ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Имено, неможејќи повеќе да го истрпат понижувач­ кото однесување на новопечените газди и нивните послушници, скоро сите „порцеланци“, како што имаа обичај да се ословуваат меѓу себе, решија да организираат штрајк против условите за работа и да бараат исплата на заостанатите плати.

Туженото претпријатие беше задолжено, во рок од осум дена, на Б.А. да и исплати вкупна сума од 108.803 МКД (1.785 ЕУР) на име неисплатени плати, како и да ги плати сите неплатени при- донеси кон Фондот.

Велешкиот суд (преку судијката В. Анастасова и В.Стојановски), во септември 1999, донесе пресуда врз основа на признание, со кое го уважи тужбеното барање на тужителките, бидејќи полномошникот на тужениот (Р.Жарова) истото во целост го призна.

Дијагонален зрак, имав обичај без некоја посебна причина да помислам, дијагонален зрак, а потоа: Агна, спиеш ли?, ќе ѝ речев, за таа да се разбуди и така мека и топла да ми седне в скут, да ме прегрне со десната рака околу вратот, и да се загледа во сонцето.

Биснис е бизнис, имаше обичај да каже, една максима од неговата филозофија на живот, прифатена во Мелбурн.

Штотуку го отвори учебникот, сѐ уште педантно завиткан со украсната хартија, со која мајка му имаше обичај да ги завиткува неговите книги, почувствува туѓо присуство зад неговата глава.

Софијанци имаат обичај да се пофалат дека нивниот град е чист, уреден и, меѓу другото, прават сѐ за да го разубават. Но, секогаш не е така.

Учесниците во малата интерна војна што допрва се затркалува во Македонија не се само политичките партии туку онаа социјална група која има обичај да се нарекува интелектуалци односно интелигенција (уметници и писатели од најразлична жанровска припадност, хуманистички научници, универзитетски професори од разни профили, политичари со докторски наслови или доктори по наука кои својата конечна вокација ја пронашле во непосредната политика), сите тие меѓусебно се борат околу исклучивото право на формулирање и претставување на она што се смета за вистинска национална вредност.

„Отепа толку Турци, па нека отепаат и они еден Толе, мајка му стара“, — си рече во умот и ја напушти Градешница со еден пророчки поздрав.

И, само да беше почнал Адем со турското „анасениаврадини" и со камшикот по очи, по глава како што имаше обичај секој Турчин, Толе беше готов да му се фрли и да му ги исчепка очите.

Но пријателите Гуле, Гуце, Тодор, Марко и друга му дадоа да разбере дека селаните се оружани и ако почне да прави некои лудории како што си имаше обичај порано, ќе го врзат и ќе го предадат на бимбашијата, којшто толку пати ги советува, та дури и замоли да му го предадат Толета: голем бакшиш ќе добиеле.

И не помина долго време. Адем имаше обичај почесто да си се напива и тогаш си правеше разговор со Катето.

Татко имаше обичај, кога ќе се вратеше од работа, или кога ќе му дојдеа пријателите, на партија табла или покер, да си пивне мастика, со мезе, а тоа нејчесто беше таратур.

Само си имаше обичај, кон квечерум, на чардакот, кога сонцето ќе исчезнеше зад тврдината, да си пивне капка-две, со одбрани пријатели и со малку мезе.

А кога дома ни идеа емигранти од родниот крај, пред неизвесниот пат кон Америка, кон Австралија или кон поблиската Турција, седнати на чардакот, како на последната станица од егзилот, Татко си имаше обичај, со нив, да ја пее тоскиската полифона песна во која се зборуваше за патот на семејството од Морето кон Езерото, за силните војни, кога се делеше семејството.

Во својата долгогодишна работна кариера, тој си имаше обичај да не оди кај претпоставените доколку не е повикан, дури и кога имал неодложни, лични поводи за тоа.

- Стар човек не е за ништо и за никаде! - имаше обичај да рече, кога изморен ќе седнеше негде да си почине.

- Друго време, други луѓе се, - имаше обичај да се теши старецот, свесен, иако незадоволен, дека син му има право.

Пошироко гледано, луѓето на екстази имаат обичај многу да дрдорат и можат со саати да ви зборуваат колку бескрајно ве сакаат.

Срцето ѝ се насладуваше од зачудувачката виталност на лубеничето, зашто тоа растеше толку брзо така што речиси можеше да види како лубеничето дрочи пред нејзините очи, исто како и лебот, што мајка ѝ имаше обичај да го стави на полицата над шпоретот за да нарасне пред да го стави да се пече.

