ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Кога стигнаа калдрмата на градот беше празна.

Кога врчвата ќе се преполнеше, сама ќе се навалеше, па ќе се клапнеше, чукнувајќи по работ на каменот на малиот базен под неа, ќе се превртуваше удолу, за да се испразни од водата, според законот на физиката, па бидејќи беше празна повторно ќе се исправеше под чепот на бурето, за да се поднамести за повторното полење...и сѐ така во круг...

Улицата беше празна, како никогаш во ова време.

- И мојов нагант револвер не беше празен!

______ 35) мудур - управник; 36) - Мераба, мудур ефенди - Здраво, господин управник 37) бујрум - повели; 38) лири - златни турски пари; 39) себап - добрина 40) коџобашија - кмет, старешина на село; 41) мангари - бакарна турска пара; 42) тептил - се маскирал 43) ќерата - кодош, шпион; 44) суварии - коњаници; 45) пеки - добро

Сега, листот воврен во валјакот не беше празен, на него гледам црни редови во низа, се влечат надолу еден по друг, треперат црно и болскотно, како што треперат ѕвездите на небото.

Ресторанот беше празен. Во него беше само семејството на најстариот Калидиоти. Ручаа, а едно бебенце ја нарушуваше тишината.

Големиот станичен хол речиси беше празен.

Градот беше празен. Влеговме во една крчма и околу нас се насобраа многу луѓе.

Влегов и во црквата, која беше празна и, на мое изненадување, во неа не видов ниту икони, ниту пак од оние олтари, што сме свикнале да ги гледаме во црквите.

Па сепак на Митра ѝ беше празно срцето.

Толе се понакашла и прошепна нешто на дупчето, но никој не му одговори. Очигледно истата беше празна.

Кога ми донесоа уште една кригла студено пиво твојата чаша веќе беше празна.

На пример, постоеја два излога во Пасажот Шоазел, а само едниот светеше, затоа што другиот беше празен. Тоа не беше шега. Така.

Сѐ беше подредено на проблемот на желудникот... зарем не, на тоа се сеќавам, на едно нешто: само еден излог навечер беше осветлен со гас, затоа што во другиот немаше ништо, само едниот од двата излози беше осветлен, бидејќи другиот беше празен.

Во бифето гужва. Ако собраниската сала беше празна, во бифето веќе имаше двотретинско мнозинство.

Тепсијата веќе беше празна, грнето со матеницата испиено, а на луѓето уште им се седеше.

Само орманот за облека беше празен, и од неговата и од станарот.

Ништо особено: проќелаво ситнолико старче, со очила од дебело стакло и без рамки, врзани за ушите со усукано ортомче, со ново забало во устата што севезден нешто како да џвакаше иако беше празна и нема (саказот веќе беше вон мода и вон норми, а гумата за џвакање влегуваше во мода ама не влегуваше низ увоз), со отпуштени дланки и неподвижни прсти, кои ситно но непрекинато се тресеа - небаре над секоја пара, и најситната металка, што паѓаше на тезгата.

Така, уште запетлувајќи си ја кошулата и премислувајќи се дали да ја остави преку панталоните или да ја вовре во нив (првото беше недолично за старите, но поудобно за врелите ноќи, а второто попристојно, но и постегнато за потната снага), Ване влезе во кујната и веднаш забележа дека столот на гостинот - натрапник беше празен.

Сѐ беше логично во експликацијата на судскиот вештак и во рекапитулацијата на полицискиот иследник, освен што главата на доктор Миха како татко беше празна тиква, во која уште семките на прашањата сѐ посуво што го надјачуваа: зошто токму син му, зошто токму нему, прво на синот пред потоа и на таткото да им се случи тоа, зошто токму нив да ги погоди грмежот од небото кое и така грми па може да удри и во грмушка?

Горниот дел на масичката, што секогаш беше преполн со нејзини работи, сега беше празен.

Чувствував необична нагрденост во душата: главата ми беше празна од мисли, а срцето како потопено во непријатност.

Населба на богаташи, оддалечена од градскиот центар и бучавата на градската сиромаштија. Беа празни. Оставени на забот на времето.

Мојата масичка беше празна. Имаше многу празни масички во Гнездо.

Креветот лево од мојот кревет беше празен.

Будна го дочекав утрото, а потоа отидов да ја посетам Клара во Гнездо.

Си ги ставив рацете на мојот стомак, како да гушкам живот во него, иако утробата ми беше празна.

На крајот од источното крило од зградата на болницата имаше малечка библиотека.

