат, да чујат сè, а ни трошка нешто од себе да речат; во расправиите бегаат, не сакаат тука да се најдат; дома глас не им се слуша, како да не се живи; за мала работа трчаат кај соседите за совет; кога ќе им влезеш в куќи, не ги фаќа паника, ниту брзаат да те почестат; ако дедо им бил говедар, козар, питроп, полјак - таткото и синот и внукот се тоа; по гробиштата кога сите лелекаат и плачат, тие ги гаснат свеќите да не се трошат до крај; секогаш одат со навалени глави загледани во земјата како да бараат нешто што изгубиле или пак што загубил друг; кафеавата: рано легнуваат, рано стануваат; тешки во одењето, тешки во зборот; само за себе живеат; што било, како било - во нив останува; дома со седење те пречекуваат: ќе те измерат: кој си, што си, па ќе станат; за многу работи се прават дека не чуле; она што е нивно не го даваат на друг да се послужи; устата им испушта мед, а срцето пелин; кога ќе им дојде невеста во куќата, или ќе ја претопат - табиетот да им го земе, или клоцата ќе ѝ ја удрат; имотни се, но со прсти стегнати, кајафлии не се расфрлуваат и не арчат многу: дури и кога дечињата наутро ги празнат мешињата, ги празнат во дворот - да имаат што и кокошките да колвнат; избегнуваат кај што не им е по ќеф или кај што шерепере се зборува; жените со плетиво одат в поле, в планина, в црква, на молзење, в град по купување; кога даваат совет, не ти кажуваат сѐ докрај - нешто и за себе задржуваат; ако те засакаат - виделе нешто во тебе што им се допаѓа; кога ќе им се случи нешто лошо во куќата, одмерено плачат; кога се болни, не ѝ веруваат на болеста; со неа шетаат, со неа работат, со неа по веселби одат; ја носат, а гледаат кому да му ја прилепат; розовата (шеќерлијата): чаламџии, фодули, самобендисани, а купи ден - помини; на оро први; те сакаат додека имаат мака; јајце да варат, надвор го варат - да ги гледаат сите; од надвор куќата чиста, паќна, што се вели: азна, а внатре празна; што да се случи во селото - први разбираат; во разговор ќе те префрлуваат од рид на рид, ќе ти тргаат фурки - в очи ќе те лажат; не држат многу до зборот: речи - одречи; ти даде ли нешто, сите знаат; новата кошула ја облекуваат врз старата: кој да види да завиди; први се за гости, за јадење, за пиење, а кога ќе им дојдеш дома - им поминал светецот!

„Несреќите се за луѓето“, им велеше слепиот Тимон.

Најнакрај разбираме дека и разделбите се за во песна и додека трае обновата и изградбата ќе има и нови траги на минливоста.

Порано и ме бакнуваше - но вака, кога ми се спиеше, можеби мислеше дека ми прави услуга со тоа што е ефикасен за побрзо да можам повторно да заспијам, иако по неговото дишење препознавав дека тој секогаш заспиваше пред мене.

- Хм, куче... - рече таа, кривејќи ја надолу устата, а веднаш потоа се врати на темата, - некои животни се за јадење, а некои се за галење, - рече, ја погледна Маци и ѝ се насмевна.

Според нив "очигледно е дека партизаните ќе работат на својата федерална шема не само врз принципот на национализам туку ќе ги земат предвид сите сили кои се за формирање автономни држави.

Меѓутоа, Санџак не може правно да ја оправда својата независност на која било основа.

— Мачките се за слободна љубов, вели Манол Форевски и затоа се на слобода.

Ајде дома, вели дедо, и затворите се за луѓе, повторува.

Кога се расплака мајка, дедо рече: Па и затворите се за луѓе.