ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

— Море, доброутро, домаќину, бре! — вика Манџик, братучед на Крлета и сака некако да го протера слепото магаре покрај Малови, ама овие знаат тој што сака и со една сопа го нападија над кале.

Тој не ги поведе своите на манастир, како што правеше секоја година, не ги поведе да не му пречат, зашто мислеше на сѐ, - можеби ќе си пријдат со Богдановото девојче, необични и тој и таа, узнавајќи се од душа такви, а тогаш треба човек да биде сосем слободен, ќе треба можеби да бегаат заедно далеку од род и родина, каде што сите стеги паѓаат, ќе треба можеби уште веднаш да загинат заедно, дека е тоа најдобро, не знае тој.

Често ќе започнеше малку подбивно: ги знае тој туѓите обличја, неговите раце ги држеле.

Знаеше Тој дека има и птици - еретици, кои откако ќе долетаа во родниот крај слетуваа право во пазувите на девојките.

Да не да ѝ додаваа нови стебла на гората, да не му додаваа нови ѕвезди на небото?

Стои тој во сенката на големото име на својот народ, знае: полека мелат божјите воденици, побавно штрака штичката над левакот, полека се истура плодот врз каменот, и знае тој дека при ова се вели: дајте да запееме за поголеми нешта, да ѝ запееме на семенката, на 'ртулецот да им запееме, на она кое нè продолжува да му запееме зашто тоа ги содржи сите облици низ кои ние, нивното потомство минуваме.

- Е, море, ако сакаш да знаеш тој од кога се запаметил, постојано бил момок - измеќар, аргат, болвар и вошкар ...

Во првиот момент одглумив дека не ми е познат, иако многу добро го знаев тој човек, а и целата јавност го познаваше како многу контраверзен.

Го знам тој медицински факт.

Кој не го знаеше тој завалија...“, рече Никола некако нервозно, чиниш лут самиот на себеси што го спомнал Брзакот, што исчекорил од својата прикаска впуштајќи се во деликатен дел кој би можел Сврделот да го прикаже поврзан со убиството на Граматниковски.

Се скамениле градителите. Побелуваат од јад и погледнуваат во најстариот, знае тој дунѓер многу - ѕидал и за Арапите и за Кинезите.

„Прво ракииче. Да, да, ракииче. И ќе се напие и ќе се истрие. Знае тој, ајде.

Ни јас не знаев баш многу за тој феминизам, а исто така не знаев ни за сестринските односи, зашто сестра немам, па си замолчав, мислејќи дека ако продолжам на иста тема може нашето убаво расположение да се подрасипе.

Брат ми рече дека времепловите се интересни само на филм, како што е она патување низ минатото во филмот „Враќање кон иднината” и дека ако мајка ми нема против, не би дошол со нас, оти знае тој како ќе изгледало тоа нејзино „носење во детството”.

- А бе, мани го татко ти, што знае тој за феминизмот и за сестринските врски, нека си гледа своја работа! – малку подналутено рече тетка ми.

Знаеше-како да не, поим немаше, ама кој му е крив што се прави важен па пропушта такви необични нешта како што беше тоа што се случи вечерта.

Беше на едно високо скеле, сега веќе ѕидар, а некаде во него, вкоренувана низ сите оние изминати години, долги, од неговото детство, почна да ги подава своите отровни повитки, една ужасна бездна, да се отвора и да се длаби пред неговиот поглед и да не му дава мира да се размавне и да работи, како што знаеше тој, како што работеа сите други мајстори, и во сонот опоменувајќи со длабочината на провалијата под него, ниеднаш не позволувајќи му да подзаборави, да си ја сочува онаа свикнатост со не.

Знаеше тој дека од прозорецот над него можат да се заискрат оние опасни трескотници, кои не му беа непознати и пред кои тој којзнае колкупати во својот волчешки век недосежен се засолнувал во шумата.

Кога ќе се појавеше со жива отровница в раце, се собиравме околу него и се чудевме што знае тој сè: фатената змија ја држи со два прста за врат, близу до главата и ѝ дува во уста густ блик лита чурлава.

Знаеше тој дека е права, но во својата сила над неа знаеше, исто така, дека е бессилен пред нејзините клетви.

Откако си ја исрка теглата со слатко од бели цреши, зашеќерено или не тоа си знаеја тој и братучедата, младиот Курназ му се сврте на Ване: - А ти, Двојаков број два, од каде и каде?

Навистина е срамота ако така ви рекол... Знаете тој е ΝΤΟΠΙΟΣ...26

Тоа што го знае тој, ние другите луѓе не го знаеме.

- Затоа... знае тој убаво зошто.

Што ли знаел тој, старец?

Убиецот веројатно би тврдел дека воопшто не бил на местото на злосторот.

Зар знае тој дали сторил нешто и зошто го сторил тоа? Ако воопшто нешто сторил!

Зар би плачел еден вистински убиец? Погледни му го невиното лице!

баму ја, седиме така во темницата и се плачеме, сакаме да го подзапреме времето, да се оддалечиме од смртта што нѐ чека, јас веќе си ја гледам мршата како ја раскопуваат дождови, како скапувам и се смалувам, се гледам пред себе си, така, како своја слика да држам в раце, само Силе Плевнеш грчи во ќошот, бичи некои глуждови трупци, ама времето кој го запрел досега, го запирале царови, кралови, тепачи, арамии, врачари и јаки луѓе и никој не останал со него и како што седам така, оп - се обзорува, некоја бесшумна светлинка ни влегува на прсти во собата и со светлината влегуваат и војници, оф мори мајко, ајде вика старшијата, Силе Плевнеш уште грчи и старшијата го клоцнува в слабина и овој рипнува, си ги брише слинките околу устата, сакате поп да ве исповеда, јас не сакам, вели Силе Плевнеш, и без поп господ ќе дознае за нас, знае тој дека на правина нѐ земате на душа и после нѐ поредуваат во дворот пред затворот, а Стеван Докуз пак приплакува, ги покрива очите, што ќе му правиш: тој ти е другар во несреќата, „пријателот ти е роднина кого самиот си го одбираш“ велеше Лазор Ночески, а војниците чекаат со пушки пред нас и ете го дојде тој, офицерот, се тетерави 121

Знае тој што сака, нема кај него погоре и подолу.