Околу нас сѐ испаруваше од врелина, улицата беше празна, муви летаа во воздухот.

Некаде во ноќта, во мракот, во просторијата крцна вратата, слушнав чекори.

Дојдоа војници и нѐ воведоа во трпезаријата, во другиот дел од бараката.

Не ја прашав ништо повеќе. Идното утро, кога се разбудив, креветот лево од мене беше празен.

Мајка се стресуваше и велеше: „Никогаш не било постудено.“

Знам само оти бев празен, штир, населен со нема грдотија, со црна самотија.

Едно момче нѐ разврза и нѐ нареди во оној рафт што беше празен.

Лежеше; неговиот сандак беше празен и неговото тело беше скапнато, а тој беше притивнат и уплашен од тоа, со оние скржави и полугладни оброци за сите денови, што требаше допрва да дојдат.

Беше празен, додека слушаше како оние двајца продолжуваат да разговараат дека ниеднаш не може добро да се нанишани само по гласот.

Сѐ знаев, сѐ, само едно не очекував - собата во која требаше да го најдам, беше празна.

На првиот спрат имаше уште една малечка соба, којашто беше празна.

Улиците беа празни. Европа беше мртов музеј.

Плоштадот беше празен.

13. Пиратската продавница беше празна и спокојна пред погледот на отворената улица, додека законот ги движеше автомобилите и луѓето во мешаница.

Откако ги признаа сите тие работи, беа ослободени, повторно поставени во Партијата и им беа дадени функции кои всушност беа празни, но звучеа важно.

- што почнуваше да го мачи со сомнеж кој вртеше како сврдел во најчувствителното) дента мобилниот на Круме Волнаровски беше недостапен и немав никаков пристап до информација и тоа почнуваше да ме мачи со сомнеж кој вртеше како сврдел во најчувствителното (ми беше качена на начин кој овозможуваше да ѝ влезе сè што можеше да ѝ влезе; мислев дека устинките никогаш не ѝ биле толку отворени, се лизгаа лево и десно, ме допираа по ципите, ми ја влажнеа волната и ми ја подлапнуваа, ми ја шмукаа или така ми се чинеше, особено кога почна бавно да се крева со задникот нагоре и да се спушта на мене стегајќи ме меѓу бутовите, постепено забрзувајќи го ритамот, нанесувајќи ми тапа болка на јајцата) ние знаевме само толку дека Илона веќе беше далеку од нас, нејзината трага се покриваше и таа започнуваше нов живот за што Ема не сакаше многу да зборува, нејзиниот живот е нејзин, велеше, како и мојов што е мој, ѓаволу мој, ми рече Ема утрото кога во мојот кабинет ја спомнав Чехињата (ги крена рамениците како да сакаше да каже дека за ништо не е виновна но не кажа, тоа собирање на рамениците беше грч пред ослободување, тоа беше начин да се мобилизира, да се собере целата во себе пред конечното испразнување и така се случи како и секогаш: списка, свика нешто неразбирливо и продолжително, да, тоа беше крик кој доаѓаше од длабочината на нејзините гради, и откако во одгласот тој се стиши во едвај чујно ајјјоооххх … иииооојјј и откако со усните ме побара под себе и ми стави заби на рамото, омекна, се распекмези, се распосла над мене, лесно ме покри со телото облеано во пот и ме заведе во блага дремка) Но таа ноќ не беше за спиење.

Ресторанот беше празен. Пиевме планински чај.

