ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

На оние што сѐ уште се подготвени налутено да се присетат на „турските ѕверства“, ќе им одговори Владимир Соловјев: „Турските ѕверства ние ги помниме, а зарем одамна во Русија, па и во другите земји, сопствените турски ѕверства исчезнале?... а што се однесува до вашите христијани и нехристијани, за жртвите на сите ѕверства la question manque d’interet (прашањето е лишено од интерес): ако мене некој ми ја гули кожата, јас нема да му се обраќам со прашањето: од која сте вие вероисповед, милостив господине? - и ни најмалку нема да бидам утешен ако се покаже дека луѓето што мене ме мачат се непријатни и неугодни не само за мене, туку згора на тоа, како христијани, гнасни се и за својот сопствен Бог, со чиишто заповеди се подбиваат“. 10.08.1992.

Иако неговите тези не се лишени од историска основа, Мисирков често е под влијание на податоците од јуначката народна епика.

Изгледаше дека мисли оти е сосем природно што „ тие“ сакаат да те лишат од задоволствата, исто како што ти сакаш да одбегнеш да бидеш фатен.

Како што е изнесено во почетокот, настаните во романот, починувањето на таткото, го ослободува главниот лик на нараторот од зависноста која би го лишила од финалниот триумф над противникот (тоталитарната идеологија) која го примора „големиот губитник” на егзил и на еден повлечен живот.

Меѓутоа, истата таа идеја ги лиши од било каква моќ во нивната сопствена заедница.

Тие неколку години на специјализација се лиши од многу мали и поголеми задоволства што ги дава животот, од попладневни одмори, викенди, летувања…

Лишен од волја, од желби, празен и опустен, се влечкаше час во минатото час во сегашното.

Несериозното сфаќање на неавтентичноста што му е вродена на општествениот израз на чувствата е одбивање да ѝ се верува на збор на трагедијата.

А тоа, оттаму, значи мажественоста да се лиши од јуначкото величие и од самочувството за сопствената важност.

Зашто, ако излезе дека таа неавтентичност не е трагичен израз на моралните ограничености што се вградени во самата структура на човечкото постоење – ограничености што само јуначкиот мажествен стремеж, во својот ревносен обид да ги надмине, може да ни ги открие и да нѐ натера да се соочиме со нив – и ако, наместо тоа, излезе дека неавтентичноста е само комична – некаков срамотен, дисквалификувачки, па дури и урнебесен ефект на секојдневната изложеност на суштествувањето како играње улога, а оттука и на културните значења како чинови на општествениот театар – тогаш трагедијата се растоличува од својата положба на првовеликост, ѝ се обезвреднува мудроста, а патосот ѝ се поткратува.

А не може ни да си го ползува престижот што ѝ се насобира како единствената естетска форма што ја прави таквата мачилишна вистина истовремено достапна за нас и привремено, духовно поднослива.

И, во романот, на крајот од краиштата, ток­му митскиот и реалниот пролетер ќе биде во право во однос на другите слоеви на населението кое не можеше лесно да се лиши од млекото на овие кози, односно имаше потреба од овие вистински, реални кози.