ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Дали мотивите на селаните да ја осуетат Симоновата помош, да ја одбијат подадената рака и на крајот да го понижат, се провоцирани од инстинктивната самоодбрана од натрапникот, од препознавањето на помошта како подлост насочена само кон лична полза, од одбивањето на услугата за со услуга да не мора да се плати или да се остане должен?

Што да правам, кому да подадам рака и да речам, биди ми пријател?

Подадов рака за уште еднаш, сега во ова ноќно доба, да ја видам увеличената фотографија што беше внатре и која ми ја беше испратила жена ми Агна.

Водејќи ја мазгата, се замислувам високо, на некоја точка од пепелавото небо, и ја гледам малата копачка дружина долу: двајца мрдаат во црвеникавата дупка, еден горе подава раце напред и ги враќа назад, маската како црн гуштер тегли споро донекаде, застанува и се враќа.

Тој ја подаде раката кон празничното благо.

Јаков ја подаде раката и ѝ ја закрена ноќницата.

Тој стоеше достинствено исправен, со широко издадена рака, потпрен на својот свечен пастирски стап.

Таа воочлива декорираност на иерархот, Германците се правеа дека не ја забележуваат, меѓутоа чувствувајќи ја свеченоста на мигот што со тоа митрополитот им ја сугерираше и тие останаа да стојат пред посетителите.  „Да Ваша еминенцијо, таа листа ни е неопходна”, ја подаде раката СС командирот Беренц.  „Добро, но најнапред ќе ви го покажам писмото што го напишав до една значајна личност”, рече владиката и од под расото извади лист хартија.

Ја подаде раката и ја откри нејзината нога, дојде до коленото, го сети нежното месо над него, полека упатувајќи се кон местото на најголемите таинства, и пред да стигне таму, таа му ја стегна алчната дланка со нозете, не допуштајќи му да оди потаму.

Застанува на прозорецот и во јасната ноќ ги гледа обрисите на каменити ѕидови и кулите на тврдината Једи-куле, одново претворена во зандана, извишена и раширена по ридот што се крева далеку од морето, од кој залудно се протега најубавиот поглед врз градот.

Ја подава раката и наидува на празно.

Полна е со тесни улички и сокаци во кои куќите речиси се допираат а од прозорците луѓето можат да си подадат раце за поздрав.

Тој ни е кметски, - му објасни Рангел на Коча. Кметскиот пак се усмевна и си ја подаде раката.

Тој сметна капа и си ја подаде раката: - Дозволете да се запознаеме. Франц - бивш народен учител.

„Нема лутење, братче“, Љупчо ми подаде рака.

Брзаница испив само шолја млеко и се стрчав наудолу.

Темнокостенливата коса, прибрана високо над тилот во бујна опашка, ѝ паѓаше до рамениците.

Божем од нас никогаш нема спокојство; сме се развикале во ниедно време; сме биле зинати усти -како раскракани чавки.

Врз челото имаше само три кадрици. Одеше право накај нас.

„Како си, малечок“, најпрвин мене ми подаде рака.

— Море ми, тука ли си, в'кот да те јаде! — проговори Митра и му ја подаде раката на Јована.

Се позамисли малку, се позатрлка, небарем триста болви го нападнаа, ама кога си ги припомни вчерашните маки, парите му се видоа ѓубре, та со светнато лице му ја подаде раката на Арслана, небарем ја постигна цената која требаше да се даде за купениот предмет или стока: — Аирлиа нека е муабетот тогаш, мудурбеј!

Само, ви се мола на обајцата, да си го држите зборот. Бесата бес, шо велаат Арнаутите.

И уште Толе не слезен, шишкото се проби преку обрачот и му ја подаде раката на Толета.: ....

Се вкочани како манекен, бркна во џебот, извади една десетдинарка и дури откако ја остави на масичката, сосем малку ја одзаврте главата колку за да види што ќе земе, ја подаде раката, го преви весникот што му беше подаден, го стави под мишката и продолжи да чекори исто онака студено и исправено загледан повеќе во својата далечна цел одошто каде и да било пред себе.

И навистина, кога мојата роднина Емилија подаде рака кон челото на скелетот зад нас се чу гласот на школскиот прислужник: “Не смее ништо да се допира.”

Таа го гледаше скаменета, студено му подаде рака и уште постудено го запраша: - Дојде ли?

Само ѝ ја подаде раката, која таа ја стегна со светнати очи.