Исто така, се сети дека Бил Девит имаше обичај да се врати тука навечер по вечерата за да поработи уште неколку часа на инсталирањето на струјата.

Тој имаше обичај, кога сакаше да ја покаже својата приврзаност, со својата брада да ѝ го буцка грлото.

Таа успеа да стане чувар на куќата во која тој беше роден и го чуваше стариот гуштер во бавчата, кој имаше обичај да си го влече огромното тело низ дворот и крај пчеларникот, или со часови да лежи на сонце.

Или, клекнат на задните нозе, потскокнувајќи и вртејќи ја опашката, го чекаше да си легне и, бидејќи стариот професор имаше обичај пред заспивање да прочита нешто лесно, грифонот не ја свиткуваше главата да задреме како што обично прават кучињата, туку го имаше на ум својот стопан сè додека тој не го изгаснеше светлото и не се свртеше покривајќи се преку рамо да заспие.

Приближно во тоа време тој се чудеше што се случува со лажиците, особено со малите лажички кои толку често му притребуваа бидејќи имаше обичај сам да си вари чај и кафе.

Но според мадам Дишан, она што навистина се случило било многу повпечатливо.

Скоро секоја вечер пред легнување, објаснува таа, таа и нејзиниот маж имале обичај да си читаат на глас еден на друг смешни приказни.

Од 1970-тите наваму, ако не и од порано, геј-мажите имаат обичај да прават злонамерни генерациски споредби помеѓу геј-момците што се тинејџери или што имаат дваесет и некоја година – современите, ослободени, просветлени, напреднати, „сосема нераспознатливи од стрејт-момците... [и] крајно спокојни што се геј“ (како што напиша Ендру Холеран во 1978 г.), кои сосема добро си се вклопуваат во главнотековното општество, кои никогаш не доживеале хомофобија меѓу врсниците, кои не се гледаат себеси како припадници на никаква геј-заедница и на кои не им треба никаква геј-култура, од една страна, и три-четириесетгодишните (или дури и постари) геј-мажи, заглавени во некаква фанатична верност на некаков демодиран, застарен вид геј-култура, убедени дека тоа е единствената геј-култура што постои, задолжителната култура на секој што, ете, е геј.42

Вработените во Нешнал ривју можеби се постојано во потрага по нов материјал, но сигурно не се толку очајни, па да имаат обичај да ја прегледуваат страницата на Универзитетот на Мичиген, ревносно исчекувајќи го точниот миг кога на полугодието Службата за студентски прашања ќе ги објави предметите што ќе се изучуваат наредниот семестар.

- Горчин имаше обичај да се теши, цитирајќи некој американски шлагер: „If you love something, let it go away, if it comes back – it`s yours, if it doesn`t – it never was“.

„Па да атерираме тогаш“ имаше обичај да каже.

Еден белградски поет имаше обичај да каже за некој од своите колеги: „Можеби е добар, но јас не му верувам.“

Овие имаа обичај да им пријдат на оние што изгледаа дека му се наклонети, на пример се чешлаа како него; „Која е неговата порака?“ - нервозно прашуваа, „Што сака тој?“

Секој жив што ќе влезел во продавницата да ги купува ч....те, излегувал мртов, бидејќи продавачот имал обичај да ги убива купувачите.

ВАСИЛКА: (при секое говорење има обичај да ја фаќа долната усна).

Градбата од камен и тули ѝ нараснала до колената покриени со позлатениот фустан.

Арно ама, кога го ставиле првиот камен пред нејзините нозе со црвени налани, се сетила на своето чедо кое како мало кученце имало обичај да ѝ ги грицка обувките.

“ „Пак некоја од вашите чудни идеи“, рече префектот кој имаше обичај да го именува со зборот ’чудно’ сето она што не можеше да го разбере, живеејќи така меѓу вистинска армија од ’чуда’.

Ако, пак, работата беше особено тешка, тогаш тој имаше обичај дури и воопшто да не ги завршува речениците, така што мошне често, започнувајќи со зборовите: „Тоа е, навистина, сосема онака...“ – а понатаму веќе немаше воопшто ништо, зашто и самиот тој забораваше, мислејќи дека кажал сѐ што било потребно.