Да, беше врнежлива ноќ кога Авни и Илона се истурија од таксито пред мотелот „Барса“ (мислев дека слабините ѝ се топат во моите дланки, а јас немав чувство дека ми е в раце, тоа беше Ема онаква каква што ја познавав и ја сакав, но во исто време, таа за мене, не знам зошто, првпат сега - беше туѓа и далечна) со Ема излеговме под тремот и ги поведовме по ходникот, им ја отворивме вратата од собата и место да им кажам било каков збор се обидов да го поттупнам Авни по рамото, но не успеав оти тој токму тогаш ја прекри Илона со мантилот и само слушнав како одвнатре ја заклучува вратата (Ема сакаше да ми рече дека се чувствува жива додека е во моите раце, сакаше или сакав да ми рече така, додека се лизгав со широко отворена уста од градите до стомакот по кој играа од сласт или од плач, не знам, едвај забележливи бранови) брзо ја заклучија вратата, јас се обидов да останам уште извесно време тука, но Ема ме повлече за рака (ѝ го ставив јазикот на папокот, нежно вртејќи во топлата длабнатинка исполнета со киселкаст вкус) Авни беше како ветар, се мушнуваше низ најтесните процепи, работеше неуморно, дејствуваше, влегуваше под кожа, во коските, вртеше како со сврдел и дупчеше до крај, а не можеш да го видиш, не можеш да го допреш, како таа ноќ, ноќта пред оваа ноќ, кога ја внесе Илона во „Барса“ за да ѝ ја подотвори вратата кон светот што таа го сакаше, кон светот што ја очекуваше (ми диктираше некој силен порив да ја загризам за стомакот, да ѝ скинам месо од сакање или од омраза, не знам, знам само дека во еден момент Ема офна) знаев дека требаше да заминат кон Табановце но не знам до кога останаа во собата која утрото беше празна и требаше да биде празна оти врската требаше да дојде рано пред зори, за тоа знаеше и газдата на мотелот (затоа јас ги стиснав забите од страст, или од страв, или од омраза, не знам, но знам дека Ема си остана своја и, со својата питомина моја, но во исто време, далечна од претчувството што ме притискаше, се измолкна од под мене, ми се загледа в очи, благо се насмевна и легна на мене, ме покри со топлина што се згуснуваше во капки пот) шефот на мотелот утрото ми рече дека ноќта се слушнал со Крумета Волнаровски и дека врската профункционирала: од прозорецот можел да го види доаѓањето на автомобилот во кој влегле двајцата (станувавме сè поразлични двајцата таа ноќ што беше на истек, беше уште густа темница, можеби најгуста, или така ми се чинеше, но тоа беше кулминација пред обзорувањето во кое Ема, јас верував во тоа, ќе ми биде пак како и секогаш - со детски наивна насмевка што ќе се шета по нејзиното лице на заспана жена по изгрејсонце, задоволна од играта со мажот кој сега никако не можеше да ја сфати нејзината безгрижност - ја глумеше ли?

Колку што порано ја сакаше, сега триж по толку ја сакаше, а колку што опулот негов беше празен без нејзината убавина, толку душата му беше полна со меракот по неа, небаре меракот беше ѓум3 кој без престан се прелеваше под чепурот на севдата.

Си претстави како ќе најде убави моми и млади невести и од сите ќе ги избере најубавите и ќе ги донесе во својот харем, кој и инаку не беше празен.

— И за малку слинките што не ѝ протекоа, па си вели: „Магарице стара, стрвла една! Ами ако не ти беше празен поасот?

Малку се потскрив. Па потем, со брзи чекори, продол­жив. Улиците беа празни. Пусти.

Ја отворив вратата. Го видов креветот кајшто лежеше Мајка. Беше празен. Мајка ја немаше.

Полупразната чаша беше празна. И пак полна со зејтинест ликер.

Ја спушти десната рака врз револверската футрола но смртта не му висеше на опашувачот;футролата беше празна.

Гласно рече: „Да ви беа празни џебовите, веќе ќе ви покажев.“

Но уште таа вачер, кога се вратив во собата со балкон таа веќе не беше празна: во неа, замислете си, ме чекаше насмеаната Катерина.

Шараше со батериската лампа. „Вилијам! Вилијам!“ Мракот беше празен. Зимскиот ветер ја тресеше куќата.

Вселенскиот ракетодром беше празен.

„Јурни по него.“ Гласот му беше празен, длабок и ужасно повреден.

Снимив околу девет агли во Алберт Хол кога беше празен, со истиот тип на објектив што го користевме и подоцна, и се служев со долга експозиција за сликата да биде јасна и остра, а потоа тие фотографии ги зголемив на формат 14x8.

Вечерта дојде и стрико му на Зоки. Додека другите се поздравуваа, Зоки гледаше во неговите раце. Но, тие беа празни.

Просторијата беше празна.

Во салонот кој беше и работна соба, беше празен столот на кој обично седеше професорката.

Катедралата беше празна и јас отидов до оргулите и го свирев него, Бах...

Кога веќе кутијата беше празна, како да ми беше жал дека се кине некоја нитка од она што ме поврзуваше со мојот дом Носталгијата беше присатна во мене.

Собата беше празна како монашка келија.

Две столчиња, софа и маса за кафе, од стакло, хром и дебела црна пластика. Без цвеќе

(Господ знае какви инсекти можат тука да живеат - и земја, земјата мора да е полна со бактерии, а да не ги споменуваме пајаците, црвите и слично) и без тепих (погодно тло за буви, вошки и инсекти).

Просторијата од време беше празна; дојденците тука на Света Петка си ги врзуваа коњите и магарињата.

Пушката на Србина, се разбира, беше празна.