Не, тој Прокоп до вчера уште башмајстор, сега подаде рака за корка леб и за малку место на чергата крај огинот.

Посакувала да види дека, на нејзиниот постар син, нејзините од Цариград му подаваат рака, во судбинското време, за да го повлечат првин него а, потоа, и сето семејство.

Елена истапи напред и Ј ја подаде раката.

И таму некаде, во тие кругови, ја гледа мајка си која подава рака, но круговите се намалуваат, се намалуваат и таа исчезнува.

Не можеа да си ги видат очите, беше мрак, не смееја да си ги подадат рацете, би било многу необично и многу ненадејно, но можеа да го чујат шумното дишење еден на друг и да го чујат секој за себе лудувањето на сопственото срце.

Ја подаде раката, а во приквечерината, на нејзиното осончено лице, блеснаа во чудесна насмевка убави, бели заби.

Зошто небото не ти подава рака?

И потем, му ја подаде раката, се поздрави со Јосифа колку што можеше посрдечно и поблагодарно.

Просто се вкочани како манекен, бркна во џебот, извади една десетдинарка, и дури откако ја остави на масичката, сосема малку ја подзаврте главата колку за да види што ќе земе, ја подаде раката, го преви весникот што му беше подаден, го стави под мишка и продолжи да чекори исто онака студено и исправено, загледан повеќе во својата далечна цел отколку каде било пред себе.

Само ја подаде раката и полека, најнежно што можеше, ѝ ги затвори очите.

А, можеби, набрзо и мене, в радоста силна ќе ми подадете раце..." Го изрече ова...

ПАНДЕ: Да ни подадат рака, тие да ги отворат клештите однадвор, а ние од внатре, али чесно!...

КОТЕ: А да ни подадат рака и Срби и Бугари...

Конечно таа ја подаде раката и таму, на нејзината мека дланка, која на сончевата светлина блескаше како предено злато, имаше прамен коса свиткан во топка, како кожурец.

Ме погледна под очи, ме одмери со недоверба од која грлото ми се сушеше и подаде рака.

Кузман застана пред мене и сериозно ми подаде рака. Под неговите заби крцкаше килибарениот цигарлак.

Кога влегов тој се сврте кон мене и подаде рака кон шишето.

И потем Фисот ме фати за коса, ѝ рече на Луција „Избриши го“, и таа потем долго ме бришеше со шамичето; гледав солзи во нејзините очи; тоа не беше онаа Луција од разбојот, којзнае дали некогаш воопшто и постоела таква Луција, си мислев; гледав пред себе жена во солзи, сподобие страсно во писмо што го преточив, во песни; жена со очи гулабови; со коса како стадо кози, кога слегуваат од Галадската гора; со заби – стадо истрижени овци, кога излегуваат од капење, од кои секоја има по две јагниња и јалова нема ниедна; со усни – алова панделка, со уста слаткоречива, со јаготки на лицето како половинки од калинка; вратот ѝ е како кулата Давидова, изградена за оружје: на неа висат илјадници штитови – сѐ штитови на јунаци; градите ѝ се како близначиња од млада срна, кои пасат меѓу кринови; еве ја, плаче пред мене и ми ги подава рацете, и вели: дојди мил мој, да излеземе во полето, да преноќеваме по селата; утре рано ќе појдеме во лозјата, да видиме дали потерала лозата, дали се отвориле пупките, процутеле ли калинките; таму ќе те опсипам со милувања; еве ја, стои пред мене и јас ѝ велам: О, колку се убави нозете твои во сандали, ќерко знаменита!

И потем ми подаде рака, ми помогна да станам, да се наместам и потсуредам; го фрли шишето во една грмушка и јас дури тогаш видов дека сонцето беше паднало ниско, и дека денот полека почнал да гасне.

До судниот ден се клеветеа и се плукаа на растојание и никогаш не си подадоа рака...

Ова тврдење постојано методски го мелеа и сѐ повеќе распалуваа колективна омраза кон човекот за кого сме пееле песни, сме го славеле и за земјата која прва ни подаде рака, нѐ хранеше, нѐ вооружуваше и ни ги лекуваше раните.

- Добро вечер, - рече тој и ѝ подаде рака на Вера.

Младата жена ми се насмевна љубезно и подаде рака кон чантата, како да очекувала некој да ја донесе.

Нивната љубов, а тоа не беше љубов, затоа што љубов е само она кое вљубените ќе го наречат така, а Добрата Душичка и Макс не го нарекуваа никако она што беше меѓу нив; тоа беше како да чуваа од згаснување некој тивок оган на кој се грее душата.