Акакиј Акакиевич имаше обичај од секоја потрошена рубља да одделува по еден грош во мало сандаче, заклучено, со дупче на капакот за уфрлање пари.

Но се потсетуваше на зборовите на дедо му Аврам кој имаше обичај да рече: ”Не брзај никогаш со одлуки; вода што брза, рони, луничави...

Татко и Камилски си имаа обичај долгите прошетки во источниот и западниот брег на градот, односно лево и десно од реката, поврзувајќи ги со камениот мост изграден уште од султанот Мехмед II, да ги завршат во големата Железничка станица, која беше една од најубавите станици не само во овој дел на Европа туку и пошироко, гледајќи ги меѓународните возови Балкан-експрес и Балкан-ориент, како патуваат преку границите кон исток и запад, север и југ.

На празникот (бајрам) на рамазанските пости и на празникот (бајрам) на жртвувањето, султанот имал обичај на корпусот на јаничарите да им подарува баклава.

Секој регимент добивал по две големи тепсии со првокласна баклава.

Имаше обичај за ручек да испие цела една порција расол.

Роден во отоманско време при крајот на деветнаесетиот век, имаше преживеано борби, колежи и востанија, сѐ уште имаше обичај од време на време да носи убав кадифен, темно црвен фес на главата.

Како што знаеш, Министерството за внатрешни работи има обичај да спонзорира концерти (Џез фестивалот) како и да откупува уметнички дела.

Бургиба си имаше обичај да ги следи седниците на парламентот, седнат на една голема бела фотелја, поместена меѓу говорницата и фотелјата на претседателот на парламентот.

Маренецот порача едно оро, ми се чини, за да видат дали ќе се фатам до него, јас имав обичај да се фатам до ороводецот, но сега не се фатив.

Имаше обичај да го нарекува... никогаш не би погодила како.“

Старите, дискредитирани водачи на Партијата имаа обичај да се собираат таму, пред да бидат дефинитивно погубени.

Во него, мајка му седеше, исто онака како што имаше обичај да седи на парталавиот кревет со бела покривка, со детето обесено за неа, но сега во некаков потонат брод, длабоко под него и тонејќи сѐ подлабоко со секоја минута, но сѐ уште гледајќи угоре во него низ сѐ потемната вода.

„ Си помислив дека ова можеби ќе ве интересира“, имаше обичај да каже со срамежлива насмевка секогаш кога ќе исчепкаше по некој нов фрагмент.

Се сеќавам - којзнае пред колку години - имав обичај понекогаш да отидам во ' Ајд Парк во недела попладне, да ги слушам момчињата како држат говори.

Имаше обичај да соопштува со тивка гордост, меѓу две повлекувања од лулето, дека во последните четири години не изостанал од Општинскиот центар ниту една вечер.

Имаше обичај да ги поднаместува очилата на носот, што беше необично обезоружувачки - на некој недефиниран начин необично цивилизирано.

Таа имаше обичај да ги прекинува речениците на половина.

„Од дедо ми. Имаше обичај да ми ја кажува кога бев мала. во секој случај, исчезна.

Имаше обичај дури да го потсетува наутро, како на нешто што мора да биде сторено таа вечер и што не треба да биде заборавено.

Како да се плашеше „да не чуе злото“. Како што имаше обичај да рече.

Кралот Фридрих имал обичај на својот двор навечер да приредува концерти на камерна музика.

Се позами, се позачешла — колку да му помине апешот во главата — и си ја зеде торбичката велејќи си сам за себе: — Требе порано да се оди, оти литургијата трае два саати (ако не ги прескокне половината молитви, што си имаше обичај), утреното еден, а после . . . ете има три четири кршчења, секое по черек саат, некој и друг парастас .. . денеска ќе се има баја работичка, — и пак си промрмори, навраќајќи долу Катината улица: — Нека даде господ, нека даде: кршчење, венчање, венчање, па и умирање!

Тој имаше обичај да почне одоздола со ред, од Балевото анче и до крај до Петка Спасев да тргне по едно дваесетипет, та до дома ќе му се стореше таман сто драма и доста му беше како на стар човек.

Си имаше обичај, во тивките квечерини, уште кога беше жив Татко, по домашните работи и грижите околу децата, да си ја смирува душата читајќи од светите книги, на чардакот, чекајќи го Татко, за да си ги сподели мислите за прочитаното.

Отец Иларион, помолчувајќи извесно време, како што имаше обичај, рече: - Господ првин го создал небото, па земјата...

