Таквото езеро го привлекуваше човечкото око низ историјата: на Римјаните кои овде го изградија патот Виа Егнатиа и го основаа градот Лихнидос, на Византијците, на православните, кои направија од Охрид доминантно место во својата сфера на влијание.
„Патот на јагулите“
од Луан Старова
(2000)
За обединувањето на македонските племиња и за создавањето на македонската држава пишува и Тукидид кој наведува дека од македонските кралеви Архелај направил најмногу од сите: изградил патишта, тврдини, востановил македонски „олимписки“ игри во Дион.
„Џебна историја на македонскиот народ“
од Група автори
(2009)