Брат ми молчеше. Јас ја подадов раката кон сликата, кон очите на мајката застаната крај синот што умира, кон распнатото тело кое издивнуваше пред очите на онаа која го родила.

А тогаш, наместо вода од тушевите, однекаде се шири отровен гас.

Љубовта на Добрата Душичка и Макс започна уште во мигот кога тој ја подаде раката кон нејзиното чело, и ја изваде забодената игла.

„Дали спасението и воскресението се поништување на трагичното, или само утеха?,“ прашав, додека раката ја држев и натаму испружена кон мајката и синот.

„Не те очекував,“ продолжи мајката.

Ја подаде раката кон него – беше тоа бавно движење, можеби сакаше да го погали, а потоа, пред да го допре, ја сврте раката кон себе, подеднакво бавно ја приближуваше раката кон своето лице, но пред да ја спушти на него ја пушти надолу, во скутот врз излитениот фустан.

Пред да се разбуди ја подаде раката, како во сонот да бараше некого.

Ги отвори очите; не можев да ѝ го препознаам погледот – како да не гледаше во мене, туку во некоја друга жена.

Некои од нив ги подаваат рацете нагоре, чекајќи млаз.

А таа тешка задача ќе се постигне само ако Македонецот од Северна Македонија му подаде рака на својот брат од Јужна Македонија и оној од Западна.

Подадените раце ќе се прекрстат околу Прилеп-Битола.

Ние помисливме дека тоа недоносче штом ќе порасне, ќе окрепне и ќе ни подаде рака и ние со него да заживееме слободен живот.

Му подаваат рака, го водат кон самопослугата.

На таквите запаленковци, доволно ќе им биде да се сретнат на пешачки премин додека е во функција зелениот сигнал на семафорот и да си подадат рака во знак на разбирање.

Онаа што му беше шеф го прочита последниот пасус што го напиша.

Кога им се допреа образите во поздравот, тој виде дека мазниот образ на човекот во костумот, светнат од колонска вода, го сече долга лузна, сѐ уште по малку црвена.

Братучед му потстана кога овој се приближи до масата и му ја подаде раката.

„Здраво“, ѝ се насмевна и ѝ подаде рака. Таа млако му ја подаде својата.

„Ти не знаеш колку сум веќе расипан“, ѝ рече тој и ја подаде раката кон неа.

ФЕЗЛИЕВ: Зошто толку строго пред самиот почеток? (Му ја подава раката на Младичот.) Те замислував токму таков.

Колку Европјани треба цврсто да му ја подадат раката, на обезглавените Јужни соседи?

Ги подотвара очите и ја подава раката. ’Ма-ма’ Љубовта е страв.

- Во што е работата, другар?

Остап му подаде рака на диригентот и пријателски го праша: - Песни на народностите?

Тоа мислејќи се, са ноќ не сум заспал и се предумаф да те помола тебе, да се мениме со работиве: ја' некоја година да поседа дома, а ти да поеш на мојата работа!“

При сѐ што беше попо пијан, кога чул оти му рекла „на!“, веднаш беше се острелоушил и ја подал раката да земит тоа што ќе му даит чоекот, што му викнал „на!“, и чоекот го грабнал за рака, та го изваил од калта.

Коа је подошла сфеста, се мислила и се думала секако, шчо да напрајт; али таа да умрит, али девера си да г'отрујат?

Денот сега си заминуваше зад некој срт пред него, како некој што те остава на среде река, без да ти ја подаде раката, и тука беше попусто секое довикнување.

Не успевам да подигнам нога, па, со помош од сестрата, која недраго ми ја подава раката, се пентерам на колена и сфаќам дека, како кучка, сум зазела позиција наопаку.

„Тој прстен, тој прстен, крмнаку нечист“, веќе со турски зборови повторуваше бегот со приковани очи за зелениот камен на Калпаковиот прст. „Го уби, ти го уби?“

Онисифор спиел со студена грутка воздух во грлото и со коленици залепени за длапката на мускулестиот стомак но обеспокоен од сила на необјаснива враџба, се тргнал и ја подал раката кон кубурата на педа од него.

Јован Стојче-Столетников и Симон Наконтик го разгорувале огнот. Се намалувале, можело да се биде и помал виновник.