Така, едвај облечен, живеел во бу­ре и имал обичај да мас­ту­р­­бира во јавноста за со тоа да го покаже својот пре­­зир спрема цивилизациј­а­та и славење на природата.

Што имаше обичај да каже Еврипид по втората чашка.

Но, жената била потполно зашеметена од неговиот одговор, речиси до точка на хипнотизираност. 64 Margina #21 [1995] | okno.mk

Овој пар имал обичај да ја практикува тибетанската тантричка медитација (во која духовно се нагласува еротската страна на психата).

Мимоза Рубен, нашата наставничка по француски, имаше обичај да му каже на сред час: „Виктор, ти како да имаш две усти, едната за Хорацио до тебе, една Милица пред тебе. Quel bavarde!“.

Само буквите се учат од буквар“, имаше обичај да каже дедо ти Павле.

- Оти и така седам без работа, - имаше обичај да рече со израз на човек осуден цел живот да се чувствува должен за доброто што му го сториле.

И можеби дедо Бошко ќе одбиеше, и Луман, како што имаше обичај, ќе ги изнатепаше сите по дома, некого ќе убиеше или дури и куќата ќе му ја запалеше за да си ја покаже силата, но сега тоа не се случи.

Дали е, значи, можно некои луѓе намерно да се трудат да бидат непријатни или ние само не им ги разбираме комуникационите потреби?

Спореди, на пример, E.P., pp., 126, 148, 355, итн.

Дали некогаш сте имале шеф кој имал обичај да ве прекинува среде реченица и нетрпеливо да бара веќе еднаш да бидете конкретни?

Така на пример, Кант за не(среќа) вели дека за нештата по себе не може да се зборува, на тој начин зборувајќи за нив; или Витгенштајн од Tractatus-от објаснува извесни факти за структурата на јазикот, светот И врската помеѓу нив, со поента дека таквите факти не можат да се изразат.

Комуникациони стилови и типови во бизнисот Каков си бе ти тип?

Од една друга гледна точка, спореди Jakobson, Essais de linguistique générale (фр. пр. p.116). превод: Ана Димишковска Трајаноска 56 Margina #11-12 [1994] | okno.mk Греам Прист (Graham Priest) Дерида и самореферентноста Australian Journal of Philosophy Vol. 72, no. 1; March 1994 Философите имаат обичај да произведуваат теории што се однесуваат на теми од општа важност како што се, на пример, вистината, значењето, знаењето И така натаму.

Тој имал обичај во земјата во која служи апсолутно да го знае нејзиниот официјален јазик.

Захаријадис сакаше армија која ќе се бори против англоамериканскиот империјализам, како што имаше обичај да се изразува, но не без одредена причина; тој сакаше армија која исклучиво ќе се определи кон оние основи, кои Захаријадис уште како младинец ги беше донел од Москва...

- Ама еден ден дома влезе Дина, сосетката. Жената си имаше обичај вкуќи да влегува без тропање.

Еден мој пријател има обичај да каже, “Жените секогаш ме сакаат поради човекот што не сум”. ◊ Отсекогаш сум сакал да бидам степ-играч, токму како Бети Форд и Барбара Волтерс.

Некои од нив што гостувале овде и порано и навикнале на слични пречеци, имаа обичај да не реагираат.

Се викаше Велко и за него луѓето имаа обичај да кажат: “И водата ќе застане, Велко не застанува!

Тета од болести ужасно се плаши, а татко ми има обичај да ѝ рече дека тој нејзин страв е „чиста патологија“.

- Да не беше така, и да не се оженеше толку млад со стрина ти Ката, - имаше обичај да рече баба ми, - кој знае до каде ќе стигнеше.

Ех, сега ќе почне да го распрашува како што таа има обичај и ќе биде мошне непријатно - си помислив.

Таа има обичај да рече дека нејзината работа како правник е од оние „од седум до три часот“ и дека, откако ќе ја заклучи фиоката од работната маса во нејзината канцеларија, го заклучува и мозокот, па дома си доаѓа мирна, што се однесува до службата.

Утредента, кога се подготвував да тргнам на училиште, ѝ пријдов на мајка ми додека ја палеше „првата цигара крај шолјичката со првото кафе“ (како што има обичај да рече) и истовремено си ги шминкаше очите, и ја прашав отсечно и строго.