- Простете, им пришол Васко Тушев; очите сѐ уште го болеле - ја слушал во ноќта својата песна, со разденувањето ја заборавил, останала пустош во душата; еднаш, во некоја друга ноќ, ќе се сретне со сенката на својот мртов баџанак и пријател, те чекам, дојди, ќе му рече таа сенка, и тој ќе ги подаде рацете кон сите сеќавања на својот живот.

Не се веднеа да му подадат рака и да го смират, се потргаа од неговото грчење и чекаа: ќе се исцимоли, ќе каже како ја запалил лесновската куќа. Го жалев.

Продолжил со здрвени нозе потешко отколку што можело да се замисли.

Не ќе подадам раце по тебе, ветвуштенику, за да насаскаш пци на мене.

Луѓето од дружината наеднаш се почувствувале измамени по долгиот пат на кој коските на другарите биле патоказ од пекол в пекол - ги пречекува куп суви очи, никој не им подава рака, не ѕвони смеа на деца и не се слушаат женски извици.

До нив клекнал Трипун Караѓоз и ги подал рацете да се погрее. Пламенот му го позлатувал носот, очите му солзеле од чад.

Некако го симнал од себе тагарџикот со леб и во лак ја подал раката кон грбот.

И, додека е во тек преселното движење на холандските Бури од еден во друг дел на Јужна Африка, ларпурлартизмот ѝ готви на уметноста стапица за да ѝ ги скине врските со животот, граѓанската класа во Шведска бара укинување на племството што можеби, според правдата на развитокот, ќе подава рака да испроси трошки од „никаквечката“ трпеза.

Мина со поглед од еден до друг како да нѐ пребројува.

Во тоа време некој Кандило Кучевишки, инаку познат и во Кукулино како човек што без болка може да крши речни камења со рака, се прогласил по еден сон за светец и со своите синови седуммина или осуммина, почнал да гради црква со своја лика на ѕидовите - тој прв ги подава рацете кон новородениот Исус во сина пештера и тој прв клечи на Исусовиот воскрес.

Јаков Иконописец, сега со мудречка неизвесност на лицето, жолтеникав и мал, премал и за бостанско плашило, ги подал рацете кон петте сонливи старци што се доближиле со израмнет чекор. - Одбранете ме, стриковци.

Над него висела на невидливи сончеви нишки црвеникава ветрушка; наслушнувала песна на кос и со остро око ги демнела движењата под себе.

- Си му судел на маж ми, мене не ќе ми судиш.

- И слепо и чкулаво подава рака по змиско јаболко, се лутел Симон Наконтик како осамен светец на семожни гревови позамрсени и од волчи црева, всушност повеќе исплашен отколку величествен набожник зашто го потресол крик на див петел од лесковата шума на селото, предупредување на смртта што брза кон такви каков што бил тој, за кого женското милување претскажувало почеток на пропаѓањето на светот.

Од лицето со зачудено извиени веѓи полека ѝ се изгубила светечката благост.

Челникот и човекот на коњ продолжиле да се движат еден кон друг како по некој поранешен договор, без брзање, бавно, секој со своја срдечност - така изгледало - да подаде рака за поздрав, не намерници на кои животните врвици им се составуваат случајно туку стари познајници и приврзаници на човечко пријателство.

Во таа илјада осумстотини триесет и петта година умира композиторот на Норма, Белини, и се обвиваат со филц и гума тркалата на парниот автомобил.

Уште дедото на некогашниот маскар кој ги минувал овие патишта, еднаш дури и со благородниот патник Челеби од Стамбол, раскажувал во Кукулино за тој град од камени куќи, стари мостови, џамии и беговски кули и прозорци од зелено стакло и со стотици чешми и водоскоци.

И кога Борис Калпак се обиде да се урне со сиот бес што го собирал во грлото, во крвта, во срцето, на предолгиот пат од Кукулино до оваа куќа во која се загнезди нашата коба, во која таа коба стана несреќа на недолжни луѓе, навистина кога Борис Калпак ги крена рацете кон очите на бегот, во истиот миг кога старчето водено од претчувство се склопчи во огништето, еден од слугите ја подаде раката продолжена со црна кубура.

Не се бранеше, Проказниковите обвинувања не му ја засегаа душата, но бездруго му студеше или се срамеше од извалканоста на своите гаќи околу кој се мавташе долг учкур.

Но Арсо Арнаутче не ги подал рацете како што очекувал Лозан Перуника, да ја прегрне, да ја здроби со машката набрекнатост, да ја ослободи, а и себеси, од маката на копнежот и од копнежот на исчекувањата.

Селото ќе ни се наполни со џган... Ќе му пресудам, браќа.

Потоа, тваровит и разжален, ја подаде раката со долга пушка.

Луѓето немо го заколнувале: раскажи, честит стрико, што си видел, и ние, ако нѐ посоветуваш, ќе му свртиме грб на овој безбожен мрак, со пеколот не се војува.

- И нафрлете гранки над него. Проказник ќе отпее молитва. Ех, господи...

Онисифор Проказник здробен во метежни визии го сонувал искинато и многу поинаку отколку што го доживеал дневниот настан во кој пукале еден на друг и се колеле меѓусебно луѓе што никогаш не се виделе, што не ги знаеле дребните радости и јадрите маки на своите случајни противници и кои судбината ги соочила среде крстопат на животот и смртта, ги поставила со своја умешна но и подмолна стратегија едни наспроти други, кукулинците, во игра на случајноста, со повеќе љубов за дружината отколку за осумте горјани што најпосле и не морале да се арамии или наемници на оној сур и таинствен Али-бег со повеќе прстења од злато и секакви скапоцени камења на рацете отколку што имал влакненца по рабовите на црвените, некако чудно вжештени очни капаци за кои најмалку еднаш годишно барал мелем против јачменчиња.

Тој не ја знаел темната јадосаност на Куно Бунгур и неговата вера дека соништата на ноќта што доаѓала се само негови.

Последното чкртање на двоколките стивнало, од остриот звук земјата станала сунатица.

Кога најмалку претпоставувале, видовитиот Дмитар-Пејко паднал на коленици и ги подал рацете кон нив. - Ми истечува крвта. Болен сум.

Сите наеднаш ги подадоа рацете и ме зграпчија и, пак наеднаш, ми заличеа на луѓе што се горди со својата победа. Пееја...

Си украл, му рекоа. Покорно ги подаде рацете кон нивните челични лисици и појде барајќи ги моите очи да се прости од мене.

Тоа е ангел кој ми подава рака.

Зар беше виновна што ги подаде рацете и се предаде за најсветото нешто што ги поврзува луѓето. Зар на љубовта сите не ѝ се поклонуваат.

Го виде Долгиот како бел ангел клекнат на колена како ѝ подава раце.

Му ги подаде рацете и го гушна во широка прегратка.

На подадената рака подаде рака. Нежни усни даруваа уште понежен бакнеж на просторот меѓу зглобот и нежните прсти.

Рада му ја подаде раката, одговарајќи со коментар на комплиментот на Саво.

Ивона нежно со благ наклон ја подаде раката прво на Саво, а потоа и на Снеже.

Иако тоа со душите, на Рада не ѝ беше сосема јасно, таа гледајќи кон спасот му ја подаде раката и изусти: - В ред.

Живот кој несебично го делеше со сите што ја познаваа, дури и со оние кои за првпат ќе ѝ подадеа рака.

Пред неа стоеше белиот ангел со сини очи, со широка насмевка и подадени раце.

На приложената тврда хартија беше фино испишаниот хронограм со црвени и со златни иницијали: Кога Добрата Управа и Благородната Вештина Си подадоа рака една со друга, Настана овој прекрасен мост, Радост на поданиците и гордост Јусуфова На обата света.

По завршувањето на изградбата на бетонските темели, ние, техничарите, почнавме со монтажа на челичните столбови.

Изминаа, уште летоска, две години од неговото паѓање и од заточението.

Размисли, размисли добро, пред да си подадеме рака. Зашто, еден ден, тајната би можела да почне да ти тежи.“

Ја отворам и барам меѓу моите инструменти; младичот, сепак, ја подава раката, посегајќи кон мене за да ме потсети на моето ветување; ја дофаќам пинцетата, ја посматрам на светлината од свеќата и повторно ја враќам на нејзиното место.

Петрович му ја зеде ризата, првин ја спростре на масата, долго ја разгледуваше, заниша со главата и ја подаде раката кон прозорецот по тркалезната табакера со портрет на некојси генерал, на кој имено, не се знае, зашто местото каде што се наоѓаше лицето беше пробиено со прст, а потоа залепено со четириаголно парченце хартија.

„Веднаш ќе се вратам назад“, помислувам, небаре коњите ме повикуваат да тргнеме, но сепак ѝ дозволувам на сестрата, која мисли дека сум зашеметен од топлината, да ми ја слече бундата.

Луција не знаеше како да ја нарече, па ги подаде рацете како дете кое паѓа во прегратка.