Но тој, ете, дури тогаш сфатив јас, тој навистина бил чен на сектата „Паскал и неговите браќа“, како што често има обичај да му префрли мајка ми.

Ѕвезда на Ќорвезировци имаше обичај да се загледува низ прозорецот.

Јас многу сакав да можам да се решам да го прашам дедо Стефан да ми раскаже како го изгубиле неговите кога со тапијата бегале од Турците, ама ми беше страв: се плашев дека ќе ми свика како што имаше обичај.

Зашто не сакаше да се замери, но и со волја ја работеше работата:како што го слушаше кљакањето на секирите во шумата така му се чинеше оти е во брезничка планина, со свои луѓе, по дрва, како што имаа обичај групно да одат.

Јас, има обичај да вели, уште кога ќе го видам човекот, не можам да не му направам добро.

Татко му имаше обичај да вели, пуљи си работа!

Татко ми, како и друг пат, има обичај да рече Оди поседи на моето место, имам троа работа! и јас послушно одам.

Командирот имаше обичај да ни рече: — Никогаш да не им оставате време да се помислат, да се сетат.

Решив јавно да ја изложам мојата дилема: - Дали е добро што имате толку доверба во нас?

Дали и мене ќе ми “отфикарат” некое казниште како што ѝ се случува на Мила, или ќе минам само со вербални воспитни мерки, како што има обичај да рече татко ми?

- Ти ветувам – одговори, па свика: - Ама, сум ти рекол да ги заборавиш тие твои глупости!

ПИСМО ОД ИНДИЈА - Види го, порасна и ова наше девојче – има обичај да и рече татко ми на мајка ми и да ме погледне со многу љубов и со многу нежност. – На тато, тоа миличкото, колку мало ми беше, сега е права девојка.

Тета има обичај да каже, а, бре Алексо, син на мајка, да си ми здрав и жив, колкав си, а умот уште ти е детски.

Оти, обично се воздржува од физички напад врз мене, како што има обичај да рече, од страв да не ме убие.

Јас мислев на темнооката Миру, на нејзината долга, мазна, свилеста коса и на нејзините нежни и тенки прсти под кои се раѓаат ѕвезди, птици, цвеќиња, овошја, облаци и животни, и знаев дека тоа што го чувствувам е она што возрасните го нарекуваат љубомора и дека нема врска со онаа љубомора со која брат ми има обичај да ми ја јаде душата.

Ама си таинствена, ама си недругар, немаш воопшто доверба во нас – имаа обичај да ми речат.

Јас сум многу љубопитна по природа и моите дома често ме нарекуваат „досадија“, демек- сум била здодевна со прашањата, со упорноста да го истерам докрај тоа што ќе си го наумам, па ги „давам“ понекогаш до бескрај, додека да “им пукне филмот”, како што има обичај да рече мајка ми.

Јас така имам обичај да го малтретирам со тие „ветувања”.

- А велосипедот? – го потсетив.

Саше се лути кога го викаат Алексо, но тоа ние така, на шега, инаку од Александар, накусо, Саше.

Откако му објаснив дека се викам исто како и едно дрво што расте во нашиве краишта, Игбал има обичај да рече: - Познавам две Брези, едно девојче и едно дрво и тоа е сосема доволно да можам да кажам дека ја познавам твојата татковина и дека го разбирам јазикот на кој зборувате.

Колку што можев ги избегнував или ги заобиколував прашањата и нападите од овој вид, но тоа стануваше сѐ потешко и потешко.

Ех – воздивна мајка ми – да си повозрасна... Таа често имаше обичај да каже така, но откако се врати од таа нејзина Индија, секогаш кога ќе речеше, јас се нервирав.

- Немој бе, тато, така, не сакам кога тоа ми го зборуваш.

Тој, кога сме на состанок, не зборува како што има обичај, дека мајка ми за сѐ е крива и тие негови глупости, туку сосема поинаку. Баш како што треба.

Додека ја чекам да си свари кафе, ги подраскревам набрзина моите предмети што сум ги заборавила врз масичето каде што таа има обичај да си ја стави шолјичката и пепелникот.

Тој има обичај пред другарите да се прави важен и кога е во нивно друштво знае намерно да биде груб со мене.

- Оди легни си – ми шепна мајка ми – а јас веднаш ќе дојдам да те заспијам. Ѝ бев благодарна за нејзината нежност, а најмногу од сè што ми рече дека ќе дојде “да ме заспие”.