Ми треба помош. Навистина, еве, повторно ќе кажам дека ми треба некој што ќе ми ја подаде раката и ќе ме спаси од пропаста.

Пајакот малку се повлече. И, како да сфати дека немам лоши намери, пак ми се доближи.

- Нешто навистина слушнав.

Ја подадов раката да го допрам.

Високиот гардист застана и ја подаде раката кон топузот.

Не му ја почувствував меката кожа под дланка, иако се уште гледав питоми очи.

Бавен во движењето, Водомар ја подаде раката и го крена ракчето.

Го заниша со здив. Подадов рака да го допрам.

Со дланка ги собра капките пот од своето чело и ги избриша испишаните зборови од голото теме на оној што до тој миг претствауваше писмен документ.

Испитувачите тогаш искрено ми честитаа, ми подадоа рака, проклет да бидам, се поздравивме.

- Мило ми е, Леме, - рече татенцето и ми подаде рака, ме уништи.

Сепак вујко ми Иле, добриот вујко Иле, кога тргнав, на разделба, кога му подадов рака за да се поздравиме, се колнам, ја остави вилата, го вадеше гнојот од шталата, си ги позабриша рацете од колената и пазувите, ме прегрна толку силно што чинев сите коски ќе ми испукаат.

Некоја жена што не ја гледа му подава рака да се поздрави.

Сите наеднаш ги подадоа рацете и ме зграпчија и, пак наеднаш, ми заличија на луѓе што се горди со својата победа. Пееја.

Со надеж на исцелител го подал рацете и исправен, и во тврдоста нечујно подвижен, зачекорил несовитлив во половината и во глуждовите.

Покорно ги подаде рацете кон нивните челични чисици и тргна барајќи ги моите очи да се прости од мене.

Ми се стори ковчегот самиот од себе се издолжува, станува мерка на непознат човек од минатото, го ослободува од грч со својот простор, да се протегне, да ја подаде раката и на еден извежбан начин да го поткрене капакот, од ноќ на ноќ свикнат на неговото чкртање.

Ако Партијата може да ја подаде раката во минатото и да рече за овој или за оној настан дека никогаш не се случил - тоа бездруго е пострашно отколку обичната тортура и смрт.

Да можеше да се помрдне, ќе ја подадеше раката и ќе ја положеше на О'Брајановата.

Винстон стана и О'Брајан му подаде рака. Неговиот моќен стисок ги згмечи коските на Винстоновата шака.

Јас бев единствената жена. Тапкав бавно надолу, без да имам на кого да подадам рака и да се потпрам.

Симон ја сети мојата возбуда и направи некое движење како да сака да ја подаде раката кон мојата коса. Но не ја подаде.

Партнерите можат да танцуваат, да си подаваат раце или дури да играат фудбал.

Сепак подаде рака кон писмото.

Тој подаде рака.

Застанаа некаде во центарот. Му подаде рака на разделба.

- Здраво - ѝ подаде рака на Лиле, со извесно колебање во гласот.

Марија го одведе до влезот на хотелот. Му подаде рака на разделба.

Кон Хелвиг подадоа рака, еден по друг, двајца средовечни луѓе.

Елена му подаде рака. Збунето. Изненадено. Не можеше тоа да го скрие пред Марија.

Марија првин не подаде рака...

Ја сретнаа две насмеани очи на момчето, кое подаде рака и поздрави на германски.

Марија се доближи до Карл и ги подаде рацете кон него.

Елена исто така ја подаде раката.

Стале со радост му ја подаде раката на дедот Арсенија и рече: — Аирлија нека биде саатот!

— И му ја подаде раката: — Држ', држ држ ме да стана.

Ете, знај, од ваа вечер си капарена и свршена за Илка Сукалов од Витолишча, Дедовците станаа, се приближи и невестата Менка и им подадоа рака на Илка и Доста, им честитаа, и армасувањето се сврши.

И се наредија да се простат прво со Трајчета, ама овој уште бегот кога му подаде рака рече оти ќе ги испрати до порта, та сите се поздравија со Ристета за да дојдат на ред со Бојана.

Нема храброст да ја подаде раката, да го наалка местото.

Дине се измолкна од купот, застана крај децата, ги подаде рацете лево и десно, тие се счепчија за нив и ги однесе натаму.

Утрото го донесе писокот на Милка Русјакова. Уште нерасонета и неопулена, ги подаде рацете кон мажот, а него не го допреа.

Вели: „Гледам Обама му подал рака на Меккејн и го поканил да соработуваат.

Дури и ведна со главата до под гранката како да ќе ѝ подаде рака да ја поткрене.

Ја подаде раката и го допре со прсти студеното огледалце на ноќната масичка.

А тој, додека таа, со бледо конче на насмевка, со една незабележаливост на усните, безживотно му ја подаде раката, ја испитуваше со поглед, бараше во што е изменентоста.

Се заниша и ги подаде рацете кон првиот ѕид, не го допре.

Марија, гледај, и ја подаде раката. Уште е жива.

Тогаш Шишман, со главаа несвртена кон работата, млитаво ги подаде рацете.

Откако само еден момент ги погледна држејќи се со рацете по колковите како да се исправа од работата, му ја подаде раката на Котета, воедно велејќи за поздравувањата и со братучедите што беа еднакво одмерено и здржано срдечни: - Ај добредојдовте... .

Методија се смести, ги подаде рацете над огнот и загледан пред себе во огништето присторе: - Проедрото.

Еден му подаде рака на Шишмана.

Жената неколку пати, како кобилата опашката кога се брани од муви, ја подаде раката назад, но девојчето не престана да ѝ додева.

- Одолговлечувате, - рече војникот и не свртувајќи се ја подаде раката назад кон Миладина.

Шишман му објасни: - Се плашев да не ми се откачи некако ноќеска, господине, па да стерам некоја несторенија, Сега ќе ја наполнам, - искрено рече тој и ја подаде раката кон пушката.

Шишман ја подаде раката со лажицата давајќи знак дека нешто сака да каже.

Стрина Менка, со очите полни солзи се потокми, ја преврза шамијата, ја избриша устата со рака и ги подаде рацете. Прво кон Шишмана.

Љаке се појави целиот окапан. Им се приближи, им подаде рака.

„Еј, а кој е тој на кого толку многу му се допаѓа девојката, која изгледа треба да сум јас, а ете, одбивам да му подадам рака на давеникот, а давеникот изгледа си ти?“, му рече, повеќе за да го исфрли од рамнотежа одошто да го натера да го напушти заобиколниот пат.

А Крстовица првин се стаписа, се слиса, ѝ стежна срцето, се стресе како да ја зграби студешница, нешто стопоти во неа, саклет ја стегна, ја сподави, пред очите сѐ повеќе ѝ се згустува мракот, се свиткуваат гредите, се навалуваат ѕидовите, стега таванот, нозете супрашка ѝ ги пече и санкум скудоумна, олелека најпрвин тивко, болката во липтежот ѝ ги искриви усните, ѝ го огрде лицето и, гледајќи наоколу со молбен поглед, подаде раце...

- Ух, ќе заборавев.

Ако мајка му е во Прењес, кој ќе го најде писмото, нека ѝ каже. Јас, Паскал на Аргировци сум ранет...“

Тој викна, се расплака, подаде раце кон мене, ама двајца војници ја подигнаа задната штица и, уште недобро затворена, камионот тргна.

И така, сѐ уште клечејќи, на подот ја посла црната шамија, ги рашири рацете и зареди: - Ристеее, чедо, стани, Ристеее...

Стигнавме до растока. Но и на растока има место да се подаде рака.

Пандо му подаде рака.

Нејзиното чекање бели книги од Ристо и радосни вести за Ристо заврши со писменцето што ѝ го даде Пандо.

Црната кадрава коса и ги покрива рамената, се распостелува по плеќите, го допира подот.

А за Бисокиот и неговиот другар си слушнал?

Послушно тргнува накај својата рогозина, каде што, ја води Пандо.

Пандо подаде рака и рече колку што можеше помирно: - Крстовице, за тебе е... и... и Бог да го прости...

Овој напор го огрди, уште повеќе го остаре неговото лице, уште повеќе му ги избразди и му ги искриви брчките.

Лапавицата се згусти и ветрот со брзината на возењето се зголеми и беше многу студен.

Мартин во првиот момент не знаеше што да прави, беше без волја да заигра, но сепак ја подаде раката кон едно од децата што бегаше тој момент крај него и успеа да го допре.

Зоран зема едно колаче, но уште тоа не го изел, мисли веќе на друго и ја подава раката кон подавалникот.

Се пожали дека му е студено.

Така рече, а потоа ги подаде рацете кон печката.

Ајде со мене, - ми ја подаде раката.

„Се качив на врвот од планината, го сочекав самракот, потоа срамежливата, добра светлина на првата ѕвезда, па втората, третата, другите ѕвезди на темната дланка на небото ги палеа своите оганчиња, и јас знаев дека сите самовили, сите џуџиња, сите духови на претците се таму, на нив, на блиските ѕвезди, дури и фараоните, и светците, ја разбираат мојата желба, ми ја подаваат раката“.

Па така, ја подадов раката и реков: - Убаво маче тоа...

Во тоа време гледав како тетка Олга пребледува и ги подава рацете накај шолјата, небаре ќе фати нешто што ќе излета од неа, а потоа како устата полека ѝ се искривува.

Ја подадов раката и Маци ми се доближи.

Кога потоа се запраша зошто е толку нервозен, сфати дека си мисли „Гадот се ожени и не живее веќе со мајка му“.

Мислев дека Дино ’рчи, па го подбуцнав со рака, но ’ржењето не престана.

Овојпат ми беше уште потешко да ги закопчам панталоните: при напорот да ги приближам копчето и дупчето во кое тоа требаше да влезе, чувствував огромна болка во стомакот, па така си ги покрив панталоните со маицата и недозапетлан, излегов надвор.

Мачката лежеше врз мене, ме гледаше и ’ржеше.

Намрштено ми ја подаде раката; јас силно ја затресов, но освен тоа што дебелите румени обравчиња кратко му завибрираа, раката му остана млитава во мојата рака, исто како и раката на братучетка ми Кристина, едно мало, слабичко девојченце со огромни очила со дебели стакла.

Да си подадеш рака па да се истргаш.

Ама, како што ја подадов раката, така и ми остана.

Кога со своите подадени раце и со некоја темјанушка на усните меѓу уште подзарцвенетите обравчиња, куклата покани “Повелете“, од рацете на Дедо Мраз испопаѓаа јажињата.

Сите луѓе, како што беше случајот со Ескимите, стојат пред нас со подадени раце очекувајќи да им го врачиме благословот од волшебникот Желбоноско!

Влатко стана, пружајќи рака длабоко воздивна за да рече: „Сè ни кажа Нина за тебе!“ ја прифати подадената рака Иван.

ДОКТОРОТ: (сиот сметен) Добро вечер, комшија. (My ja подава раката на Богдана).

Ѓорѓевица му подаде рака и го внесе во одајата.

Лесно се наведнува над неа, ѝ подава рака и полека ја извлекува од снегот.

- Можиме да влезиме? Старичката им подаде рака и ги внесе дома.

Стојат, ја гледаат, кон неа подаваат раце и ја викаат да дојде горе, на чардак.

Девојката подаде рака кон Фимка и болно - молежливо, пеколно изусти низ литеж: - Мајко... мајко мила... - скршен шепот и липтеж.

Топлината тера на дремка, а над нив се подаваат раце, се туркаат за да најдат поблиско место до огнот.

Попот отиде право кај дедо ми и му подаде рака.

Бате Јоле не потрча по неа туку ги подаде рацете кон неа и триејќи го прстите со палците почна да ја намамува да се врати.

Сега можеш да ја допреш срната на твоите усни како магија како сонлив цут како подадена рака.

Ако не подадеш рака ти ништо не ќе фатиш, не си ли пошол негде нема ни да се вратиш.

Книгата, ако човек ја сака, како брат знае да подаде рака.

- Договорено, - му ја подадов раката.

Јас сум Борис, - се претстави и ми ја подаде раката. Игравме долго.

Синот на Пајко како попарен скокна и подаде раце кон неа. Ја фати за раменици, ја стресе.

- Ајде – рече и ми ја подаде раката за да ми помогне да станам. – Ќе те одведам на една прошетка.

- Добре дојде во моето родно место – рече Игбал и ми ја подаде раката да станам.

Се сместивме удобно врз неговиот летачки килим и брзо ги надлетавме планината Бистра сосе сите нејзини потоци и шуми, сосе Мавровското Езеро и сите села и викендички околу него.

- Колку си убава! – вели и се смее. Се смеам и јас и жал ми е што немам огледало да се видам како изгледам со месечина во косата.

Автоматски подадов рака кон моето чело и го напипав тоа што пред малку Игбал ми го залеми меѓу веѓите.

И слезе од килимот, седна до мене на креветот и ми ја подаде раката.

Тој ја подава раката, додека летавме со велосипедот, ја фаќа месечината, тенка и блескава како срп и ми ја става на главата како венче околу косата.

Томчо ги подаде рацете. Прстите му го набараа малечкото растреперено телце на животното.